Lubomia

Lubomia – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim, w gminie Lubomia.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Lubomia.

Historia

Odnalezione, najwcześniejsze ślady osadnictwa pochodzą z neolitu (epoki kamienia). W wiekach VIII do IX istnieje osada, gród obronny i ślady intensywnej gospodarki plemienia Gołęszyców. W latach 874-885 upadek grodu i wraz z nim osłabienie osadnictwa.

Pierwsza wzmianka o Lubomi jest datowana na rok 1303. Od roku 1572 Lubomia znajduje się w rękach rodu Reiswiców, w roku 1730 przechodzi w ręce Franciszka Leopolda księcia Lichnowskiego.

Zabytki

• Dobrze zachowane w sąsiednim lesie średniowieczne grodzisko użytkowane przez plemię Gołęszczyców w okresie od VIII do IX wieku. Pozostałość rozbudowanych fortyfikacji, część centralna grodu otoczona była dwoma pierścieniami wałów ziemnych wzmocnionych elementami drewnianymi (skrzyniowe konstrukcje ???), dwie bramy wjazdowe, wschodnia i zachodnia umocnione dodatkowymi wałami oskrzydlającymi, całość otoczona przez dwie fosy, pierwsza między dwoma pierścieniami wałów jeszcze dzisiaj zachowuje na kilku odcinkach głębokość do 6 metrów i druga o wiele płytsza wokół zewnętrznego pierścienia wałów. Po stronie wschodniej obszerne podgrodzie również otoczone wałem ziemnym i pojedynczą fosą. Gród był prawdopodobnie lokalnym centrum władzy plemiennej i dominującym w okolicy ośrodkiem do momentu upadku i powstania późniejszego grodu w sąsiednim Raciborzu. Budowa tak silnych umocnień była podyktowana lokalizacją na pograniczu Górnego Śląska i Państwa Wielkomorawskiego, które przez całe stulecia było areną rywalizacji książąt Wiślan i Wielkomorawskich, nie bez znaczenia była również konieczność kontroli i ochrony bliskiego, ważnego szlaku prowadzącego doliną Odry przez Bramę Morawską. Gród został spalony i zniszczony w trakcie jednej z wypraw księcia wielkomorawskiego Świętopełka, które miały miejsce w latach 874-885. Gród nie został odbudowany, nie stwierdzono nawet śladów prób odbudowy, stracił swoje znaczenie i ostatecznie upadł. Obecnie grodzisko jest porośnięte lasem. Na terenie grodziska w Lubomi odkopano m.in. fragmenty kolczugi. Jest to znalezisko bardzo cenne, ponieważ poświadcza używanie tej zbroi na terenie Polski w epoce plemiennej. W Lubomi odkryto również trzy okazałe drewniane budowle z VII-VIII w., interpretowane jako sale zebrań (taki poprzednik późniejszych ratuszy), świątynie pogańskie lub zespół pałacowy. Zabytki pochodzące z grodu w Lubomi znajdują się w muzeum w Wodzisławiu Śląskim.

• ślady obwałowań i resztki fosy średniowiecznego zamku (XIV w.) na wzgórzu Kotówka (nazwa zwyczajowa?) 280 m n.p.m., pewna data istnienia tu zamku książęcego to 1421 rok. Zgodnie z lokalną legendą pan na zamku słynął z okrucieństwa, która to cecha pasuje do księcia raciborskiego Jana II zwanego Żelaznym wiązanego właśnie z tym zamkiem. Zamek prawdopodobnie został zniszczony w wyniku najazdu husytów na księstwo raciborskie w odwecie za uwięzienie przez Jana II czterdziestu posłów królewskich.
• drewniana, na planie ośmioboku, kaplica pod wezwaniem św. Jana Nepomucena z około 1700 roku
• murowany neogotycki kościół parafialny z 1886 roku z cennymi zabytkami zachowanymi z kościoła drewnianego stającego wcześniej w jego miejscu: obraz św. Jana Nepomucena (XIXw), barokowy krucyfiks, pacyfikał z XVIII wieku, dzwon gotycki z 1508 roku.

Znane osoby związane z Lubomią

• Brunon Strzałka - pisarz
• Franciszek Smuda - trener piłkarski
• Mariusz Pawełek - piłkarz, grający na pozycji bramkarza
• Alojzy Seget - założyciel Samopomocy Chłopskiej

Atrakcje turystyczne

Stawy hodowlane Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy Wielikąt, 400 hektarów lustra wody, siedliska rzadkiego ptactwa

Zobacz też

• Lubomia (przystanek kolejowy)