Ciszyca (województwo świętokrzyskie)

Ciszyca – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Koprzywnica, w sołectwie Ciszyca.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Historia

Wieś Ciszyca w źródłach historycznych nosi nazwę: Cissycza, Ciszyca, Czischicza, Czisicza, Cziszicza i Czyschycza. Najstarsza poświadczona źródłowo wzmianka o wsi Ciszyca pochodzi z roku 1277. Z Ciszycy pochodzą przedstawiciele możnowładczego rodu Awdańców (m.in. Mikołaj, starosta sandomierski w 1342). Awdańce wraz z Bogoriami byli współdziedzicami, obok Ciszycy, takich wsi położonych w ziemi sandomierskiej jak: Miechocin, Kajmów, Żurawicy, Świężyc, Radowąża. Ciszyca początkowo była wsią monarszą, a w XII wieku stała się własnością rodziny Bogoriów. W 1185 część wsi wraz z sąsiednimi Świężycami nabył klasztor koprzywnicki (darowizna Mikołaja Bogorii), ale jakieś dobra w Ciszycy w 1284 miała także Kolegiata w Sandomierzu.

W drugiej połowie XIV wieku część Ciszycy należała do szlacheckich właścicieli: w 1363 na klasztornej części wsi, prawo dożywotniego użytkowania miał szlachetny Marcin; była to rola, zwana Wielkałąka (Wielka Łąka); w 1365 opat klasztoru benedyktynów w Sieciechowie toczył spór przed monarszym sądem nadwornym z plebanem (Markiem) ze Stężycy o jakiś źreb w Ciszycy; w 1382 klasztor koprzywnicki w drodze zamiany za wieś Lubzinę nabył część wsi Ciszyca od szlachetnych braci Pakosza i Mikołaja Bogoriów.

W XVI wieku opat koprzywnicki ze swojej części Ciszycy płacił podatek z 6 łanów od 12 kmieci i 2 ubogich komorników. W 1787 r. wieś miała 106 mieszkańców, w tym 14 Żydów.

W 1827 w Ciszycy było 13 domów i 117 mieszkańców. W 1884 wieś miała 15 domów i 114 mieszkańców, 202 morgi ziemi dworskiej i 114 mórg włościańskich. W 1929 r. wieś ta liczyła 28 domów i 145 mieszkańców. Na obrzeżach wsi (w pobliżu Wisły) znajdował się folwark Speranda, który miał 2 domy i 36 mieszkańców.

Obecnie części wsi Ciszyca noszą nazwy: Kamieniecka Łąka, Karczmisko, Luszcze, Majorat Ciszyca, Sperenda i Zajeziorze. Wśród obiektów fizjograficznych spotykamy nazwy: Bania - jezioro, Błonie - pola, Bordel - pola, łąki i jezioro, Luszce - pola, Na Łukowcu - pola, Okrągła - łacha, Pod Banią - pola, Podwale - pola, Sperenda - pola, Szeroka - łacha, Za Wałem - pola i łąki.

Zobacz też: Ciszyca, Ciszyca Dolna, Ciszyca Górna, Ciszyca Przewozowa, Ciszyca-Kolonia