Kędzierzyn-Koźle

Kędzierzyn-Koźle (czes. Kandřín-Kozlí, niem. Kandrzin-Cosel, śl. Kandrzin-Kojźly) – miasto w województwie opolskim, powiat kędzierzyńsko-kozielski, położone na Nizinie Śląskiej, na Górnym Śląsku.

Powstało w 1975 r. z połączenia czterech osobnych organizmów administracyjnych: Kędzierzyna, Koźla, Sławięcic i Kłodnicy. W Koźlu znajduje się jeden z największych portów rzecznych w Polsce. W Kędzierzynie-Koźlu znajdują się jedne z największych w Polsce zakładów chemicznych – ZAK Spółka Akcyjna, a także holding "Blachownia". Jest to drugie co do wielkości miasto województwa opolskiego pod względem liczby ludności i pierwsze pod względem obszaru.

Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 64 322 mieszkańców.

Geografia

Położenie

Miasto leży w południowo-wschodniej części województwa opolskiego, w środkowej części mezoregionu fizycznogeograficznego Kotliny Raciborskiej. Mezoregion ten jest najbardziej na południowy wschód wysuniętą częścią makroregionu Niziny Śląskiej.

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 123,71 km².

Środowisko geograficzne

Występuje niewielkie zróżnicowanie wysokości. Najniżej położone rejony znajdują się przy rzece Odrze (przysiółek Lasaki, około 164 m n.p.m.), najwyżej znajduje się falista równina piaszczysta w okolicach Lasu Starej Kuźni (około 211 m n.p.m.). Dla miasta przyjmuje się średnią wysokość 180 m n.p.m.

Większość terenów miasta jest położona na dnie dolin rzecznych: Odry i jej prawobrzeżnego dopływu Kłodnicy. Tereny położona na wschód od brzegów rzeki Odry są równiną taras niskich. Północno-wschodni skrawek miasta tworzą pokrywy lessowe, będące częścią grzbietu Chełma (masyw Góry św. Anny).

Sieć rzeczną stanowi rzeka Odra i jej prawy dopływ Kłodnica (ma swoje ujście do Odry na południowy wschód od centrum dzielnicy Koźle).

Oddzielną rolę w strukturze sieci hydrograficznej miasta zajmują sztuczne drogi wodne. Dwa kanały wykorzystywały przebieg Klimat

Rejon Kędzierzyna-Koźla należy do śląsko-wielkopolskiego regionu klimatycznego. Lato rozpoczyna się wcześnie i jest ciepłe, zima jest krótka i łagodna. Średnia temperatura roczna wynosi +8,3 °C (średnia temp. w styczniu -2,0 °C, średnia temp. w lipcu +18 °C). Amplitudy temperatury są mniejsze od przeciętnych w Polsce. Czas trwania zimy wynosi 70 dni, czas trwania lata wynosi 90 dni. Opady atmosferyczne utrzymują się poniżej średniej krajowej. Średni opad roczny wynosi około 450 mm.

Handel

W mieście znajdują się placówki handlowe sieci: Carrefour, Kaufland, E.Leclerc, Castorama, Tesco, Intermarché, Biedronka, Lidl, Aldi, Netto.

Podział administracyjny

Miasto jest siedzibą władz samorządu powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego.

Kędzierzyn-Koźle nie tworzy spójnej całości - wyraźnie odrębne dzielnice są porozdzielane lasami, łąkami i polami uprawnymi. Dwie główne części miasta - Kędzierzyn i Koźle - oddalone od siebie łączą dwie drogi. Miasto powstało w 1975 r. z połączenia czterech osobnych organizmów administracyjnych: Kędzierzyna, Koźla, Kłodnicy i Sławięcic. Dodatkowo pod względem organizacyjnym miasto dzieli się na 16 osiedli.

(1) Śródmieście (2) Pogorzelec (3) Kuźniczka (4) Piastów (5) Przyjaźni (6) Blachownia (7) Lenartowice (8) Kłodnica

(9) Stare Miasto (10) Koźle-Rogi (11) Cisowa (12) Sławięcice (13) Miejsce Kłodnickie (14) Azoty (15) Koźle Zachód (16) Południe

Toponimia

W 1934 władze III Rzeszy zmieniły nazwę miasta z Kandrzin na Heydebreck O.S., która obowiązywała do 1945 r..

W 1975 r. po połączeniu trzech miast Kędzierzyna, Kłodnicy, Koźla, oraz gminy Sławięcice ustalono urzędowo dla miasta nazwę Kędzierzyn-Koźle.

Historia

Pierwsze wzmianki historyczne o Koźlu pochodzą z 1104 roku, jednak nadanie praw miejskich nastąpiło dopiero w 1281. Ziemie te wchodziły wówczas w skład księstwa kozielsko-bytomskiego, które od 1289 były lennem króla czeskiego. W 1526 księstwo kozielsko-bytomskie wraz z Czechami przeszło pod władzę Habsburgów. Od 1741 pod panowaniem Prus. W 1743 nastąpił początek rozbudowy twierdzy w Koźlu (Twierdza Koźle). Znaczny rozwój gospodarczy całej okolicy rozpoczął się wraz z budową Kanału Kłodnickiego (lata 1792-1812). W 1807 twierdza kozielska było oblężona przez wojska napoleońskie. W 1845 uruchomiono linię kolejową Opole-Gliwice - był to początek rozwoju wsi Kędzierzyn, w której umieszczono stację kolejową. Od tego momentu Kędzierzyn rozpoczął swój systematyczny rozwój kosztem Koźla, którego rozwój ograniczało istnienie twierdzy. Sytuacji nie zmieniło zlikwidowanie w 1873 twierdzy kozielskiej i budowa portu rzecznego w Koźlu (lata 1891–1908). W 1921 okolica była terenem walk podczas III powstania śląskiego. Ziemie te, na mocy plebiscytu, pozostały w granicach Niemiec. W latach 1934-1938 wybudowano nowy Kanał Gliwicki. W 1945 w wyniku przegranej Niemców w wywołanej II wojnie światowej i po zdobyciu miasta przez Armię Czerwoną miasto weszło w skład PRL. W 1951 Kędzierzyn otrzymał prawa miejskie, a w 1975 nastąpiło połączenie miast Koźla, Kędzierzyna, Kłodnicy i Sławięcic oraz 3 wsi (Lenartowic, Miejsca Kłodnickiego i Cisowej) – początek dzisiejszego miasta Kędzierzyn-Koźle.

Gospodarka

Pracujących ogółem: 17.147 osób (w tym kobiet: 7561)

• Powierzchnia użytków rolnych: 2893 ha
• Grunty orne: 2518 ha
• Sady: 20 ha
• Łąki: 291 ha
• Pastwiska 64 ha
• Lasy i grunty leśne: 5688 ha
• Pozostałe grunty i nieużytki: 3761 ha

Dane: GUS 2005 r.

Największe lokalne firmy

Kędzierzyn-Koźle jest ośrodkiem przemysłowym, w którym dominują następujące branże gospodarki: przemysł chemiczny i przemysł maszynowy. Z zakładów chemicznych należy wymienić dwa największe ZAK Spółka Akcyjna i Blachownia Holding S.A., obok których działają między innymi: Air Products Sp. z o.o., Brenntag Polska Sp. z o.o. i Messer Polska Sp. z o.o. (produkcja i dystrybucja gazów technicznych), Chemzak Sp. z o.o., ICSO Chemical Production Sp. z o.o., Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej "Blachownia" oraz Petrochemia-Blachownia S.A.. Przewozami chemikaliów zajmuje się między innymi firma CTL Chemkol Sp. z o.o. Z zakładów przemysłu maszynowego należy wymienić "A. Berger Polska" Sp. z o.o., Famet S.A., Komet Urpol i Kozielską Fabrykę Maszyn "Kofama" sp. z o.o. Dużym zakładem produkcyjnym jest Damen Shipyards Koźle Sp. z o.o., która zajmuje się budową, remontami i przebudowami statków. Przemysł paliwowo-energetyczny reprezentuje Elektrownia Blachownia. Za sprawą dwóch firm CeWe Color Sp. z o.o. i Fotojoker Sp. z o.o. Kędzierzyn-Koźle jest także ośrodkiem fotograficznym w Polsce. W mieście powstał Kędzierzyńsko Kozielski Park Przemysłowy, w którym powstało szereg firm z sektora nowoczesnych technologii, jak np. Cibis Nowe Technologie, czy francuski Metal Concept Polska. Część miasta została włączona do Śląskiej Strefy Ekonomicznej.

Komunikacja

Połączenia drogowe

Miasto jest położone na skrzyżowaniu szlaków komunikacyjnych Górnego i Dolnego Śląska. Przez Kędzierzyn-Koźle przebiegają następujące drogi krajowe:

• droga krajowa nr 40
• droga krajowa nr 45.

Ponadto w mieście zbiegają się drogi wojewódzkie:

• droga wojewódzka nr 408
• droga wojewódzka nr 410
• droga wojewódzka nr 423
• droga wojewódzka nr 426.

Wybudowano część obwodnicy (w 2008 zatwierdzono plan budowy pozostałej części obwodnicy z nowym mostem na rzece Odrze oraz dogodne połączenie z autostradą A4 w miejscowości Olszowa.

Zjazdy z autostrady A4 w kierunku na Kędzierzyn-Koźle:

• Dąbrówka na drogę krajową nr 45
• Gogolin na drogę wojewódzką nr 423
• Krapkowice na drogę wojewódzką nr 409, a następnie na drogę wojewódzką nr 423
• Olszowa na drogę wojewódzką nr 426
• Łany na drogę krajową nr 40
• Ostropa na drogę wojewódzką nr 408

Komunikacja autobusowa

Komunikację miejską zapewnia Miejski Zakład Komunikacyjny w Kędzierzynie-Koźlu, która prowadzi od 1 maja 1969 roku działalność przewozową osób na terenie miasta i sąsiednich gmin. Obecnie istnieje 15 linii

Transport międzymiastowy zapewnia Veolia Transport Opolszczyzna Spółka z o.o. (byłe Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej S.A.) posiada w Kędzierzynie-Koźlu około 25 przystanków oraz Dworzec Autobusowy w Koźlu. Veolia obsługuje liczne połączenia lokalne na terenie powiatu Kędzierzyn-Koźle oraz częściowo na terenie powiatów Krapkowice i Prudnik.

Kolej

Kędzierzyn-Koźle leży na trasie linii o znaczeniu krajowym i międzynarodowym. Miasto posiada pięć stacji kolejowych:

• Dworzec Główny - jest to jedna z największych stacji kolejowych w województwie opolskim.
• Kędzierzyn Koźle Przystanek - przystanek kolejowy w dzielnicy Koźle-Port.
• Kędzierzyn Koźle Zachodnie - przystanek kolejowy w dzielnicy Koźle.
• Sławięcice - stacja kolejowa w dzielnicy Sławięcice.
• Kędzierzyn Koźle Azoty - przystanek kolejowy w dzielnicy Kędzierzyn-Koźle Azoty.

Drogi wodne

Miasto leży na trasie Odrzańskiej Drogi Wodnej, w miejscu gdzie do Odry dochodzi Kanał Gliwicki i dzięki temu ma połączenie drogami wodnymi ze Szczecinem, Bydgoszczą, Europą Zachodnią i wschodnim Górnym Ślaskiem - Port Gliwice. W Koźlu znajduje się duży port rzeczny o nastepujących parametrach:

• powierzchnia nabrzeży 250.000 m2
• powierzchnia wód portowych 140.000 m2
• długość nabrzeży przeładunkowych 3,2 km
• długość nabrzeży postojowych 0,64 km
• składowiska 60.000 m²
• magazyny 800 m²
• elewator zbożowy, dźwigi portowe, stacja paliw

Ruch turystyczny obsługuje Marina Lasoki (na terenie starej stoczni).

W Koźlu znajdują się:

na 98,1 km Odry, śluza wodna Koźle o długości 38,5 m, szerokości 5,3m i wysokości podnoszenia 1,3 m. Jest to śluza z drewnianymi wrotami otwieranymi ręcznie przy pomocy dyszli.

na 1,6 km Kanału Gliwickiego dwukomorowa śluza wodna Kłodnica o długości 71,8 metra, szerokości 12 metrów i wysokości podnoszenia 10,4 metra.

Kultura

Organizacją życia kulturalnego w Kędzierzynie-Koźlu kieruje i nadzoruje Wydział Kultury, Sportu i Rekreacji Urzędu Miasta. W tym celu gmina powołała instytucje kultury:

• Miejski Ośrodek Kultury,
• Miejska Biblioteka Publiczna, która posiada osiem placówek w mieście.

W mieście działa 6 osiedlowych domów kultury. W baszcie zamkowej urządzono stałą ekspozycję muzealną poświęconą historii miasta.

Kina:

• Kino "Chemik" posiada nowoczesny system dźwiękowy Dolby Digital Surround Ex. Obiekt przystosowany jest do obsługi osób niepełnosprawnych, liczba miejsc wynosi 300. Kino po gruntownym remoncie zostało otwarte ponownie 27 marca 2009 roku.
• Kino "Hel" zlikwidowano na początku XXI wieku.

Stałe imprezy kulturalne

Imprezy o zasięgu ogólnokrajowym:

• Ogólnopolski Przegląd Piosenki Żeglarskiej i Poezji Morskiej "Szantki" - dwudniowa impreza poświęcona pieśniom żeglarskim szantom
• "Art Attack" - Międzynarodowy Festiwal Humoru i Satyry - jednodniowy festiwal kabaretów satyrycznych
• Ogólnopolski Przegląd Piosenki Turystycznej i Poezji Śpiewanej "Wrzosowisko" - przegląd zespołów piosenki turystycznej
• Międzynarodowy Festiwal Filmów Niezależnych "Publicystyka"

Imprezy o zasięgu regionalnym:

• Dni Miasta - Dni Chemików
• Festiwal Pieśni Religijnej "Azoty"
• Turniej Kultury Szkół - prezentacja dorobku kulturalnego szkół miejskich
• Regionalny Przegląd Małych Form Teatralnych "Opowiem Ci bajkę" - konkurs dla dzieci przedszkolnych

Stowarzyszenia kulturalne

• Towarzystwo Ziemi Kozielskiej
• Kozielskie Stowarzyszenie Miłośników Historii i Archeologii EXPLORATOR
• Związek Młodzieży Mniejszości Niemieckiej Koło Koźle-Rogi
• Stowarzyszenie Muzyczno-Kulturalne - Miejska Orkiestra Dęta "Azoty Kędzierzyn-Koźle"
• Stowarzyszenie Społeczno Edukacyjne "Ziemia Kozielska"
• Stowarzyszenie Zespół Pieśni i Tańca KOMES
• Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej Oddział w Kędzierzynie-Koźlu
• Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Romów w Rzeczypospolitej Polskiej
• Stowarzyszenie Blechhammer-1944

Zespoły muzyczne

• Szlagier Maszyna

Wspólnoty wyznaniowe

• Kościoły Rzymskokatolickie
  • Parafia św. Zygmunta i św. Jadwigi Śl. - ul. Złotnicza 12, dzielnica: Koźle
  • Parafia św. Katarzyny - ul. Staszica, dzielnica: Sławięcice
  • Parafia św. Mikołaja - ul. Dr. Judyma 1, dzielnica: Śródmieście
  • Parafia św. Franciszka z Asyżu i św. Jacka - ul. A. Fredry 36, dzielnica: Cisowa
  • Parafia pw. Ducha Św. i NMP Matki Kościoła - ul. B. Krzywoustego 2, dzielnica: Piastów
  • Parafia pw. Matki Boskiej Bolesnej - ul. Kłodnicka 2, dzielnica: Kłodnica
  • Parafia pw. Piusa X i Marii Goretti - ul. Przyjaźni 69, dzielnica: Blachownia
  • Parafia pw. Eugeniusza de Mazenod - ul. Ligonia 22, dzielnica: Pogorzelec
  • Parafia pw. św. Floriana - ul. Chemików 3, dzielnica: Azoty
  • Parafia "Królowej Świata" - ul. Baczyńskiego 1, dzielnica: Koźle-Rogi
• Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
  • Wyznawcy prawosławia pozostają pod opieką duszpasterską parafii Świętych Wiery, Nadziei, Luby i Matki Ich Zofii w Sosnowcu.
• Kościoły Protestanckie
  • Kościół Ewangelicko-Augsburski, ul. Grunwaldzka, dzielnica: Kędzierzyn - jest to filia zboru w Zabrzu.
  • Kościół Adwentystów Dnia Siódmego - zbór w Kędzierzynie-Koźlu, ul. Grunwaldzka 29, dzielnica: Kędzierzyn.
  • Kościół Chrześcijan Baptystów - Placówka.
  • Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa - Dom Modlitwy, aleja Jana Pawła II 3.
  • Kościół Zielonoświątkowy - Zbór "Betezda", ul. Racławicka 5
• Buddyzm
  • Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu - ośrodek, ul. Głowackiego 9a/1.
• Inne
  • Związek Wyznania Świadków Jehowy w Polsce - w mieście działają trzy zbory Świadków Jehowy. Siedziba Sali Królestwa znajduje się na osiedlu Blachownia, ul. Przyjaźni.
  • Świecki Ruch Misyjny "Epifania" - zbór w dzielnicy Kuźniczka, ul. Starowiejska 1/1.
  • Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego w Polsce

Edukacja

W mieście znajduje się 15 szkół podstawowych, 8 gimnazjów, 8 szkół ponagimnazjalnych oraz prowadzone są zaoczne studia magisterskie. Caly czas trwają starania o utworzenie uczelni wyższej (własnej lub filii), która prowadzić będzie zajęcia na studiach stacjonarnych oraz niestacjonarnych i będzie bodźcem który da sygnał do rozwoju szkolnictwa wyższego w Kędzierzynie-Koźlu.

W tym:

• Zespół Szkół Zeglugi Śródlądowej im. Bohaterów Westerplatte nr 2 - jedna z dwóch szkół żeglugi śródlądowej w Polsce,
• Liceum Ogólnokształcące im. Henryka Sienkiewicza w Kędzierzynie-Koźlu.

Sport

Organizacją życia sportowego w Kędzierzynie-Koźlu kieruje i nadzoruje Wydział Kultury, Sportu i Rekreacji Urzędu Miasta. Współpracuje on z Miejskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji.

W mieście znajdują się: 5 stadionów sportowo-rekreacyjnych, 3 korty tenisowe, 2 hale widowiskowo-sportowe, kryta pływalnia, dwa baseny odkryte oraz lodowisko (sezonowo).

Piłkę nożną w mieście reprezentuje reaktywowany 26.07.2006 roku grający niegdyś w 2 lidze a obecnie w rozgrywkach klasy okręgowej (V liga) Klub Sportowy (w przeszłości wielosekcyjny) Chemik Kędzierzyn-Koźle.

Najbardziej utytułowanym klubem sportowym działającym w mieście jest męski klub siatkarski ZAKSA Kędzierzyn-Koźle.

W mieście tym znajduję się również Klub Sportowy "Caper" reprezentujący miasto w Softball (kobiety) i Baseball (mężczyźni).

Turystyka

Park zajmuje powierzchnię 13.725 ha. Zobacz szlak turystyczny Powstańców Śląskich.

Zabytki

Koźle:

• Stare Miasto w Koźlu;
• Kościół parafialny św. Zygmunta i św. Jadwigi Śląskiej (ul. Złotnicza) w Koźlu z wieżą gotycko-renesansową. Datowany na początek XV wieku;
• Kościół poklasztorny pw. Wniebowzięcia NMP (ul. Czerwińskiego) w Koźlu. Obok kościoła znajdują budynki dawnego klasztoru franciszkanów z 1753 r;
• Zespół Zamkowy (ul. Kraszewskiego) w Koźlu: wzniesiony na przełomie XIII-XIV wieku na niewielkim wzgórzu. Zachował się mur oporowy z fragmentami półkolistej bastei. Zrekonstruowano Basztę zamkową, trwają prace na terenie przedzamcza;
• Fragmenty dawnych umocnień twierdzy kozielskiej (ul. Konopnickiej, Żeromskiego, Piramowicza, Skarbowa, Planty, Zamkowa, Garncarska, Targowa) wzniesionej w XVIII-XIX wieku. Zachowały się fragmenty fortyfikacji na lewym brzegu Odry (pięć narożników obwodu wału głównego, fragmenty wewnętrznego obwodu walki oraz przedwał z kilkoma hangarami prochowymi; przedstok z fosą przekształcono w planty miejskie) i rozproszone umocnienia na brzegu prawym (Fort Fryderyka Wilhelma, Wieża Montalemberta, ul. Portowa);
• Gmachy na ul. Łukasiewicza - Poczta, Bank PKO, Caritas
• Zespół wodociągów miejskich (ul. Filtrowa 14): wieża ciśnień, budynek pompowni, budynek biurowy;
• Śluza Koźle (ul. Łukasiewicza) w Koźlu odremontowana po powodzi 1997 r;
• Dawny szpital (ul. Piramowicza)
• Kamienice ul. Piastowskiej

Koźle-Port:

• Wieża wodociągowa w Koźlu-Porcie;
• Zespół portowy (ul. Żeglarska) w Koźlu-Porcie posiada trzy baseny z zachowanymi urządzeniami przeładunkowymi (wywrotnice wagonowe);
• Zasypany schron przy ul. Szymanowskiego (koło starego boiska, widoczne są kominy)

Kłodnica:

• Stary Kanał Kłodnicki który łączył Koźle z Gliwicami (wybudowany w latach 1792-1812).
• Kaplica pańszczyźniana (ul. Wyspiańskiego) w Kłodnicy.

Kędzierzyn:

• Cmentarz wojenny Armii Radzieckiej (ul. J.Pawła II) w Kędzierzynie;
• Kościół ewangelicko-augsburski (ul. Głowackiego 17) w Kędzierzynie;
• Kościół pw. św. Mikołaja (ul. Judyma) w Kędzierzynie;
• Wodociągowa wieża ciśnień (ul. Towarowa) w Kędzierzynie;
• Syfon w Lenartowicach (ul. Nowowiejska), gdzie rzeka Kłodnica przepływa pod Kanałem Gliwickim.

Sławięcice:

• Kościół parafialny pod wezwaniem św. Katarzyny (ul. Staszica) w Sławięcicach.
• Pozostałości zespołu parkowo-pałacowego (jeden z największych parków Opolszczyzny) w Sławięcicach. Na terenie parku zachował się późnoklasycystyczny dom ogrodnika, barokowy pawilon ogrodowy tzw. "Belweder" oraz główne wejście do pałacu.
• Teren byłego obozu pracy Sławięcice (na placu apelowym znajduje się budynek krematorium oraz pomnik ku czci pomordowanym, w otaczającym lesie – liczne pozostałości wież strzelniczych i bram wjazdowych).

Hotele

Liczba turystów zagranicznych korzystających z miejsc noclegowych:

Rok	Liczba osób
2002	1 227
2003	1 305
2004	3 964
2005	3 063

Źródło: GUS, 2005 r.

Hotel "Centralny" (ul. Waryńskiego 7) Hotel "Court" (ul. Bolesława Śmiałego 2) Hotel "Lech" (ul. Wyzwolenia 7)

Hotel "Berlin" (ul. Broniewskiego 15) Zajazd "Polonia" (ul. Ligonia 5 a)

Administracja

Kędzierzyn-Koźle ma status gminy miejskiej. Organem stanowiącym samorządu jest Rada Miasta Kędzierzyn-Koźle składająca się z 23 radnych. Organem wykonawczym jest prezydent miasta.

Prezydenci Miasta Kędzierzyn-Koźle:

• 1 stycznia-15 marca 1976 - Stanisław Jaroszewicz
• 15 marca 1976-15 października 1982 - Waldemar Derej
• 1 stycznia 1983-31 sierpnia 1987 - Andrzej Radwański
• 16 listopada 1987-20 czerwca 1990 - Józef Lewczak
• 20 czerwca 1990-6 listopada 1990 - Jerzy Bobrowski
• 23 listopada 1990-17 listopada 1998 - Mirosław Borzym
• 17 listopada 1998-2002 - Jerzy Majchrzak
• 2002 - 9 grudnia 2010- Wiesław Fąfara
• 9 grudnia 2010 - nadal Tomasz Wantuła

Samorząd miasta jest członkiem: Związku Miast Polskich, Związku Gmin Śląska Opolskiego.

Media

W Kędzierzynie-Koźlu wydawane są 3 lokalne tygodniki: Nowa Gazeta Lokalna, Tygodnik Lokalny 7 dni i Echo Gmin. Działa rozgłośnia radiowa Radio Park FM oraz Samodzielna Telewizja Miejska w Kędzierzynie-Koźlu.

Służba zdrowia

• Szpital (ul. Roosevelta 2) - OIOM, laryngologia, okulistyka, chirurgia, noworodki, położnictwo, ginekologia, urologia, ortopedia, dziecięcy.
• Szpital (ul. Judyma) - pulmonologia, geriatria, neurologia, dermatologia.

Służby mundurowe

• Policja - Komenda Powiatowa Policji w Kędzierzynie-Koźlu.
• Areszt śledczy - W Koźlu znajduje się areszt śledczy: Areszt Śledczy Kędzierzyn-Koźle. Areszt śledczy obsługuje sąd i prokuraturę w Kędzierzynie-Koźlu.
• Straż pożarna - Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Kędzierzynie-Koźlu posiada dwie jednostki ratowniczo-gaśnicze:
  • Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 1 w Azotach,
  • Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 2 w Koźlu.
• Służba wojskowa - Od 1945 w Koźlu znajdował się sztab 2. Dywizji Piechoty. W sierpniu 1945 garnizon wzmocniono 35 (później 36) Pułkiem Artylerii. 11 października 1989 nastąpiła likwidacja garnizonu wojskowego w Kędzierzynie-Koźlu. 18 lipca 1994 nastąpił powrót garnizonu wojskowego. Stacjonował tutaj 10 Śląski Pułk Artylerii Mieszanej. Podczas katastrofalnej powodzi 1997 teren koszar został całkowicie zatopiony. Doprowadziło to do likwidacji pułku i garnizonu (31 grudnia 1998).

Klęski żywiołowe

• Zima 1985 Ostry atak zimy w styczniu i lutym 1985 sparaliżował miasto. Doszło do licznych awarii sieci wodociągowej i instalacji grzewczych. Uszkodzonych zostało 230 budynków komunalnych (na łączną liczbę 630). Przerwy w dostawach gazu zatrzymały produkcję w ZAK Spółka Akcyjna (straty wyniosły 550 mln zł).

• Powódź 1985 W dniach 10-12 sierpnia 1985 Kędzierzyn-Koźle dotknęła powódź. Zalanych zostało 169 budynków, szpital w Koźlu i dwa cmentarze. Ewakuowano 170 osób. Dzielnica Koźle Rogi była odcięta od świata.

• Pożar lasów 1992 W sierpniu 1992 doszło do pożaru lasów w rejonie Kuźni Raciborskiej i Dziergowic. Pożar objął powierzchnię ponad 9000 ha. W akcji gaszenia wzięło udział ponad 8500 osób. W bezpośrednim zagrożeniu znalazł się Kędzierzyn-Koźle i okoliczne zakłady chemiczne. W nadleśnictwie Kędzierzyn spłonęło 2200 ha lasów.

• Powódź 1997 W nocy z 8 na 9 lipca 1997 doszło do największej powodzi w historii Kędzierzyna-Koźla. Zatopione zostały dzielnice: Koźle (z wyjątkiem rynku), Kłodnica, Koźle Rogi, Koźle-Port i Żabieniec. Częściowo podtopione zostały: Lenartowice i Pogorzelec. W mieście nie działały telefony (także komórkowe), a w niektórych dzielnicach nie było prądu, gazu i wody pitnej. Powódź dotknęła 2100 rodzin. Zginęła 1 osoba. Straty gminy obliczono na ponad 23 mln zł. Usuwanie skutków zajęło kilka lat.

• Powódź 2010 W dniu 19 maja 2010 na terenie całego miasta z koryt wystąpiły rzeki: Odra, Kłodnica oraz Lineta. Zatopiona została duża część Koźla, Kłodnicy i Pogorzelca. Podtopienia nastąpiły także na osiedlach Lenartowice i Kuźniczka. W związku z powodzią odwołane zostały Młodzieżowe Mistrzostwa Europy w triathlonie.

Współpraca międzynarodowa

Miasta partnerskie:

• Racibórz – od 2005 r.
• Héricourt (Górna Saona) – od 2006 r.
• Jonava (Janów)
• Kałusz – od 2005 r.
• Grand-Charmont – od 2006 r.
• Přerov – od 2007 r.

Zobacz też

• Nadleśnictwo Kędzierzyn
• powiat kozielski
• Synagoga w Kędzierzynie-Koźlu
• Cmentarz żydowski w Kędzierzynie-Koźlu