Lubichowo

Lubichowo (kaszb.Lëbichòwò) – duża wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Lubichowo na północnym skraju Borów Tucholskich przy drodze wojewódzkiej nr 214. Przebiega tędy trasa (zawieszonej obecnie) linii kolejowej nr 218 (Szlachta - Myślice). Wieś jest siedzibą gminy Lubichowo.

W latach 1975-1998 wieś administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Lubichowo leży przy drodze z Warlubia do Zblewa i Kościerzyny. Jest rozległą wsią gminną o charakterze miasteczka. Podobnie jak w Zblewie, centrum zabudowane jest stylowymi kamieniczkami z l połowy XX wieku, a panujący porządek i dobrze skomponowana mała architektura dodają uroku tej miejscowości. Prawie w centrum Lubichowa, z południowej strony wsi znajduje się Jezioro Lubichowskie. Można skorzystać z niestrzeżonego kąpieliska przy ul. Dworcowej.

Krótkie dzieje

Najstarsza zachowana wzmianka o wsi pochodzi z 1352 roku, choć pierwsze udokumentowane ślady osadnictwa sięgają I wieku p.n.e, o czym świadczy odnaleziony w okolicach ul. Starogardzkiej grób skrzynkowy. Po wojnie trzynastoletniej Lubichowo stało się własnością królewską. Wchodziło w skład starostwa borzechowskiego. Prawdopodobnie w czasie "potopu" wieś doszczętnie spalono. W roku 1741 z inicjatywy ówczesnego starosty Kazimierza Büthner-Zawadzkiego wybudowano we wsi drewniany kościół, który istniał do roku 1927. Wobec rozbudowy wsi i zwiększenia się liczby wiernych przystąpiono do budowy nowej świątyni wykończonej w latach 1930-1931, do której przeniesiono barokowe i rokokowe wyposażenie ze starego kościoła. W latach 1936-1939 w Lubichowie budowano autostradę Warlubie - Osiek - Kościerzyna - Gdynia, której nie udało się ukończyć, pozostały jednak porzucone efekty prac ziemnych. W latach okupacji wieś była siedzibą głównego dowództwa oddziałów antypartyzanckich Jagdkommando nad dolną Wisłą, a jednocześnie działała tu gminna komenda partyzantów z Gryfa Pomorskiego. Dnia 17 września 2006 roku , odsłonięto pomnik 5 wileńskiej brygady AK, która rozbiła 5 posterunków MO i 2 UB w tym w Lubichowie.

Historia Kościoła

Z dostępnych materiałów i dokumentów historycznych dowiadujemy się, że pierwszy kościół pobudowano w Lubichowie przed 1500 r. Stał przy dzisiejszej ul. Słonecznej na niewielkim wzgórzu. W latach 1550-1596 kościół dostał się w ręce protestantów, wyznawców Marcina Lutra (1483-1546). W tym czasie dokumenty nazywają Lubichowo wsią heretycką. Za sprawą biskupa kujawsko-pomorskiego, Hieronima Rozdrażewskiego (1504-1579), przystąpiono do realizacji reformy kościelnej, a w ramach niej do akcji zwrotu kościołów z rąk protestantów. Ich oddanie zarządził w 1590 r. król Zygmunt III Waza (1587-1632). Nastąpiło to jednak dopiero po 1596 r. Lubichowski kościół wrócił do katolików.

Nowy kościół w Lubichowie postawiono około 1668 roku. Był drewniany, obszerny, trzynawowy. Z wizytacji ks. biskupa J. Narzyńskiego z 1728 r. dowiadujemy się, że w kościele (był wtedy jeszcze filią Zblewa) znajdują się trzy ołtarze. W większym, głównym, znajduje się figura Matki Boskiej. Wraz z drewnianym ołtarzem stanowi jedną całość. Po lewej stronie stał ołtarz, a w nim olejny obraz św. Jakuba Apostoła Starszego. W ołtarzu trzecim, po prawej stronie, znajdowała się niewielka drewniana figura św. Barbary. Duży trzynawowy kościół przy ul. Słonecznej przetrwał stosunkowo krótko, bo około 70 lat (1668-1739). Należy sądzić, że uległ zniszczeniu podczas pożaru. Cudem uratowano figurę MB, obraz św. Jakuba Apostoła, figurę św. Barbary i inne liturgiczne akcesoria. W nowo wybudowanym w latach 1740- 1741 jednonawowym, drewnianym kościele przy ul. Starogardzkiej w jednym ołtarzu umieszczono prawdopodobnie najpierw figurę MB, a kiedy 8.08.1853 r. filia wyodrębniła się ze zblewskiej, patronem nowo powstałej parafii został św. Jakub Apostoł. Obraz przedstawiający św. Jakuba został umieszczony w ołtarzu. Co stało się jednak z figurą Matki Boskiej nie wiadomo.

W nowo wybudowanym (1740 r.) drewnianym kościele w Lubichowie przy ul. Starogardzkiej nie brakowało symboli związanych z NMP. Następnie do kościoła wybudowanego w latach 1930-1931 r., a oddanego wiernym w 1932 r. przeniesiono ze starego sprzęt liturgiczny, w tym związany z kultem NMP (obrazy, rzeźby).

Przez 100 lat (1845-1945) figura znajdowała się w ukryciu. Wiosną 1945 roku ks. proboszcz K. Przewoski remontował plebanię. Podczas rozbiórki komina wędzarni znaleziono w nim mocno zniszczoną figurę Matki Bożej z Dzieciątkiem. Jak się tam znalazła, możemy jedynie domniemywać. Niektórzy sadzą, że mógł ją tam schować przed hitlerowcami ks. Alojzy Rapior.

W czasie okupacji Niemcy zniszczyli niemal wszystkie symbole związane z kultem maryjnym. W Lubichowie, Zelgoszczy, Wdzie i Ocyplu zburzono przydrożne kapliczki z figurami Maryi. Z lubichowskiego kościoła zniknęły olejne obrazy z wizerunkiem NMP.

Wiosną 1955 r. ks. K. Przewoski przekazał figurę do konserwacji Krystynie Dąbrowskiej z Torunia. K. Dąbrowska dokonała całościowej renowacji, nałożyła nową polichromię i szczegółowo opisała figurę.

Po konserwacji, w lipcu 1955 r., figura Madonny wróciła do Lubichowa. Ks. K. Przewoski przygotował dla niej miejsce w głównym ołtarzu, za obrazem św. Jakuba. Specjalny ręczny mechanizm opuszcza obraz św. Jakuba Apostoła i ukazuje się siedząca na tronie figura Madonny

W dniu 25 lipca 2000 roku odsłonięto pomnik Jana Pawła II autorstwa Tomasza Sobisza. Postać błogosławionego jest ukazana realistycznie, ciężko wsparta na krzyżu, ukazując jego wiek i cierpienie.

Zabytki z kościoła

Niektóre zabytki

Gospodarka

Główne gałęzie gospodarki to handel, usługi oraz turystyka. Wysoki procent stanowi też rolnictwo (w tym kilka dużych gospodarstw rolnych), a także w niewielkim stopniu zakłady produkcyjne. Do największych należy firma budowlana Döring. Duże znaczenie ma także gospodarka leśna oparta o Nadleśnictwo Lubichowo.

Edukacja

Edukacja w Lubichowie oparta jest o:

Lubichowscy błogosławieni

W Lubichowie swoje korzenie ma bł. Franciszek Rogaczewski zamordowany w obozie koncentracyjnym Stutthof, sługa boży Stanisław Witta oraz sługa boży Florian Białka.