Płonna (województwo podkarpackie)

Płonna – wieś w gminie Bukowsko, powiecie sanockim, województwie podkarpackim. Położona jest przy drodze 889 z Sieniawy, przez Bukowsko do Szczawnego. Droga ta łączy się drogą 892 prowadzącą do przejścia granicznego przez Radoszyce na Słowację.

Historia

in Plone 1433, de Plona 1437, villa Plona 1451, Plonna 1508, Płonna 1699. Nazwa ma pochodzenie słowiańskie oznaczające gołe, górskie pastwisko, ziemię nieurodzajną płonną, połonny, połoniny.

Od 1340 do 1772 Ziemia sanocka, Województwo ruskie. Od 1772 do 1852 cyrkuł leski następnie sanocki. Od 1867 pow. sanocki, pow. podatkowy i gmina Bukowsko w Prowincji Galicja.

Płonna była lokowana na stoku Bukowicy najpierw na prawie niemieckim w roku 1439 a następnie prawie wołoskim. Od 1539 własność Mikołaja Herburta Odnowskiego. W okresie od XV-XVI wieku dobra Tarnawskich a następnie Cieszanowskich. Od końca XVII wieku do 1914 roku właścicielami byli Truskolascy. Gen. Gustaw Truskolaski był dowódcą 2 Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku.

W roku 1900 wieś liczyła 935 mieszkańców, całkowita pow. wsi wynosiła 1429 ha oraz 164 domy . Do 1914 starostwo powiatowe w Sanoku, powiat sądowy w Bukowsku. Od 1917-1939 własność Konstantynowiczów. Od listopada 1918 do stycznia 1919 Republika Komańczańska.

We wrześniu 1944 podczas operacji dukielsko-preszowskiej we wsi stacjonowała niemiecka 96.Infanterie-Division (XXIV. Panzerkorps) broniąca pozycji przed nacierającym od wschodu radzieckim 67 Korpusem piechoty oraz 167 i 129 Korpusem strzelców (107 Dywizji Piechoty). 15 września wieś została zajęta przez wojska radzieckie.

Religia

Do 1947 parafia greckokatolicka w Płonnej pod wezwaniem Najświętszej Marii Dziewicy (1823), należała do diecezji przemyskiej, dekanat leski obejmowała swoim zasięgiem dwa drewniane kościoły w Wysoczanach i Kożusznem oraz wsie Kamienne i oraz część Woli Piotrowej.

Wyznawcy kościoła rzymskokatolickiego należeli do parafii w Bukowsku.

Źródła

• metryki greckokatolickie z lat 1784-1935

Mieszkańcy

Nazwiska mieszkańców od 1772 do końca XIX w.: Ananiewicz, Balbirer, Barycki, Bazar, Birosz, Caliński, Cypcarz, Demczuk, Dydżyk, Dojnicki, Dziarna, Demczyszyn, Fecio, Hakan, Hałasa, Harkas, Hojsan, Holik, Hrycko, Kaczmarek, Kawanka, Kluczka, Klucznik, Klim, Kremkow, Kuziemko, Kremka, Kriak, Łożyk, Łukasik, Macedoński, Marcynyszyn, Markasa, Maślany, Michajłów, Miko, Michałów, Miśków, Mielnik, Michajło, Mysyk, Mycio, Osiow, Ostafi, Osiński, Patała, Pawłyszyn, Prętki, Priadka, Rawan, Roczniak, Sekełyk, Ślanka, Stapko, Staroszak, Stecko, Suchyna, Szczerba, Szejta, Szeremeta, Szyjka, Tachman, Tkaczyk, Turko, Warcholak, Wiech, Worotyła, Zachar, Basik, Warawasz, Warchoł, Wasienko Wojciak Worotyło Hałas Hałuszczak Harbusz Holik Hrywa Hryc Dzubik Dziama Dydzyk Dobosz Duda Klim Kluczka Kogut Koruc Kocur Krot Krupa Kriak Kuziemko Kulik Kurenko Kuten Ławriw Mielnik Mitrdak Michalcio Misio Ostasz Pawliszyn Popowicz Proc Prjałko Rydosz Ryszko Sawka Siwy Słubko Starenki Staroszyn Stec Suchyna Taborowski Turko Fal Fedorko Chyr Chlibik Choma Homa Chudy Cap Czerepkanik Czerniecki Czarny Szeremeta Szyjka Szczerba Jurynko Janko Szkrawan, Kuten, Mycio, Hojsan, Antoszko, Finczak, Warcholak, Szczerba ,Łozyk, Sekełyk Priadka, Słabka, Huduw, Fedirko, Kawanka, Dorosz, Mycio, Pyłat, Majkowycz, Mycio, Hałasa, Procak , Ridusz, Kriak, Bazar, Chlib, Harkas, Kurinka, Ławer, Ksiondz, Majkowycz, Prociuwa, Husar, Kriak, Ananewycz, Zbałyk, Hałasa, Stecko, Ananewycz Chlib, Lewczak, Sekełyk , Staroszak Połcia, Sławka, Pawluk, Krawczyk, Melnyk, Kuten, Mycio, Stecko, Kohut, Mordakiw

Architektura

W roku 1881 wioska miała 143 domy, tworzące ulicę nad potokiem płynącym spod Rzepedza. Obecnie na terenie wsi znajdują się ruiny cerkwi greckokatolickiej z zachowaną do dziś parawanową dzwonnicą oraz ruiny fortyfikowanego dworu obronnego z XVII wieku, dzieła zniszczenia tego obiektu dokonały oddziały UPA w roku 1946.

Przebiega tędy szlak śladami dobrego wojaka Szwejka.

Cmentarz

Na terenie wsi znajduje się cmentarz greckokatolicki ulokowany na wzgórzu przy drodze w stronę Wysaczan, na którym pochowani sa dawni mieszkańcy tej wsi: Ananiewicz, Bazar, Baryckij, Basik, Birosz, Warcholak, Wiech, Wołoszynskyj, Worotyła, Hałasa, Hałuszak, Harkas, Hojsan, Holik, Hreba, Hrycko, Husar, Dwir, Demczyszyn, Demczur, Dziarna, Dydzik, Dojninskyj, Dorosz, Duet, Zachar, Iwonka, Kabal, Kawanka, Kaczmarek, Kuritocha, Klim, Kliuczka, Kohot, Konstantynowycz, Kocan, Kiryk, Krawczik, Kremka, Kremco, Kril, Kriak, Ksondz, Kuzienko, Kulik, Kurinka, Kuten, Lawer, Lewićkyj, Lewczak, Lenio, Łozik, Łukasik, Lolo, Majkowycz, Maksimik, Markasa, Marcynyszyn, Macedońśkyj, Maszlinyj, Mielnik, Miłyj, Michajliw, Michalcio, Micio, Misik, Miko, Muzik, Nestor, Osw, Osinśkyj, Ostap, Pawliszyn, Patała, Piłat, Pisik, Procak, Priadka, Rejent, Roczniak, Sekiełyk, Słapka, Slianka, Sokolik, Staroszak, Szpynda, Stećko, Stecak, Suchyna, Tachman, Tkaczyk, Turko, Fedorko, Fecko, Finczak, Chyr, Chlib, Chryń, Chszonsz, Calinśkyj, Capcar, Szejta, Szeremeta. Ostatni raz pochówek na tym cmentarzu odbył się w roku 1946.

Zobacz też

• inne miejscowości o nazwie Płonna