Rokitno Szlacheckie

Rokitno Szlacheckie – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Łazy.

Do 1947 roku miejscowość należała do gminy Rokitno-Szlacheckie. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Jest to wieś położona we wschodniej części gminy Łazy. Jej zabudowa została ukształtowana w oparciu o układ krzyżujących się dróg. Do dzisiaj zachowany został przestrzenny układ wsi oraz pozostałości dawnej zabudowy.

Etymologia nazwy

Nazwa Rokitno pochodzi od słowa rokita, rokicie, oznaczającym krzewy z rodziny wierzbowatych dochodzące do 1 m wysokości o cienkich płożących się pędach, a tereny na których rosły nazwano Rokicinem, Rokitnem. Miejscowość znana była jako Rokitno aż do XIX wieku, kiedy dodano jej przydomek Szlacheckie, prawdopodobnie od jedynego najdłużej utrzymującego się i najlepiej prosperującego w okolicy majątku szlacheckiego.

Historia

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1415 roku i jest zawarta w dokumencie Piotra Szafrańca Starszego - właściciela zamku w Pieskowej Skale. Rokitno wchodziło w skład dóbr Pieskowej Skały do 1445 roku, kiedy zostało sprzedane rodzinie Krzyszyńskich. W latach 1471 - 92 miejscowość wchodziła w skład dóbr ogrodzienieckich. Przez krótki okres Rokitno należało do dóbr pilickich, ale już od 1526 roku wróciło ponownie do dóbr ogrodzienieckich. W XV wieku odnotowano istnienie we wsi młyna na rzece Mitrędze (stąd pochodzi nazwa dzisiejszej dzielnicy Łaz - Młynka).

W 1791 roku do Rokitna Szlacheckiego należały okoliczne przyległości: Łazy, Mitręga i Młynek. W samym Rokitnie było 76 zabudowań, w tym karczma, browar i dwór, w którym rezydował administrator, leśniczy i dozorca jeleni. W miejscowości mieszkało 509 osób (241 mężczyzn i 268 kobiet), w tym 7 osób pochodzenia szlacheckiego oraz 10 Żydów.

W XVIII i XIX wieku na terenie miejscowości istniały kopalnie węgla kamiennego, m.in. Kamila i Ludwika. Ostatni właściciele Rokitna należeli do rodu Poleskich i zarządzali majątkiem aż do reformy rolnej po II wojnie światowej. Michał Poleski herbu Poraj zgromadził bogate zbiory muzealne i biblioteczne, z których część została przekazana do Muzeum Narodowego w Krakowie, a reszta uległa zniszczeniu podczas zawieruch wojennych.

Obiekty historyczne i zabytkowe

Zespół pałacowo-parkowy znajdujący się przy ul. Nowe Życie. Nie zachował się pierwotny, drewniany budynek dworski, pochodzący z przełomu XVIII i XIX wieku. Zachowały się natomiast fragmenty neogotyckiej rozbudowy z II połowy XIX wieku, na które składają się biblioteka i wieża oraz część zabudowań gospodarczych. Wokół budynków rośnie park krajobrazowy ze starodrzewiem o mało czytelnej kompozycji. Zatarciu uległ pierwotny układ ścieżek parkowych. Zachowały się jedynie aleje: lipowa i kasztanowa oraz szpaler drzew.

Kapliczka stoi przy ul. 1 Maja. Pochodzi z XIX wieku. Jest to obiekt murowany, otynkowany. Wewnątrz znajduje się rzeźba ludowa św. Jana Nepomucena.

W miejscowości znajduje się parafialny kościół polskokatolicki pw. św. Antoniego.