Falejówka

Falejówka (dawniej Chwalejówka, w 1447 Faleowka, 1464 Faleyowka, 1489 Phaleyowka, 1499 Falyowka, 1589 Falieiwka, 1646 Faleiowka, 1872 Falejówka) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok, nad potokiem Pijawka (dopływ potoku Rożowy, który wpada następnie do rzeki Sanoczek).

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego. W latach 1430–1447 wieś była własnością Małgorzaty Dydyńskiej, wdowy po Mikołaju. Po niej dobra dydeńskie odziedziczyli synowie Paweł i Mikołaj, którzy to posiadali pieczęć z herbem Gozdawa. Oprócz Falejówki, byli oni jeszcze w posiadaniu takich wsi jak: Krzemienna, Temeszów i Dydnii. W 1489 trzej synowie Elżbiety, tj. Jan, Zygmunt i Stanisław Dydyńscy podzielili majątek pomiędzy siebie w taki sposób, że Janowi przypadły wsie: Falejówka, Jabłonka i połowa wsi Wydrna, zaś Zygmunt i Stanisław stali się właścicielami Dydni, połowy wsi Wydrna, Temeszowa, Krzemiennej oraz Jabłonicy Ruskiej.

Do 1939 we wsi funkcjonował dwór, którego właścicielem był Grzegorz Woliński.

W Falejówce znajdują się: murowany, zbudowany na planie krzyża, neogotycki kościół rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, Szkoła Podstawowa, Dom Kultury, biblioteka, Ochotnicza Straż Pożarna (mająca na swoim koncie liczne wysokie miejsca w zawodach strażackich gminnych i okręgowych) oraz trzy sklepy spożywcze. Z dawnej zabudowy wsi zachował się murowany dwór szlachecki otoczony parkiem, w którym zobaczyć można pozostałości po kilku stawach rybnych należących niegdyś do właścicieli dworu. Budynek dworu był remontowany w 1924, a obecnie popada w ruinę. W parku, przez wiele lat istniała duża altana "Grzybek". Przy głównej drodze można spotkać kilka pięknych kapliczek, które są pielęgnowane, ozdabiane i remontowane przez mieszkańców okolicznych domów. W środkowej części wsi grób i pomnik dziesięciu polskich partyzantów rozstrzelanych nieopodal przez hitlerowców podczas II wojny światowej. Egzekucja odbyła się na oczach mieszkańców kilku sąsiednich wsi. Co roku odbywają się uroczystości upamiętniające rocznicę tamtych wydarzeń.

Najwyższy szczyt w okolicy: Kopacz 536 m n.p.m. Malowniczą panoramę Falejówki można podziwiać z góry Jaworzyna (nieco ponad 500 m n.p.m.). W planie wsi można wyodrębnić kilka części jak: Przykopy, Kolonia, Porzecze. Od 2002 działa "Koło gospodyń wiejskich" liczące 15 gospodyń. Do regionalnych potraw należą gołąbki z kapusty, pierogi grzybami, ruskie, z kapustą, łazanki z kapustą, krokiety i inne. Do ciekawostek można zaliczyć długą, ponad trzydziestozwrotkową pieśń pięknie śpiewaną przez grupę kobiet po Mszy św. w Wielki Czwartek. Podczas uroczystości Triduum, straż przy Bożym grobie stoi na warcie od nabożeństwa wielkopiątkowego do liturgii Wielkiej Soboty.