Menu
Home» » » » »

Mapa miejscowości Kurozwęki


Informacje o Kurozwęki:

Ilość ulic: 14

Ilość kodów pocztowych: 1

Współrzedne geograficzne N: 50.590279

Współrzedne geograficzne E: 21.101391

Strefa numeracyjna: Kierunkowy 15

Liczba ludności: 840

Tablice rejestracyjne: TSZ

Herb Kurozwęki:

Herb Kurozwęki

Kurozwęki

Kurozwęki – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Staszów. Do 1870 roku miasto.

Kurozwęki leżą w obrębie Pogórza Szydłowskiego nad rzeką Czarną Staszowską, 7 km na północny zachód od Staszowa.

Przez wieś przechodzi POL Szlak zielony.svg zielony szlak turystyczny z Chańczy do Pielaszowa.

W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rolne – Państwowa Stadnina Koni Kurozwęki. W 1993 po przekształceniu jako Stadnina Koni Kurozwęki, w 1994 jako Stadnina Koni Skarbu Państwa Kurozwęki. Obecnie działa jako Stadnina Koni Sp. z o.o.

Historia

Pierwsze wzmianki o Kurozwękach pochodzą z XIII wieku. Około 2. połowy XIV wieku Dobiesław z Kurozwęk wybudował drewniano-murowany zamek, siedzibę rodu Kurozwęckich. Początkowo miał on charakter obronny, był jednym z pierwszych murowanych zamków rycerskich w Polsce. Zamek później wielokrotnie przebudowywano, aż osiągnął obecną formę. Według miejscowej tradycji założycielem Kurozwęk miał być czeski rycerz Poraj Sławnikowic, brat św. Wojciecha.

Od co najmniej XV wieku Kurozwęki posiadały prawa miejskie. Dokładna data nadania praw nie jest znana. Przyjmuje się, że nastąpiło to przed rokiem 1400. Miasto było własnością Kurozwęckich, a później Lanckorońskich, Sołtyków i Popielów. Na przełomie XVII i XVIII wieku było ośrodkiem kalwinizmu. W 1870 roku Kurozwęki utraciły prawa miejskie. W latach 90. XX wieku pałac w Kurozwękach wraz z otaczającymi go gruntami powrócił do swych prawowitych właścicieli – rodu Popielów herbu Sulima. Obecny właściciel pałacu, najmłodszy z rodu Popielów mieszka w dawnym budynku gospodarczym obok pałacu.

Do 1954 roku siedziba gminy Kurozwęki. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.

Zabytki

  • Kościół filialny pw. św. Rocha z XVIII w., przebudowany w 1919 r. (nr rej. KOBiDZ: 789 z 8.02.1958, 622/A z 28.10.1971 oraz 122/A z 14.06.1977).
  • Zespół klasztorny kanoników regularnych, wznoszony od ok. 1470 r. do XVII w., przebudowany w XIX w. (nr rej.: 478/A z 15.04.1967 oraz 123/A z 14.06.1977):
    • kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP (nr rej.: 265 z 16.10.1956),
    • klasztor, obecnie zakład „Caritas”,
    • ogrodzenie cmentarza kościelnego z bramką.
  • Cmentarz parafialny z XIX w., ze starymi drzewami (nr rej.: 422/A z 18.10.1989).
  • Zespół pałacowy (nr rej.: 474/A z 15.04.1967 oraz 124/A z 14.06.1977):
    • zamek, wzniesiony w 2 poł. XIV w., w XVII w. przebudowany na pałac, w 2 poł. XVIII podany kolejnemu remontowi (nr rej.: 10 z 7.10.1946),
    • pawilon wschodni z 1770 r.,
    • pawilon zachodni z 1770 r., przebudowany po 1980 r.,
    • budynek administracji z 1 poł. XIX w.,
    • brama wjazdowa z 1770 r.,
    • park założony w XVIII w., przebudowywany w latach 1811–1820 oraz 1859–1873 (nr rej.: 716 z 20.12.1957),
    • spichlerz z początku XIX w. (nr rej.: 788 z 8.02.1958).

Inne atrakcje Kurozwęk

  • Stadnina koni arabskich i hodowla bizonów amerykańskich,
  • trzy drzewa – pomniki przyrody,
  • labirynt w kukurydzy,
  • mini zoo.

Stefan Żeromski o Kurozwękach

Tak oto opisywał Kurozwęki Stefan Żeromski w swoich "Dziennikach" (2 sierpnia 1888 r.):

"Na górze stromej i skalistej rozłożyło się miasteczko, jedno z tych, jakie Bóg wie za co noszą miano miasteczek. Kilkadziesiąt chat zbudowanych w czworokąt, chat nie włościańskich, gdyż mają staromieszczańskie portyki o oryginalnie (...) rzeźbionych słupach, studnia pośrodku rynku, bożnica, kościół i klasztor szarytek. Wójt, pan pisarz, ksiądz, nauczyciel – oto wielki świat Kurozwęk. Zstępując z góry – dopiero widzisz ogrody i gąszcze olbrzymich drzew, a wśród nich oblany dookoła wodą pałac"

Literacki opis pałacu w Kurozwękach Stefan Żeromski zawarł w Popiołach (rozdz. "Dworzanin") opisany jako pałac w Grudnie, siedziba księcia Gintułta:

"Pałac grudzieński leżał w głębi starego parku. W końcu siedemnastego stulecia jeden z książąt Gintułtów założył był tę siedzibę na wzór francuski. Z biegiem lat rozrost wielkich drzew zniszczył dawną symetrię ogrodu, a tu i owdzie gaje młodej leszczyny wtargnęły nawet w ulice, gracowane niegdyś z pilnością. Pałac, przebudowany na fundamentach starego zamczyska, otaczały zbiorniki spleśniałej wody. Mury jego były kilkułokciowej grubości, szczególnie na dole, gdzie pozostały izby sklepione jak w więzieniu i okna zakratowane. Grube, ukośne szkarpy, niby potworne nogi, grzęzły w podstępnych wodach starej, głębokiej; obmurowanej fosy. Piętro dopiero, z korynckimi kolumnami i architrawem ozdobionym sztukateriami, było dziełem czasów nowszych. W chwili kiedy Rafał zobaczył pierwszy raz ten dumny pałac, ściany były mocno zdrapane, figury otłuczone, kolumny czarne i ogołocone jak słupy wiorstowe. W głębi parku kryły się tu i owdzie między drzewami murowane i drewniane domki, ozdobne i kształtne. Jeden z takich marszałek przeznaczył młodemu samotnikowi na mieszkanie. Była to chatka o jednej izbie, z wejściem w stylu gotyckim i oknem jak w kaplicy. Nade drzwiami stało w niszy popiersie Wenus z zielonymi oczodołami i utrąconym nosem, osłaniającej wstydliwie łono zapleśniałe i mchem wilgotnym porosłe. Tuż ciągnęła w gąszcze szeroka, błotnista droga. Nad dziwnym domkiem wznosiły się sokory, lipy, a za oknem zwieszała aż do ziemi gałęzie przecudna, wyniosła brzoza. Wprost z tegoż okna widać było głęboką aleję, która dokądś, jakby w ziemię, zanurzała się i kryła."

Kurozwęki w filmie

Pałac i miejscowe plenery posłużyły za plan filmowy przy realizacji 65. odcinka serialu "Ojciec Mateusz", zatytuowanego Taka spokojna niedziela. Zdjęcia realizowano w grudniu 2010 r.

Zobacz też

  • Cmentarz żydowski w Kurozwękach

Kody pocztowe, Kurozwęki (wyświetlono 1/1)


Ocena internautów miejscowości Kurozwęki
Średnia ocena: 4.6
liczba ocen: 14

Wtyczki społecznościowe

Lubisz miejscowość Kurozwęki, kliknij Google +1 , lub Lubię to!

Komentarze o miejscowości Kurozwęki

Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-17 01:54:42

Szybka zmiana regionu Polski