Baciuty

Baciuty – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Turośń Kościelna.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Baciuty do roku 1930 należały do parafii Choroszcz, obecnie są w parafii niewodnickiej.

Historia

Pierwsza wzmianka o wsi Baciuty pochodzi z 1504. 15 września tego roku król Aleksander Jagiellończyk darował Józefowi Sołtanowi, biskupowi smoleńskiemu, 12 rodzin chłopskich w Topilcu, Baciutach i Piszczewie. W 1506 Sołtan nadanie to w całości przekazał klasztorowi supraskiemu. W końcu XVIII wieku zaborcy pruscy przejęli je na rzecz skarbu królewskiego. Odtąd było to terytorium należące do państwa.

Dobrami choroszczańskiemi władali mnisi przez lat 23, gdyż w roku 1532 Aleksander Chodkiewicz po uprzednim uzyskaniu pozwolenia od króla Zygmunta I 23 października 1529 r. zabiera miasto Choroszcz od mnichów, dając w zamian za nie na przepaścistych błotach Podlasia trzy wsie: Chorostków, Klewin i Pużycze (obecnie Baciuty). Według listu Aleksandra Chodkiewicza , pisanego do króla Władysława, zamiana m. Choroszczy na wymienione wsie, była uczynioną na wyraźne żądanie mnichów supraślskich, którzy uskarżali się fundatorowi na wielką liczbę karczem powstałych w Choroszczy , co utrudniał rządzenie podwładnymi.

Następna wzmianka o Baciutach pochodzi z 1641. Jest to dokument umowy między archimandrytą supraskim ks. Nikodemem Szybińskim a ks. Adamem Moczarskim plebanem niewodnickim o wybudowanie grobli granicznej.

W czasie epidemii cholery w sierpniu 1831 w Baciutach zmarło 5 osób. 100 lat później, 7 sierpnia 1931 około godziny 4:00 miała miejsce katastrofa kolejowa, w której zginęło w niej 6 osób.

W Baciutach znajduje się kapliczka greckokatolicka z końca XVIII w. pod wezwaniem św. Barbary – obecnie prawosławna, należąca do parafii w Topilcu.

Źródła

• Wiśniewski J. Początki Białegostoku i okolicznego osadnictwa (w:) Studia i materiały do dziejów miasta Białegostoku. Białystok 1968 s.22
• Archeograficzeskij Sbornik dokumentov otnosjachszijsia k istorii Severozapadnoj Rusi. Wilno 1867 . t.IX s.23, 171, 259

Zobacz też : Baciuty-Kolonia , Bacieczki , Baciki