Myślice

Myślice (dawniej Mieszwałd, niem. Miswalde) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Stary Dzierzgoń przy drodze wojewódzkiej nr 526 i nad rzeką Dzierzgoń. Wieś jest siedzibą sołectwa Myślice w którego skład wchodzą również miejscowości Gisiel, Giślinek, Najatki i Podwiejki.

Do 1954 roku siedziba gminy Myślice. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. W roku 1973 wieś należała do powiatu morąskiego (województwo olsztyńskie), gmina Stary Dzierzgoń, poczta Myślice.

W latach 1945-46 miejscowość nosiła nazwę Mieszwałd

Historia wsi

Nazwa wsi wywodzi się od imienia Prusa Meysola. Na południe od wsi istniało pruskie grodzisko z okresu rzymskiego lub z okresu wczesnego średniowiecza.

Wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1316 r., przez komtura dzierzgońskiego Luthera z Brunszwiku, który nadał Piotrowi z pobliskiego Latkowa 56 włók, celem założenia wsi Meysilswalt. Osadnicy otrzymali 6 lat wolnizny, po których mieli płacić daninę w wysokości - grzywna od włoki rocznie. Wspomniany Piotr z Latkowa jako zasadźca i sołtys otrzymał oprócz dziesiątej części z włók przeznaczonych dla wsi, także prawo prowadzenia karczmy oraz dwóch sklepów z chlebem i mięsem. Dla przyszłego kościoła przeznaczono dwie włoki (na utrzymanie plebana). Kościół zbudowano jeszcze w okresie państwa zakonnego. W XVII i XVIII w. odbywały się polskie nabożeństwa.

Około roku 1400 we wsi istniał młyn wodny i kuźnia hutnicza (ale należały do wójtostwa w Przezmarku). Hutę po wyczerpaniu surowców zlikwidowano na początku XVI w.

W księgach starostwa w Przezmarku w 1601 r. z Myślic wymieniani są m.in. mieszkańcy: Piotr Mazgaj, Balcer Gruba, Balcer Łajda. W roku 1782 we wsi było 32 "dymy" (domy, gospodarstwa domowe), w 1818 było już 49 dymów i 330 mieszkańców, w 1858 72 gospodarstwa domowe z 667 mieszkańcami. W 1939 r. wieś liczyła 194 gospodarstwa domowe z 735 mieszkańcami. Z rolnictwa lub leśnictwa utrzymywało się 389 osoby, z pracy w przemyśle lub rzemiośle - 87, z pracy w handlu lub komunikacji - 137. W tym czasie było tu 13 gospodarstw rolnych o powierzchni w przedziale 0,5-5ha, jedno o areale w granicach 5-10 ha, 10 o powierzchni 10-20 ha, 13 o areale 20-100 ha i dwa z powierzchnią powyżej 100 ha.

Szkoła powstała przy plebanii już w XVI w. W 1939 r. była to szkoła trzyklasowa z dwoma nauczycielami, Uczyły się w niej dzieci z Myślic, dworu Ciśli i folwarku Ciślinki.

Kolej w Myślicach

Stacja kolejowa Myślice posiadała status stacji węzłowej, krzyżowały się tu linie z Malborka przez Dzierzgoń do Małdyt, z Elbląga przez Kwietniewo, Miłomłyna przez Zalewo i Prabut przez Stary Dzierzgoń. Po wojnie odbudowano tylko linię Malbork - Małdyty na której przewozy osobowe zawieszono w 1999 roku, obecnie linia jest zlikwidowana.

Zabytki

• Kościół gotycki pw. Wniebowstąpienia Najświętszej Marii Panny, wzniesiony w XIV wieku; obok cmentarz przykościelny i plebania z XIX wieku.

Bibliografia

• "Morąg - z dziejów miasta i powiatu", Pojezierze, Olsztyn 1973