Łubowice (województwo śląskie)

Łubowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Lubowitz) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Rudnik. Łubowice są położone we wschodniej części gminy. Posiadają powierzchnię 3,7 km² oraz ponad trzystu sześćdziesięciu mieszkańców. Wieś jest położona na wysokim brzegu Odry na skraju skarpy będącej jednocześnie granicą starożytnego grodziska.

W latach 1945-54 siedziba gminy Łubowice. W latach 1975−1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Łubowice posiadają kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Początki wsi są datowane na IX wiek p.n.e., kiedy istniał tam gród z przełomu epoki brązu i żelaza.

Dwujęzyczna nazwa

Wiele mieszkańców wsi należy do mniejszości niemieckiej na Śląsku, dlatego też w wyniku referendum wprowadzono niemiecko-polskie tablice informacyjne. Dodatkowa niemiecka nazwa Lubowitz została formalnie wprowadzona 11 kwietnia 2008 roku, a 5 września 2008 roku ustawiono, jako pierwsze w Polsce, dwujęzyczne tablice drogowe przed wjazdem do miejscowości.

W Łubowicach od lat działa dwujęzyczne (polsko-niemieckie) przedszkole, są też plany utworzenia polsko-niemieckiej szkoły.

Historia

Łubowice w okresie kultury łużyckiej były grodziskiem, należącym do największych obiektów obronnych na terenie Polski (powierzchnia ok. 28 ha). Gród usytuowany był na wysokiej terasie odrzańskiej, otoczony u schyłku epoki brązu (IX w. p.n.e.) wałami obronnymi, wzmocnionymi później wysokim "płotem-ścianą" konstrukcji plecionkowej. Zniszczenie tych umocnień nastąpiło w wyniku gwałtownego pożaru w VI w. p.n.e. i od tego czasu ich nie odbudowywano. Gród posiadał zabudowę zwartą jedynie na skraju terasy, pozostałą część zajmował rozległy majdan, przeznaczony być może na pastwisko lub zagrodę dla bydła. Na miejscu grodu powstała w średniowieczu wioska wzmiankowana w dokumencie z 1376 r. jako Lubowice, należąca do rycerskiej rodziny Lubowiców. Po 1551 r. właścicielami wsi została rodzina Wranińskich z Wronina, właściciele sąsiedniego Sławikowa. Od śmierci Wacława Wranińskiego w połowie XVII w. do 1723 r. pozostawały Łubowice własnością rodziny Lichnowskich, potem Antoniego Ferdynanda Harasowskiego na Hulczynie i Gusnara na Komornie. Ten ostatni sprzedał Łubowice w 1765 r. kapitanowi pruskiemu von Klochowi.

Zabytki

• Ruiny zamku-pałacu wybudowanego prawdopodobnie w XVIII wieku i zniszczonego w 1945 roku, a należącego do rodziny miejscowego poety Josepha von Eichendorffa wraz z przylegającym zabytkowym parkiem przypałacowy, z zachowaną do dziś grabową aleją – zwaną zwyczajowo "Zajęczą".
• W sąsiedztwie zamku znajduje się stary cmentarz, na którym odnaleźć można grób zmarłych rodziców poety. Cmentarz odnowiono w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, zebrano w alei kilkanaście ocalałych nagrobków, płyt nagrobnych i rzeźb oraz ustawiono obelisk z płaskorzeźbioną podobizną Josepha von Eichendorffa.
• Neogotycki kościół parafialny pw. Narodzenia NMP wybudowany w roku 1907 w odległości ok. 150 m od poprzedniego – drewnianego kościoła z 1679 roku (pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z roku 1447). W starej szkole powstała izba pamięci poświęcona miejscowemu poecie Eichendorffowi. Izba skupia wszelkie pamiątki dotyczące jego osoby, m.in. dokumenty rodzinne, listy, wizerunki poety czy różnojęzyczne wydania jego dzieł. Przedmiotem wystawy są również rysunki i akwarele Łubowic oraz ich okolicy, jak również zabytkowe meble i inne przedmioty z zamierzchłej epoki.

Osoby pochodzące z Łubowic

• Joseph von Eichendorff (1788-1837) – urodzony w łubowickim zamku znany niemiecki poeta, który spędził w we wsi swoje dzieciństwo.
• Franciszek Ignacy Henke (ur. 1797 Łubowice - zm. 1891 Wodzisław Śląski) – nauczyciel, kronikarz.