Zębowice (województwo opolskie)

Zębowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Zembowitz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Zębowice.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa opolskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Zębowice.

Historia

W czasach Bolesława II Opolczyka w dokumentach pojawia się dziedzic z Zębowic (Sambowicz) niejaki Stasco (Staszko, Stanisław). Za czasów Bolka V w 1447 r. Zębowice stały się parafią. Wówczas wybudowano drewniany barokowy kościółek, który przetrwał do naszych czasów, a obecnie znajduje się w Gliwicach. W połowie XIX wieku wieś liczyła 598 mieszkańców. Był tu pałac z początków XIX wieku, 73 domy, dwór z owczarnią, jedna katolicka szkoła, dwa młyny wodne, browar, gorzelnia, warzelnia potażu dla huty szkła w Kniei na Poliwodzie, wapiennik, dwie książęce kuźnie żelaza sztabowego. Końcem 1868 roku rozpoczęła funkcjonowanie linia kolejowa łącząca Zębowice z Kolonowskiem. Na przełomie XIX i XX wieku w miejscowości działy instytucje kulturotwórcze: Towarzystwo Czytelni Ludowych, Towarzystwo Gimnastyczne Sokół, koła śpiewacze i chóry. Organizowano pielgrzymki do Częstochowy skąd przywożono książki religijne i historyczne. W latach 1910-1911 powstał obecny kościół. Po zakończeniu I wojny światowej, powstaniach i plebiscycie Zębowice znalazły się w granicach Niemiec. Zębowice często zmieniały właścicieli, ostatnimi właścicielami - od 1834 roku - byli książęta raciborscy, przedstawiciele rodu Hohenlohe.

Pałac

W samej miejscowości od przełomu XVIII i XIX wieku istnieje pałac – obecnie zrujnowany. Budowlę wzniósł hrabia Wiktor von Hessen - Rothenburg. W roku 1921 budynek został spalony przez powstańców, co spowodowało przebudowę i zmniejszenie o część północną. Po zakończeniu II wojny światowej obiekt został rozparcelowany. Zarząd nad obiektem przejęło wojsko, które użyczyło pomieszczeń spółdzielni produkcyjnej, szkole i przedszkolu. W 1960 roku władze gminy przekazały obiekt Zakładowi Przemysłu Dziewiarskiego z Białej Pródnickiej, który w latach 70. organizował tu kolonie dla dzieci. Obiekt stał przez 11 lat nieużytkowany do czasu zakupu przez Bogdana Szpryngla – przez pewien czas posiadacza pałacu w Niemodlinie. Od 1996 roku obiekt należy do Danuty Niburskiej i zapomniany przez właścicieli popada w ruinę.

• 

  Pleciony koń w centrum Zębowic

• 

  Tablica powitalna

• 

  Kościół

• 

  Pałac