Dobiercice

Dobiercice – (niem. Wilmsdorf) wieś sołecka w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Byczyna. Położona jest na południu gminy w odległości 8 km od Byczyny. Od 1945 do 1954 należała do gminy Łowkowice, wchodzącej do 1950 w skład województwa śląsko-dąbrowskiego, zaś do 1950 do województwa opolskiego. Do 1975 wieś należała do gminy Kujakowice Górne.

Pochodzenie nazwy

Po raz pierwszy nazwa wsi pojawiła się w dokumentach z 1393 pod nazwą "Wilhelmsdorff". Jako "Wellensdorff pagus" wymieniona jest w protokołach powizytacyjnych księży katolickich w 1651/1652, a w latach 1666/1667, jako "Wilmsdorff". W 1736 funkcjonowały zapisy: "Wilmsdorf" i "Dobierczicze". W 1783 r. posługiwano się zapisami "Wilmannsdorf", "Wilmsdorf" oraz "Dobierzig", a w 1845 "Dobiercice".

Zdaniem językoznawców nazwa miejscowości pochodzi od niem. nazwy "Wilhelmsdorf" oznaczającej wieś Wilhelma. Nazwa "Dobiercice" pojawiła się dopiero w XVIII w. i jest urobiona od nazwy Dobert. Według wersji Zbigniewa Bilińskiego, nazwa "Dobiercice" wygląda na zniekształconą z pierwotnej "Dobrocice" lub "Dobrowice", pochodzącej od formy osobowej "Dobry".

Historia

Pierwszym znanym właścicielem w XV wieku był Jan Gronche. W 1549 posiadłość była w rękach Franciszka Warkotscha i od tej pory miejscowość często zmieniała właścicieli. Właścicielami lub dzierżawcami byli m.in. von Skal, von Brochin, von Seydlitz, von Pritzelwitz, von Koszyckin, von Bode,von Strachwitz, von Juland, von Aulock.

Od 1840 majątek był częścią majątku Paruszowice, należącego do Grafa von Bethsy Bankau (Bąków). W 1840 majątek Dobiercice odkupił dzierżawca Hans Beier. Majątek wówczas liczył 333 hektary, w tym 259 ha gruntów ornych, 29 ha użytków zielonych, 26 ha lasów i 19 ha innych użytków.

W 1881 Dobiercice to stanowiły wieś, oraz dobra, dzielące się na folwarki: Dobiercice (1200 mórg), Chudoba (niem. Eichborn) (710 mórg) i Neu-Ohlen (835 mórg). Folwark Neu-Ohlen założył w 1780 własciciel Abraham Sylwiusz von Ohlen. Folwark znany był również pod polską nazwą "Oła". Wieś miała 21 osad i 450 mórg. Od pierwszej połowy XVIII wieku do połowy XIX wieku na południowy wschód od Dobiercic wydobywano i wytapiano rudę żelaza. W 1824 władze pruskie założyły szkołę. W 1691 wzniesiono pierwszy drewniany kościół, który następnie w 1824 r. zamknięto. W 1861 na miejsce zamkniętego kościoła wzniesiono murowaną, bazylikową świątynię ewangelicką.

Podczas plebiscytu w marcu 1921, na obszarze gminy wiejskiej z 200 uprawnionych ( w tym 108 niemieckich emigrantów), za Polską głosowało 2, zaś za Niemcami 197 głosujących, zaś na obszarze dworskim z 68 uprawnionych, za Polską nie głosował nikt, zaś za Niemcami 68 głosujących.

Od 1937 dzierżawcą majątku był Bayerhaus. W 1933 we wsi i majątku mieszkało 322 mieszkańców, zaś w 1939 we wsi i majątku mieszkało 286 osób. W styczniu 1945 cała załoga dworska ewakuowała się przed Armią Czerwoną na teren dzisiejszych Czech, a następnie do Niemiec. W 1945 do wsi przybyli osadnicy ze wschodnich terenów Polski oraz z Polski centralnej. Osadnicy objęli 145 ha, większość ziemi z danego majątku została przejęta do zasobu Państwowych Nieruchomości Ziemskich, a następnie w skład PGR Dobiercice. PGR funkcjonował do 1993. W czerwcu 1945 zorganizowano szkołę podstawową, którą w 1959 umieszczono w nowym budynku.

Współczesność

Obecnie sołectwo Dobiercice, obejmuje obszar o powierzchni 589 ha. W 1995 mieszkało w niej 331 osób. W 2005 wieś sołecka miała 56 numerów, 19 gospodarstw rolnych użytkujących 145 ha. Według danych z 2011 sołectwo zamieszkiwało 319 osób, w tym: 167 kobiet i 152 mężczyzn. Od 9 czerwca 1997 wieś jako jedyna wieś sołecka w gminie posiada ulice: Henryka Sieniewicza, Jana Pawła II, Parkowa, Stawowa i Św. Jana z Dukli. W marcu 2005 do wsi dołączono samodzielną osadę Oła.

Do 2007 we wsi funkcjonowała filia Publicznej Szkoły Podstawowej w Biskupicach (klasy I-III), do której uczęszczał 19 dzieci. Obecnie funkcjonuje oddział przedszkolny będący filią przedszkola w Byczynie dla 15 dzieci. Od marca 2011 funkcje sołtysa pełni Iwona Jurczyk.

Zabytki

Na terenie sołectwa znajdują się m.in.:

• Kościół filialny pw. św. Jana z Dukli z 1861 (niegdyś ewangelicki), należący Parafii Rzymskokatolickiej pw. Nawiedzenia NMP w Łowkowicach - wpisany do wykazu obiektów nieruchomych zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków województwa opolskiego decyzją nr 50/2007 z 13 lutego 2007;
• Zespół dworsko – folwarczny założony w XIX/XX w.
• Park podworski z XIX w. o powierzchni 3,21 ha - wpisany do wykazu obiektów nieruchomych zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków województwa opolskiego decyzją nr 37/79 z 27 grudnia 1979. W okresie 2005 i 2006 w ramach projektu "Rekonstrukcja terenów wypoczynkowo – rekreacyjnych we wsi Dobiercice", finansowanego ze środków Unii Europejskiej dokonano uporządkowania parku, oraz odtworzenia stawu istniejącego kilka lat wcześniej.