Turze Pole

Turze Pole (Turzepole) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, w gminie Brzozów.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Wieś znana z rozwiniętego przemysłu naftowego. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1420 r. W centrum wsi w roku 1791 - naprzeciw dworu Błońskiej - wybudowano murowaną kapliczkę. Wewnątrz umieszczono figurkę św. Jana Nepomucena. Obok posadzono dwie lipy, z nich tylko jedna zachowała się do czasów obecnych. Z końcem XVIII stulecia Turze Pole liczyło 40 chałup.

W I poł XIX wieku wieś należała do Marii Łazowskiej, a następnie do Franciszka Ksawerego hr. Starzeńskiego (1769-1828). Po jego śmierci pozostałe po nim dzieci sprzedały w 1832 roku majątek Janowi i Tekli ze Świrskich Leszczyńskim. Od rodziny Leszczyńskich zakupił te dobra w 1891 roku Adam Ostaszewski ze Wzdowa, jeden z pionierów polskiej awiacji. Do Ostaszewskich Turze Pole należało do końca II wojny światowej, kiedy w wyniku tzw. reformy rolnej zadekretowanej przez PKWN przeszło na własność Skarbu Państwa.

Tutaj urodził sie prof.dr Walerian Pańko, prawnik. W latach 1989-91 wybudowano w Turzym Polu kościół parafialny pw. Miłosierdzia Bożego, według projektu Zdzisława Wojdanowskiego i Lucjana Krynickiego. Na północ od wsi - wzgórze Patria (383 m n.p.m.),pod którym - jak głosi miejscowe podanie - miał być ukryty tunel stanowiący niegdyś schronienie dla okolicznych mieszkańców. W okresie okupacji znajdujące się tu stare kamieniołomy były miejscem schronienia dla ludności żydowskiej. Po wyzwoleniu tu m.in ukrywał się oddział "Żubryda"

W Turzym Polu (po części również w Zmiennicy) występuje ropa naftowa. Pierwsze prace poszukiwawcze na terenie złoża ropnego rozpoczęto tu w 1885 roku. Uzyskano pewne ilości ropy i gazu. W 1890 roku rozpoczęto pierwsze prace wiertnicze. Wiercenie głębokiego otworu Nad Grabem 1 datuje się od 1896 roku. Do 1914 roku dokonano odwiertu 14 otworów, zaś szczytową produkcje uzyskano w 1910 roku. Okresy pierwszej wojny światowej i międzywojenny przyniosły w rezultacie dodatkowe odwierty w liczbie 35 otworów. Kilka z nich miało wynik negatywny. Nasilenie ruchu wiertniczego przypada na okres drugiej wojny światowej do 1944 roku odwiercono tu 29 otworów i uzyskano wzrost produkcji. W latach 1948-1950 udało się utrzymać produkcję na najwyższym poziomie.

Według przekazywanej tradycji w roku 1907 powstała Ochotnicza Straż Ogniowa przy Kółku Rolniczym. Jej założycielami byli: Jan Czechowski, Jan Władyka i nauczyciel miejscowej szkoły Antoni Zgrych. Dla nowo powstałej organizacji wybudowano pomieszczenie o wymiarach 5 x 4m, w którym trzymano pierwsze wyposażenie: wóz konny z beczką drewnianą, ręczną sikawkę oraz sikawkę strzemiączkową czteroosobową. 28 maja 1978 roku oddano do użytku Dom Strażaka, który do dzisiaj funkcjonuje i służy mieszkańcom wsi. W 2007 roku OSP obchodziło 100-lecie istnienia.

W Turzym Polu w 1941 r. urodził się prof. dr Walerian Pańko - prawnik, prezes NIK, który związał z Uniwersytetem Wrocławskim, a od 1974 r. z Uniwersytetem Śląskim. Napisał kilkadziesiąt prac naukowych. Od roku 1980 zaangażowany był w działalność "Solidarności". Był doradcą podczas strajków chłopskich w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych.