Niebocko

Niebocko – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, w gminie Dydnia.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Położenie i charakterystyka

Niebocko jest dobrze usytuowane komunikacyjnie. Przebiega przez nie droga wojewódzka łącząca takie miejscowości jak: Sanok i rejon bieszczadzki, Brzozów, Rymanów i Krosno, Dynów, Przemyśl i Dubiecko. Trasa ta była już od wieków wykorzystywana jako pewny i sprawdzony trakt komunikacyjny. Niebocko sąsiaduje z takimi miejscowościami jak: Grabownica Starzeńska od strony południowo-zachodniej, Lalin od południa, Grabówka od południowego wschodu, Dydnia od wschodu i Jabłonka od północnego wschodu. Wieś ma kilka dzielnic: Mała Strona – przysiółki Potok, Górki i Poręby, Wielka Strona, Potoki, Przedmieście, Pasternik, Folusze, Za Dworem, Szałaszyska (Gadzia Wieś), Dział, Górka, Rzeki, Bośnia, Szypówki, Pod Lipą, Ksawerów. Niebocko jest jedną z 15 wsi wchodzących w skład gminy Dydnia (liczącej blisko 8,5 tysiąca mieszkańców). Wieś Niebocko wcześniej w dokumentach historycznych miała następujące nazwy: Nyeboczko, Nyeboczsko, Nyeboczska Wolia, Nyewoczsko, Nieboczsko, Nieboczko i Biebocko – wzmiankowane w dokumentach od 1674 roku.

Historia

Pierwszym, a zarazem najwcześniejszym śladem istnienia człowieka w rejonie brzozowskim to okres paleolitu. Świadczą o tym znalezione na podstawie prowadzonych prac wykopaliskowych przedmioty tj. rylec, drapacz, grocik trzoneczkowaty oraz półtylczak. W epoce brązu na te tereny napłynęła ludność łużycka, która przyczyniła się do rozwoju osadnictwa. Okres rzymski to zagęszczenie osadnictwa głównie nad Sanem. Okres od VIII do XII wieku to rywalizacja o te ziemie różnych książąt: polskich, ruskich i węgierskich (ostatni okres wiąże się z rozbiciem dzielnicowym w Polsce). Wiek XIII to najazdy Tatarów pod wodzą Czyngis–chana i Batu-chana, a z tym związane ciągłe pustoszenia, palenia i grabieże tych terenów. Zapisało się pewne przysłowie: „Gdzie Tatar przeszedł, tam trawa już nie wyrośnie”. Następne lata to rządy Węgrów, a rok 1772 ostatecznie oddziela Ruś od Polski. Z XIX w. zachował się wraz z parkiem dwór Wiktorów i Krasińskich. Okres międzywojenny to lata wystąpień chłopskich i walka o polepszenie bytu tutejszej ludności. Także lata powojenne długo jeszcze wiązały się z ciągłymi napadami i rabunkami oddziałów UPA oraz ludności cywilnej. Dopiero w latach pięćdziesiątych, powoli zaczęło się w pełni odradzać życie ludności we wszystkich płaszczyznach życia społecznego, gospodarczego, kulturalnego i politycznego.

Ukształtowanie powierzchni

Ukształtowanie powierzchni Niebocka charakteryzuje się ciekawym rozmieszczeniem symetrycznym wzniesień, tzw. „niecką”. Od północnego zachodu ku południowo-wschodniej stronie ciągną się pasma wzgórz przedzielone doliną, przez którą przebiega trakt komunikacyjny łączący Brzozów z Dynowem. Wysokość tych pasm waha się w granicach około 245 m n.p.m. Budowa geologiczna, to na przemian leżące warstwy skalne, tj.: łupki ilaste i margliste, mułowce, piaskowce i zlepieńce, powstałe na skutek długowiecznych oddziaływań mas górotwórczych powiązanych ze zmianami klimatycznymi występującymi na przełomie milionów lat. Obydwa pasma wzgórz stanowią dobrze rozwiniętą sieć hydrologiczną gleby.

Fauna i flora

Przez wieś przepływa potok zwany Niebockim Potokiem, kierujący się w Stronę Grabownicy, Humnisk i dalej Brzozowa. Brzegi tego potoku na całej jego długości w granicach wsi zostały uregulowane w roku 2005. Konieczność taka nastąpiła z uwagi na ciągłe wylewanie podczas gwałtownych opadów deszczu i zalewanie gospodarstw rolnych i niszczenie upraw. Z gatunków ryb żyjących w potoku można wymienić zaledwie trzy gatunki, tj. brzany, płotki, uklejki. Coraz rzadziej nad potokami znaleźć można olchy i wierzby, ponieważ podczas regulacji potoku wszystkie drzewa były wycinane. Ze ssaków spotkamy licznie lisy, wiewiórki, łasice i myszy polne.

Gospodarka

Niebocko jest wsią o znacznym rozdrobnieniu gospodarstw rolnych. Rolników o areale gruntu powyżej 1 ha jest we wsi 214, najwięcej jest gospodarstw o powierzchni około 3 ha. Gospodarstw dużych jest tylko kilka – dla przykładu największe gospodarstwo to 14,5 ha gruntu. We wsi znajduje się obecnie prywatny zakład przetwórstwa drzewnego „Grabo” dający pracę mieszkańcom wsi oraz osobom z sąsiednich miejscowości.

Kultura i sztuka

W wybudowanym w latach osiemdziesiątych budynku remizy strażackiej znajduje się siedziba banku, sklepu „Hit”, biblioteki, klubu „Amazonka” oraz sala zabaw i okolicznościowych spotkań. Rozwijana jest działalność miejscowych artystów ludowych w dziedzinach: literackiej Hermina Zubel — laureatka konkursów poezji ludowej; muzycznej Zygmunt Podulka — kapelmistrz orkiestry dętej; zespół artystyczny, wokalno instrumentalny „Przepióreczka”, młodzieżowy zespół pieśni i tańca "Kalina"

Oświata

W Niebocku znajduje się nowo wybudowany Zespół Szkół w którym mieści się szkoła podstawowa im. Władysława Jagiełły i gimnazjum im św Jana Kantego patrona parafii. Szkoła ma pięknie wyposażone i nowoczesne sale lekcyjne, pracownie nauczania języków obcych, salę sportową i gabinet lekarski. W budynku mieści się też przedszkole, dla najmłodszych mieszkańców wsi, doskonale wyposażone i zaopatrzone. Zarówno szkoła podstawowa jak i gimnazjum posiadają dobrze wyposażoną bazę oświatową.