Skrzyszów (województwo podkarpackie)

Skrzyszów – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie ropczycko-sędziszowskim, w gminie Ostrów.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie rzeszowskim.

Położenie

Skrzyszów leży na skraju Płaskowyżu Kolbuszowskiego, będącego częścią Kotliny Sandomierskiej. Funkcjonuje tutaj fabryka farb i lakierów (produkowane są tam również dywany).

Zabytki

Miejscowość słynie z renesansowego dworu H. Mieleckiego (obecnie własność prywatna) z XVI wieku, w którym ongiś znajdował się m.in. zbór ariański. Nieopodal dworu znajdują się pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska.

Historia Skrzyszowa

W latach okupacji niemieckiej Skrzyszów stanowił bazę kontrowersyjnego oddziału Gwardii Ludowej - Armii Ludowej, oskarżanych przez okoliczną ludność o działalność bandycko-rabunkową. W przededniu wejścia na te tereny Armii Czerwonej dowódcy wspomnianego oddziału GL\AL - Stanisław Jaskier oraz Władysław Wilczyński zostali wyrokiem polskiego państwa podziemnego zlikwidowani przez żołnierzy Armii Krajowej. Również ze Skrzyszowa pochodził przedwojenny działacz Komunistycznej Partii Polski i najprawdopodobniej jej agent w szeregach PSL "Piast", a później SL Piotr Chłędowski. Po "wyzwoleniu" Chłędowski objął z ramienia PPR urząd starosty dębickiego. Za czasów jego urzędowania dokonano ostatniej publicznej egzekucji w Polsce. Miało to miejsce w lipcu 1947 r., kiedy to w centrum Dębicy powieszono trzech młodych żołnierzy podziemia niepodległościowego. Wyrok wykonano publicznie na Rynku miasta, gdzie spędzono sporą rzeszę mieszkańców. Wiadomość o tym wydarzeniu szybko przedostała się na Zachód, a tamtejsza prasa wydrukowała wykonaną z ukrycia fotografię egzekucji. Autor zdjęcia przepłacił to wieloletnim więzieniem.

Zobacz też: Skrzyszów