Skalnik (województwo podkarpackie)

Skalnik – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Nowy Żmigród. Wieś liczy ok.340 mieszkańców. Leży w dorzeczu górnej Wisłoki.

Miejscowość jest siedzibą parafii św. Klemensa Papieża, należącej do dekanatu Nowy Żmigród, diecezji rzeszowskiej.

Historia

Skalnik jest jedną z najstarszych parafii na terenie południowej Polski. Swymi początkami sięga IX wieku. Wieś leżało w państwie Wiślan. Od Skalnika do dzisiejszej granicy ze Słowacją jest zaledwie kilkanaście kilometrów. W takim położeniu należy też przyjąć, że do parafii docierały echa działalności świętych Cyryla i Metodego, którzy w 863roku przybyli na Słowację. Przyjmuje się, że początkach dziesiątego stulecia w Skalniku stał drewniany kościół pod wezwaniem św.Klemensa. Wokół kościoła, a właściwie wokół kopca kościelnego, rosło kilka tysiącletnich dębów. Do dzisiejszego dnia zachował sie tylko jeden z nich. Wśród takich dębów stał pierwszy modrzewiowy kościół. Powstanie ośrodka religijnego i wybudowanie tam kościoła wieś zawdzięcza św. Metodemu. Cyryl i Metody przywieźli relikwię św. Klemensa z Chersonezu. Tysiącletnie istnienie chrześcijaństwa w Skalniku potwierdza również usytuowana w sąsiedniej wsi góra, która osłania wieś od południowego zachodu. Po dziś dzień nazywana jest Górą Św. Wojciecha. Istnieje przekonanie,że Święty Wojciech, biskup praski, udając się w 984 r. w celach misyjnych na Węgry znanym szlakiem skalnickim. Pobożne podanie głosi, że obraz MB Skalnickiej przynieśli ze sobą św. Cyryl i Metody. Obraz podobny do jasnogórskiego, lecz o cechach bizantyjskich. Maryja Panna długo była czczona jako Królowa gór. Pierwsza wzmianka o parafii w Skalniku pochodzi od Jana Długosza z roku 1470. Pierwsza znana wizytacja parafii Skalnik została przeprowadzona w latach 1565-1570. Wynika z niej że biskup przemyski Piotr Gamrat(1535-1537) zamierzał połączyć parafię ze Skalnika z parafią w Samoklęskach. Z powodu jego śmierci nie doszło do jej zrealizowania. Do tutejszej parafii należały wówczas wsie Desznica i Brzezowa. Z akt wizytacji biskupiej przeprowadzonej przez kanonika Krzysztofa Kaźmierskiego w latach 1596-1598, wynika że w parafii nie było plebana. Przez brak stałej opieki duszpasterza kult maryjny osłabł. Później, zapewne za czasów cesarza Józefa II, Skalnik został przyłączony do parafii w Nowym Żmigrodzie w roku 1791. W roku 1939 Skalnik został ekspozyturą Nowego Żmigrodu, a następnie samodzielną parafią. Obecny kościół został zbudowany w latach 1909-1911. Konsekrowany w 1912 r. Fundatorami kościoła są parafianie. Dopiero za czasów księdza Michała Witowicza, który objął parafię w skalniku 6 grudnia 1952 r. kult znowu odżył. Dzięki bardzo dużym staraniom ks. Witowicza kościół w roku 1962 r. rangą stał się Sanktuarium Matki Bożej, Pani Gór i Opiekunki Rodzin.

Koronacja MB Skalnickiej

W 2002 r. koronę poświęcił w Watykanie Jan Paweł II. 9 września 2007 r.o godz. 11:00 odbyła się uroczysta koronacja. Eucharystię celebrowało prawie 100 kapłanów, przewodniczył Ks. Abp Edward Nowak z Rzymu, biskupi diecezji rzeszowskiej i sąsiednich diecezji - Ks. Bp Dzięga, Biskup Sandomierski oraz Ks. Bp Marian Rojek z Przemyśla. Na uroczystości przybyło kilka tysięcy wiernych – pielgrzymów z całej diecezji. Dzisiejsza uroczystość na długo zapadnie w ludzkie serca i w ludzką pamięć. Ten XV-wieczny obraz, czczony i otaczany miłością wiernych i pielgrzymów, wiele lat czekał na koronację. - powiedział po uroczystości ksiądz Jerzy Sepioł, proboszcz parafii w Skalniku.

(źródło: parafia w Skalniku)

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.