Winiary Dolne

Winiary Dolne – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Nowy Korczyn. Miejscowość dzieli się na kilka przysiółków: Winiary Dolne, Winiary Górne i Winiary Wiślickie.

Przez wieś przechodzi zielony szlak turystyczny z Wiślicy do Grochowisk.

Położenie

Winiary położone są w Nadnidziańskim Parku Krajobrazowym, pomiędzy dwiema rzekami, Nidą i Wisłą, ok. 2 km na południowy zachód od centrum Nowego Korczyna. Przez wieś przebiega droga krajowa nr 79 z Krakowa do Sandomierza.

Historia Winiar

W 1783 r. wieś należąca wówczas do powiatu wiślickiego w województwie sandomierskim była własnością marszałka wielkiego koronnego, starosty wiślickiego, Stanisława Lubomirskiego. W 1864 r. na mocy dekretu cara Aleksandra II o uwłaszczeniu włościan wieś stała się własnością jej mieszkańców.

W Królestwie Polskim istniała gmina Winiary Wiślickie. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Na kilkunastu hektarach tutejszych pól, opodal drogi krajowej 79, prowadzona jest ekologiczna uprawa lawendy, której okres kwitnienia i zbioru przypada na drugą połowę czerwca. W Winiarach funkcjonuje państwowy dom dziecka.

Zabytki

• zespół pałacowy z XIX wieku, park i dawny dwór w przysiółku Winiary Wiślickie; ogrodzony i niedostępny dla zwiedzania
• kapliczka i figury przydrożne