Wodzisław Śląski

Wodzisław Śląski (niem. Loslau, cz. Vladislav, łac. Vladislavia) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim przy granicy z Republiką Czeską, ośrodek administracyjny powiatu wodzisławskiego. Położone w Wyżynie Śląskiej, nad rzeką Lesznicą.

Według danych z 31 grudnia 2010 miasto miało 49 000 mieszkańców.

Położenie

Miasto położone w południowo-zachodniej części województwa śląskiego przy granicy z Republiką Czeską. Wodzisław położony jest w południowej części Płaskowyżu Rybnickiego, nad rzeką Lesznicą (prawy dopływ Olzy). Terytorium Wodzisławia rozciąga się od 49°58′01 do 50°02′14 N i 18°21′16 do 18°31′16 E. Przez miasto przebiega równy 50 równoleżnik szerokości geograficznej północnej.

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 49,51 km².

Miasto sąsiaduje z gminami: gmina Godów, gmina Gorzyce, gmina Lubomia, gmina Marklowice, gmina Mszana oraz gminami-miastami: Pszów, Radlin.

Przy sprzyjających warunkach atmosferycznych z Wodzisławia można dostrzec pasmo Beskidu Śląsko-Morawskiego z szczytem Lysá hora (pol. Łysa Góra) oraz góry Beskidu Śląskiego – Czantoria Wielka, Skrzyczne; widoczne są też na zachodzie czeskie góry Jeseniki z górą Pradziad.

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa katowickiego.

Warunki naturalne

Rzeźba terenu

Miasto leży na wysokości od 210 (Zawada) do 290 m n.p.m. (Wilchwy, Jedłownik). Wodzisław cechuje duża różnica w wysokości względnej sięgająca 80 metrów. Miasto usadowione jest na kilku wzgórzach poprzecinanych głębokimi wąwozami. Stare Miasto położone jest na wysokości około 230-250 m n.p.m., natomiast otaczające je osiedla mieszkaniowe leżą wyżej, na wysokości około 260-280 m n.p.m.

Klimat

Ten artykuł jest częścią cyklu artykułów o Wodzisławiu Śląskim

Historia

Herb

Hejnał

Podział administracyjny

Ludność

Ulice i place

Wodzisławianie

Przyroda

Religia

Kościoły

Sport

Klimat Wodzisławia jest stosunkowo łagodny, wpływają na to bliskie sąsiedztwo rzeki Odry, kompleksy leśne otaczające miasto, a przede wszystkim bliskie sąsiedztwo Bramy Morawskiej. Średnia temperatura roczna kształtuje się w granicach +7 °C do +8 °C. Najcieplej jest w lipcu, najzimniejszym zaś miesiącem jest styczeń. Miasto leży w strefie wiatrów średnich i słabych wiejących najczęściej z kierunku Bramy Morawskiej. Okres wegetacyjny należy do najdłuższych i wynosi 225 dni, kiedy średnia temperatura dnia jest wyższa od 5 °C. Kotlinowate położenie w sąsiedztwie gór oraz nieckowate położenie centrum niekorzystnie odbija się na warunkach termicznych panujących w mieście. Sprzyja to wiosną i jesienią zaleganiu warstw zimnego powietrza w czasie gdy brakuje wiatrów, w wyniku czego występują przymrozki. Średnia roczna suma opadów atmosferycznych należy do wysokich – 786 mm w stosunku do średniej krajowej 600-650 mm. Napływ ciepłych mas powietrza i mieszanie się z chłodniejszymi sprzyja powstawaniu burz – do 30 na rok. Występują także częste opady gradu. Pokrywa śnieżna zalega tu od 60 do 80 dni. Średnia wilgotność powietrza wynosi około 80% i należy do niższych w skali kraju. W rejonie Wodzisławia zaobserwowano wcześniejsze nadejście wiosny oraz opóźnienie początku zimy w stosunku do reszty kraju.

Przyroda

Lasy:

Dzielnice

Miasto na podstawie uchwały Nr XVII/156/96 Rady Miejskiej w Wodzisławiu Śląskim z 28 czerwca 1996 zostało podzielone na 9 dzielnic:

• Jedłownik Osiedle
• Jedłownik-Turzyczka-Karkoszka
• Kokoszyce
• Nowe Miasto
• Osiedla XXX-lecia – Piastów – Dąbrówki
• Radlin II
• Stare Miasto
• Wilchwy
• Zawada

Miejscowości, które kiedyś były dzielnicami Wodzisławia Śląskiego:
Marklowice, Pszów, Radlin I, Rydułtowy.

W latach 1945-1954 miasto było siedzibą wiejskiej gminy Wodzisław Śląski.

Historia

• 1257 – sprowadzenie do Wodzisławia zakonu Minorytów, lokacja miasta
• 1280 – zniszczenie zabudowy drewnianej miasta przez pożar
• 1299 – odbudowa miasta
• 1459 i 1453 – zaatakowanie przez bandy żądające okupu pod groźbą spalenia miasta
• 1502 – powstało ukształtowane Wodzisławskie Państwo Stanowe
• 1618 – spalenie miasta i zamku, wraz z dokumentacją przywilejów
• 1668-1685 – właścicielem Wodzisławia i ziemi wodzisławskiej był biskup ostrzyhomski Szeloposemy
• 1685 – Wodzisław wraz z okolicą przeszedł w ręce hrabiego Ferdynanda von Dittrichstein
• 1738 – właścicielem Wodzisławia został Guidobald J. Dittrichstein
• 1780 – państwo wodzisławskie przejął Heinrich L. von Reichenbach
• 1795 – nowy właściciel Wodzisławia (i ziemi wodzisławskiej) August von Ponin-Ponińskiemu
• 1798 – Wodzisław został odsprzedany hrabiemu von Strachwitz
• 1809 – pierwsze wybory władz miejski w dziejach miasta
• 1810 – przejęcie przez państwo zabudowań klasztornych; wybuch powstania chłopskiego pod przewodnictwem sołtysa z Jedłownika – Józefa Bienii
• 1822 – 12 czerwca, pożar strawił całe miasto
• 1830 – przekazanie kościoła przyklasztornego gminie ewangelickiej
• 1841-1851 – właścicielem Wodzisławia i okolic był Aleksander von Oppersdorf
• 1847 – tereny Wodzisławia i okolic nawiedziła klęska powszechnego głodu połączonego z epidemią tyfusu
• 1882 – Wodzisław otrzymał połączenie kolejowe z Boguminem (cs. Bohumin) i Rybnikiem
• 1919-1921 – trzy powstania śląskie
• 1921 – w plebiscycie zwycięstwo opcji proniemieckiej, mimo to miasto zostaje przyznane przez Ligę Narodów Rzeczypospolitej Polskiej
• 1922 – wkroczenie do miasta Wojska Polskiego
• 1939 – 1 września, Niemcy zajęli Wodzisław
• 1945 – styczeń, do Wodzisławia dotarł marsz śmierci z obozów w Oświęcimiu i okolicznych podobozów
• 1945 – 26 marca, do Wodzisławia wkroczyła Armia Czerwona i I Czechosłowacka Brygada Pancerna
• 1946 – 1 stycznia, włączono do miasta gminę Jedłownik
• 1954 – utworzono powiat wodzisławski
• 1972 – włączenie do miasta gromady Wilchwy oraz wsi: Marusze i Turzyczka
• 1975 – likwidacja powiatu, przyłączenie do Wodzisławia Śląskiego miast: Pszów, Radlin, Rydułtowy oraz gminy Marklowice
• 1988 – 19 sierpnia, doszło do strajku okupacyjnego na KWK 1 Maja
• 1992 – 1 stycznia, nastąpiło odłączenie Rydułtów od Wodzisławia
• 1994 – 30 grudnia, od miasta odłączyły się Marklowice i Pszów
• 1997 – 1 stycznia, od miasta odłączył się Radlin
• 1999 – 1 stycznia, został reaktywowany powiat wodzisławski
• 2001 – zamknięto jedyną w mieście kopalnię 1 Maja

Demografia

Wodzisław Śląski początkowo był jednym z największych miast na Górnym Śląsku z czasem jednak w wyniku wojen i klęsk żywiołowych stał się małym miastem. Ponowny intensywny rozwój Wodzisławia przypada na lata 60. i 70. XX wieku.

Historia zaludnienia Wodzisławia Śląskiego:

• 1400 – ok. 600 os.
• 1450 – 1050 os.
• 1550 – 1100 os.
• 1692 – 675 os.
• 1753 – 768 os.
• 1800 – 1133 os.
• 1860 – 2408 os.
• 1957 – 7378 os.
• 1965 – 16 862 os.
• 1982 – 106 700 os.
• 1990 – 113 195 os.

• Wykres liczby ludności Wodzisławia Śląskiego na przestrzeni ostatnich 70 lat

Największą populację Wodzisław Śląski odnotował w 1991 roku (przed odłączeniem się Rydułtów).

Dane z 30 czerwca 2004:

Według danych z roku 2002 średni dochód na mieszkańca wynosił 1312,69 zł.

Gospodarka

Wodzisław Śląski jest ośrodkiem administracyjnym powiatu wodzisławskiego, węzłem drogowym. W mieście znajduje się stacja kolejowa na linii Katowice- Bogumin. Miasto jest również centrum handlowym dla powiatu. W Wodzisławiu działają Wytwórnia koncentratów spożywczych „Agro” Wodzisław, fabryka okien oraz młyn.

W mieście znajdują się dwie ciepłownie: ZC Wodzisław Śląski oraz EC 1 Maja.

Architektura

Zabytki

• rynek staromiejski (kamienice z XIX w.)
• Pałac Dietrichsteinów z lat 1742-1745, obecnie Muzeum Regionalne i Urząd Stanu Cywilnego
• kościół pw. Św. Trójcy, z II połowy XV, obecnie Kościół ewangelicki. Najstarszy budynek Wodzisławia i jeden ze starszych kościołów na Górnym Śląsku. Wcześniej należał do klasztoru franciszkanów
• klasztor franciszkański z XVII, obecnie budynek Sądu Rejonowego
• Baszta Rycerska z 1867 w lesie na historycznym Grodzisku
• kościół WNMP z lat 1909-1911. Na fundamentach kościoła gotyckiego z 1599
• Zespół pałacowo parkowy w Wodzisławiu Śląskim - Kokoszycach (obecnie Dom Rekolekcyjny Archidiecezji Katowickiej)
• kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (Zawada)
• Pałac w Jedłowniku z XIX wieku – obecnie Dom Opieki Społecznej „Caritas”; dla upośledzonych dziewcząt Zgromadzenia Sióstr Opatrzności Bożej
• budynek Wojewódzkiego Szpitala Chorób Płuc z XIX
• budynki Urzędu Miasta z XIX
• figura św. Jana Nepomucena z 1745 roku przy kościele pw. WNMP
• budynek poczty przy ulicy Kubsza, z początku XX
• kościół pw. Św. Marii Magdaleny (Radlin II) z początku XX

Kościół drewniany z XVII pw. św. Barbary i św. Józefa w Jastrzębiu Dolnym. Został przeniesiony z dzielnicy Wodzisławia Śląskiego – Jedłownika w 1974. Dzisiejszy wygląd kościoła zapewne odbiega od pierwowzoru, gdyż w 1888 budynek gruntownie odrestaurowano oraz przebudowano. Kościół jest budowlą drewnianą, składającą się konstrukcji zrębowej oszalowanej deskami.

Nieistniejące obiekty

• Drewniany kościół pw. Św. Krzyża na placu Św. Krzyża, obecnie w miejscu tym stoi pamiątkowy pomnik oraz krzyż.
• Stara Synagoga, drewniana, istniejąca w latach 1798-1822, spłonęła w wielkim pożarze miasta
• Synagoga, murowana, wybudowana w 1826, obecnie sklep

Zieleń miejska

Parki miejskie:

• Park Zamkowy – Stare Miasto
• Park Zabytkowy Diecezjalny – Kokoszyce

Pomniki przyrody:

• Wierzba krucha – ul. Bojowników
• 5 dębów szypułkowych – Las Miejski
• 2 dęby szypułkowe – Park Zabytkowy Diecezjalny

Pomniki i miejsca pamięci narodowej

• Tablica upamiętniająca egzekucję 30 więźniów KL Auschwitz-Birkenau w styczniu 1945 na terenie stacji kolejowej w Wodzisławiu Śląskim, Dworzec PKP
• Tablica upamiętniająca śmierć 10 więźniów KL Auschwitz-Birkenau podczas ewakuacji w styczniu 1945
• Miejsce spoczynku ofiar marszu śmierci z pomnikiem i tablicą, ul. Ofiar Oświęcimskich
• Głaz upamiętniający bunt chłopów 1811-1818 prowadzony przez Józefa Bienię sołtysa z Jedłownika, ul. Kubsza
• Pomnik upamiętniający uczestników III powstania śląskiego z tablicami: „Oddali swe życie Za Ojczyznę w obozach koncentracyjnych, uchodźstwie i w miejscu”
• Pomnik Powstańców Śląskich na placu Korfantego
• Obelisk z tablicą poświęcony poległym bohaterom Armii Czerwonej na „Żydowinie”
• Tablica upamiętniająca bohaterskie zmagania ludu śląskiego o wyzwolenie społeczne i narodowe w latach 1918-1921 i 1939-1945
• Grób zbiorowy wojenny więźniów byłego obozu zagłady KL Auschwitz-Birkenau zamordowanych przez hitlerowców – pomnik nagrobny, ul. Jodłowa
• Pomnik ku czci żołnierzy I Czechosłowackiej Brygady Pancernej poległych w czasie wyzwalania ziemi wodzisławskiej spod hitlerowskiej okupacji
• Cmentarz parafialny. Mogiła wojenna Stanisława Gładkiego, kaprala 3 Pułku Ułanów, poległego 1 września 1939
• Cmentarz Parafialny-Grób wojenny Józefa Styrnola uczestnika III Powstania Śląskiego
• Cmentarz parafialny. Mogiła zbiorowa wojenna 10 walczących w 8 kompanii 14 pułku piechoty poległych w III Powstaniu Śląskim
• Mogiła zbiorowa wojenna żołnierzy niemieckich poległych w 1945
• Grób wojenny Edwarda Sosny, poległego 26 marca 1945 – pom. nagr., Cmentarz Parafialny
• Grób wojenny Zbyszka Pawelca, chorążego Armii Krajowej poległego 10 czerwca 1944 – pomnik nagrobny, Cmentarz Parafialny
• Zbiorowa mogiła wojenna 19 żołnierzy I Czechosłowackiej Brygady Pancernej poległych w walkach o wyzwolenie ziemi wodzisławskiej w marcu 1945 – pomnik nagrobny na „Żydowinie”
• Tablica upamiętniająca nieznanego więźnia KL Auschwitz-Birkenau, ofiarę „marszu śmierci” w styczniu 1945

Komunikacja

Wodzisław Śląski jest węzłem komunikacyjnym w południowej części województwa śląskiego. Przez miasto przebiegają kilka szlaków drogowych:

Tranzyt

• Droga krajowa nr 78 (Chałupki – Wodzisław Śląski – Rybnik – Gliwice – Zawiercie – Chmielnik); pośrednio łącząca również – poprzez most nad Odrą w Chałupkach – m.in. czeską Ostrawę z Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym.
• trzy drogi wojewódzkie:
  • DW 932 (Wodzisław Śląski – Żory),
  • DW 933 (Racibórz – Wodzisław Śląski – Jastrzębie-Zdrój – Pszczyna – Chrzanów),
  • DW 936 (Wodzisław Śląski – Krzyżanowice).

Planowane drogi

W pobliżu miasta będzie kilka zjazdów z przebiegającej przez sąsiednie gminy autostrady:

• Autostrada A1 (Gdańsk – Toruń – Łódź – Piotrków Trybunalski – Częstochowa – Gliwice – Wodzisław Śląski – Gorzyczki)
• Droga Główna Południowa (Racibórz – Wodzisław Śląski – Jastrzębie Zdrój)
• Obwodnica miejska tzw. „Droga Zbiorcza” – obwodnica będzie przebiegać ulicami: Matuszczyka – 26 Marca (od Matuszczyka do ronda przy Tesco, projektowana) od ronda przy Tesco, krzyżując się z DK 78, przebiegając nad torami kolejowymi, łącząc się z Marklowicką – Łużycką. Obwodnica pozwoli więc przedostać się z ul. Pszowskiej do ul. Marklowickiej omijając centrum miasta. Budowę obwodnicy rozpoczęto w kwietniu 2010 r.

Ulice i place miasta

W Wodzisławiu Śl. znajduje się ponad 200 ulic i kilkanaście placów. Drogi te dzielą się na:

• Drogi Krajowe – łącznie na terenie miasta 5,6 km
• Drogi Wojewódzkie – łącznie na terenie miasta 15,3 km
• Drogi Powiatowe – łącznie 53,0 km
• Drogi Gminne – łącznie 97,9 km

Wodzisław Śl. posiada obecnie 6 rond oraz 2 w planach.

Kolej

Przez miasto przebiega linia kolejowa Katowice – Chałupki i dalej do Bogumina. Wodzisław Śląski posiada bezpośrednie połączenia z: Ostrava (Czechy), Chałupki, Katowice, Pszczyna.

Wodzisław posiada dworzec kolejowy: Wodzisław Śląski, oraz stację Wodzisław Śl. Radlin.

Komunikacja miejska

Komunikacja miejska w Wodzisławiu Śląskim jest organizowana przez Międzygminny Związek Komunikacyjny (MZK) z siedzibą w Jastrzębiu Zdroju, a obsługiwana przez przewoźników: PKM Jastrzębie, PKS Rybnik, Vbus Żory oraz PPUH Kłosok Żory. Komunikacja autobusowa organizowana przez MZK na terenie miasta i miejscowości ościennych liczy 18 linii zwykłych + 1 linia przyśpieszona. Miasto posiada także wiele połączeń z okolicznymi wioskami, które obsługuje PKS Rybnik.

Komunikacja lotnicza

W odległości 100 km od Wodzisławia znajdują się 3 porty lotnicze: Katowice-Pyrzowice – około 80 km od miasta, Kraków-Balice – około 100 km od miasta oraz Ostrawa Mosnov w odległości około 45 km od Wodzisławia. W przyszłości w pobliże portów lotniczych w Pyrzowicach i Mosnovie prowadzić będzie budowana autostrada A1.

Kultura

Życie kulturalne w Wodzisławiu skupia się wokół ośrodka Wodzisławskiego Centrum Kultury (WCK), mającego swą siedzibę przy ulicy ks. Wilhelma Kubsza. Znane w całej Polsce są zespoły „Miraż”, „Spin” czy „Impuls”. W WCK działa kino miejskie. Ponadto z instytucji kulturalnych w Wodzisławiu istnieją min. muzeum miejskie, biblioteki miejskie, powiatowa i pedagogiczna oraz archiwum PAN.

• Biblioteki
  • Biblioteka Publiczna Miejska i Powiatowa + 7 filie
  • Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Katowicach
• Centra kultury
  • Wodzisławskie Centrum Kultury
  • Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Uff!”
• Galerie
  • „Art Wladislavia”
  • „Galeria NCE”
  • „Galeria Pod Fikusem” (MiPBP)
  • „Galeria Warto” (MiPBP Filia Nr 13)
• Kina
  • WCK „Pegaz”
  • WSHE „Zorza”
• Muzea
  • Muzeum Miejskie
  • „Sztolnia”

Cykliczne imprezy kulturalne

• Dni Wodzisławia Śląskiego
• Zakończenie Lata
• Juvenalia (WSHE)
• Wodzisławski Przegląd Amatorskich Debeściaków Kabaretowych WPADKa
• „Najcieplejsze miejsce na ziemi” – Festiwal reggae
• „Wodzisławski Jarmark Staroci”

Edukacja

• Przedszkola
  • Publiczne Przedszkole nr 1
  • Publiczne Przedszkole nr 2
  • Publiczne Przedszkole nr 3
  • Publiczne Przedszkole nr 4 Zespołu nr 4
  • Publiczne Przedszkole nr 5
  • Publiczne Przedszkole nr 6
  • Publiczne Przedszkole nr 8
  • Publiczne Przedszkole nr 9
  • Publiczne Przedszkole nr 11
  • Publiczne Przedszkole nr 12
  • Publiczne Przedszkole nr 13
  • Publiczne Przedszkole nr 14
  • Publiczne Przedszkole nr 15
  • Publiczne Przedszkole nr 16
  • Publiczne Przedszkole nr 18
  • Publiczne Przedszkole nr 19 z oddziałami integracyjnymi
• Szkoły podstawowe
  • 13 publicznych szkół podstawowych
• Gimnazja
  • Gimnazjum nr 1
  • Gimnazjum nr 2 im. Ziemi Wodzisławskiej
  • Gimnazjum nr 3 im. Księcia Władysława I Opolskiego
  • Gimnazjum nr 4 im. Wodzisławskiej Księżnej Konstancji
  • Gimnazjum Stowarzyszenia Rodzin Katolickich
• Szkoły ponadgimnazjalne
  • Zespół Szkół im. 14 Pułku Powstańców Śląskich
  • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. ks. prof. Józefa Tischnera
  • Zespół Szkół Technicznych
  • Zespół Szkół Zawodowych
  • Zespół Szkół Ekonomicznych im. Oskara Langego
• Uczelnie wyższe
  • Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie – Wydział Górnictwa i Geoinżynierii
  • Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi – Wydział Zamiejscowy
• Inne
  • Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Wojciecha Kilara w Wodzisławiu Śląskim
  • Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych
  • Uniwersytet Trzeciego Wieku

Wspólnoty religijne

• Kościół rzymskokatolicki:
  • Parafia rzymskokatolicka Ducha Świętego
  • Parafia rzymskokatolicka Wniebowzięcia NMP
  • Parafia rzymskokatolicka MB Wszechpośredniczki Łask i Św. Antoniego z Padwy
  • Parafia rzymskokatolicka Podwyższenia Krzyża Świętego
  • Parafia rzymskokatolicka MB Częstochowskiej
  • Parafia rzymskokatolicka Niepokalanego Serca Maryi
  • Parafia rzymskokatolicka Podwyższenia Krzyża Świętego
  • Parafia rzymskokatolicka św. Herberta
  • Parafia rzymskokatolicka św. Marii Magdaleny
  • Parafia rzymskokatolicka św. Izydora
  • Archidiecezjalny Dom Rekolekcyjny
• Kościoły protestanckie:
  • Kościół Ewangelicko-Augsburski, parafia w Wodzisławiu Śląskim
  • Kościół Ewangelicznych Chrześcijan, zbór w Wodzisławiu Śląskim
  • Kościół Adwentystów Dnia Siódmego, zbór w Wodzisławiu Śląskim
  • Zbory Boże Chrześcijan Dnia Siódmego, zbór w Wodzisławiu Śląskim
  • Kościół Zielonoświątkowy, zbór w Wodzisławiu Śląskim
• Inne:
  • Świadkowie Jehowy, Sala Królestwa – ul. Ziemowita 8.

Sport

Wodzisław Śląski jest znanym w Polsce ośrodkiem piłkarskim. W latach 1996 – 2010 w Ekstraklasie występowała drużyna miejscowej Odry. Młodzież ma możliwość szkolenia również w kilku innych klubach piłkarskich działających na terenie miasta. Oprócz piłki nożnej w Wodzisławiu działają również kluby sportowe z innych dziedzin sportu np. koszykówki, siatkówki, judo czy biatlonu.

Kluby i inne działalności

• MKS „Odra” Wodzisław Śląski
• „Gosław” Wodzisław Śl.-Jedłownik
• „Naprzód” Wodzisław Śl.-Kokoszyce
• „Naprzód” Wodzisław Śl.-Zawada
• „Wicher” Wodzisław Śl.-Wilchwy
• WTS „Satori” Wodzisław Śląski
• „Olimpia” Żeński klub koszykarski Jedłownik SP2
• „Forma” klub biegacza . Osiedle 1 Maja
• „Wodzisławska Szkoła Piłkarska” Wodzisław Śląski
• „MOSIR” Wodzisław Śl.
• UKS „Strzał” Wodzisław Śląski

Obiekty sportowe

• Stadion MOSiR Aleja ul. Bogumińska 8
• Powiatowe Centrum Sportu (lekka atletyka, piłka nożna) ul. Pszowska 92
• Boisko MOSiR Centrum Blazy (piłka nożna) ul. Jastrzębska
• Boisko MOSiR Centrum (piłka nożna) ul. B. Chrobrego
• Boisko MOSIR Centrum (piłka nożna) ul. Skrzyszowska
• Boisko MOSiR Centrum przy SP3 ul. Wojska Polskiego
• Boiska Klubu Gosław Jedłownik (piłka nożna) ul. Żwirki i Wigury
• Basen miejski Oś 1 Maja
• MOSiR – Ośrodek jazdy konnej ul. Pałacowa

Turystyka

Infomacja turystyczna znajduje się w holu Muzeum w Wodzisławiu Śl. przy ulicy Kubsza 2. Prowadzony jest tam również serwis internetowy kulturalnywodzislaw.pl

Atrakcje turystyczne:

• kąpielisko „Balaton” w lesie na historycznym Grodzisku, wraz z najdłuższą na Śląsku kolejką tyrolską i parkiem linowym.
• szkoleniowa sztolnia górnicza przy ul. Gałczyńskiego (jedyna w Polsce)
• obelisk wyznaczający przebieg 50 równoleżnika szerokości geograficznej, obok Urzędu Miasta.
• zabytki historyczne
• Muzeum w Wodzisławiu

Baza noclegowa

Szlaki

Szlak Jankowicki (15,3 km)

• Trasa: Wodzisław Śląski – Jankowice Rybnickie

Szlak Ewakuacji Więźniów Oświęcimskich (91 km)

• Trasa: Oświęcim – Wodzisław Śląski

Ścieżki rowerowe

316Y – Trasa Powiatu Wodzisławskiego (52 km)

• Trasa: Wodzisław Śląski – Lubomia – Olza

317 – Trasa z Raciborza do Radlina (16,5km)

• Trasa: Racibórz – Kornowac – Pszów – Wodzisław Śląski – Radlin

317S – Trasa Lokalna (3,7 km)

• Trasa: Pszów – Zawada

324 – Trasa Miasta Wodzisław Śląski do Karviny (25,5 km)

• Trasa: Wodzisław Śląski – Mszana – Gołkowice – Karvina

Ciekawostki

Wodzisław Śląski znajduje się na 29 miejscu najstarszych miast Polskich i jest lokowany w tym samym roku co Biecz, Gorzów Wielkopolski, Jarocin, Kalisz, Kraków, Pyzdry oraz Stary Sącz

Polityka

Obecnym prezydentem miasta Wodzisław Ślaski jest Mieczysław Kieca (KW SNW). Najważniejsze stanowisko we władzach Wodzisławia Śląskiego było na przestrzeni lat różnie nazywane – burmistrzami, następnie po reformie administracyjnej z 1 czerwca 1975 nadano określenie prezydent miasta, które jest w używane do dziś ze względu że miasto osiągnęło liczbę 100 tys. mieszkańców. Prezydent Miasta Wodzisławia Śląskiego jest organem wykonawczym, wybieranym na 4-letnią kadencję w wyborach bezpośrednich.

Na podstawie nowej ordynacji – „Ustawy o miastach” w dniu 22 lutego 1809 odbyły się w Wodzisławiu pierwsze wybory do rady miasta.

Obecnie przewodniczącym rady miasta jest Lech Litwora (KW MKS Odra), a w jej skład wchodzi 23, wybieranych w wyborach bezpośrednich radnych. W 2002, po nowelizacji Ustawy o samorządzie lokalnym rada miasta utraciła prawo wyboru prezydenta.

W wyborach parlamentarnych 2007 w Wodzisławiu jak i powiecie wodzisławskim wybrani zostali:

Posłowie VI kadencji:

• Krzysztof Gadowski (Platforma Obywatelska)
• Ryszard Zawadzki (Platforma Obywatelska)
• Adam Gawęda (Prawo i Sprawiedliwość)

Senatorzy VII kadencji:

• Antoni Motyczka (Platforma Obywatelska)

W wyborach parlamentarnych 2011 w Wodzisławiu jak i powiecie wodzisławskim wybrani zostali:

Posłowie VII kadencji:

• Krzysztof Gadowski (Platforma Obywatelska)
• Ryszard Zawadzki (Platforma Obywatelska)

Senatorzy VIII Kadencji:

• Adam Zdziebło (Platforma Obywatelska)

Służby ratownicze oraz służba zdrowia

• Centrum powiadamiania ratunkowego
• Pogotowie ratunkowe
• Państwowa Straż Pożarna
  • Ochotnicza Straż Pożarna Kokoszyce
  • Ochotnicza Straż Pożarna Radlin II
  • Ochotnicza Straż Pożarna Zawada
  • Ochotnicza Straż Pożarna Turzyczka
  • Ochotnicza Straż Pożarna Jedłownik
• Policja
  • Wydział Ruchu Drogowego
• Zespół Opieki Zdrowotnej w Wodzisławiu Śl.
  • Szpital nr 1
  • Oddział Wewnętrzny 2
• Wojewódzki Szpital Chorób Płuc im. dr. Alojzego Pawelca
• Powiatowa Stacja Sanitarno–Epidemiologiczna

Media

Prasa

Miasta partnerskie

Wodzisławianie

Osoby urodzone w Wodzisławiu

• Duchowni
  • Paweł Pośpiech – ksiądz, poseł do Reichstagu i Sejmu, polski działacz narodowy
  • Bolesław Kominek – kardynał dawny metropolita wrocławski
  • Ireneusz Sławomir Ledwoń – śląski duchowny katolicki, franciszkanin, profesor KUL
• Politycy
  • Maksymilian Iksal – śląski działacz niepodległościowy
  • Franciszek Połomski – polski prawnik, historyk, senator II kadencji
  • Henryk Siedlaczek – poseł PO
• Naukowcy
  • Norbert Honsza – germanista, kulturoznawca, profesor, pracownik naukowy Uniwersytetu Wrocławskiego
  • Henryk Zimoń – religioznawca, etnolog, werbista, profesor KUL
  • Idzi Panic – polski historyk, profesor, pracownik naukowy Uniwersytetu Śląskiego
• Artyści
  • Martyna Kliszewska – aktorka
  • Arkadiusz Dzierżawa – basista i kompozytor grupy Łzy
  • Rafał Trzaskalik – gitarzysta zespołu Łzy
  • Sławomir Elsner – malarz, fotograf
  • Piotr Konieczyński – aktor
  • Borys Marynowski – aktor
  • Paweł Polok – aktor
• Sportowcy
  • Alojzy Sitko – piłkarz, reprezentant Polski
  • Stanisław Oślizło – piłkarz, reprezentant Polski
  • Ryszard Wieczorek – piłkarz, trener
  • Tomasz Sikora – polski biathlonista, mistrz świata, honorowy obywatel Wodzisławia
  • Marcin Malinowski – piłkarz
  • Leszek Blanik – polski gimnastyk sportowy, mistrz olimpijski, mistrz świata i mistrz Europy
  • Mariusz Pawełek – piłkarz, reprezentant Polski
  • Jarosław Macionczyk – siatkarz
  • Agnieszka Starzyk – siatkarka
  • Kornelia Marek – polska biegaczka narciarska
• Inni
  • Claudia Ciesla – niemiecka modelka

Zobacz też

• Rynek w Wodzisławiu Śląskim
• Odra Wodzisław Śląski
• Kopalnia Węgla Kamiennego 1 Maja
• Dekanat Wodzisław Śląski
• Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Wodzisławiu Śląskim
• Stadion MOSiR w Wodzisławiu Śląskim
• Powiat wodzisławski
• Wodzisławskie Państwo Stanowe
• Marusze
• Cmentarz żydowski w Wodzisławiu Śląskim

Panoramy miasta