Gardeja

Gardeja (niem. Garnsee) – wieś (dawniej miasto) na Powiślu w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, w gminie Gardeja przy skrzyżowaniu drogi krajowej nr z drogą wojewódzką nr .

Historia

Gardeja otrzymała prawa miejskie w 1334 r. W XVI wieku siedziba braci czeskich.

W plebiscycie narodowościowym na Powiślu w 1920 98% głosujących w Gardei opowiedziało się za pozostaniem w Niemczech. Z przyczyn komunikacyjnych Polsce przyznano jednak tutejszą stację kolejową na linii Kwidzyn-Grudziądz.

Gardeja została ciężko zniszczona w wyniku działań wojennych w 1945. Przejmująca miejscowość administracja polska nie zakwalifikowała jej już do rzędu miast.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Zabytki

• gotycka wieża z XIV wieku przy kościele pw. św. Józefa
• modernistyczny kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa (1931-1932, arch. Ganz)

Podział administracyjny

Administracyjnie obszar Gardei jest podzielony na cztery sołectwa:

• Gardeja (zwarty obszar zabudowany byłego miasta)
• Gardeja II
• Gardeja III
• Gardeja IV

Miejscowość jest siedzibą gminy Gardeja.

Zobacz też

• Gardeja (stacja kolejowa)