Średnia ocena: 4.1
liczba ocen: 18
Ilość kodów pocztowych: 1
Współrzedne geograficzne N: 50.482498
Współrzedne geograficzne E: 21.429440
Strefa numeracyjna: Kierunkowy 15
Liczba ludności: 122
Wysokośc npm: 151 m n.p.m.
SIMC: 0802260[4]
Tablice rejestracyjne: TSZ
Sworoń – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Osiek.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego. W bezpośrednim sąsiedztwie wsi przebiegają wały wiślane, z kolei po przeciwległej stronie przebiega szerokotorowa linia kolejowa nr 65 (tzw. LHS); a przez wieś biegną cztery drogi gminne, tj. nr 4233023 do Trzcianki, nr 4233018 do Trzcianki-Kolonii, nr 4233034 do Matiaszowa i nr 4233025 do Nakola.
Na tym terenie funkcjonowała szkoła podstawowa już w okresie międzywojennym, ale głównie dla osadników (kolonistów) niemieckich, z kolei w okresie II wojny światowej też dla dzieci polskich poddanych intensywnej germanizacji (uczonych tylko przez nauczyciela Niemca, w tym też religii i katechezy). Po wojnie przekształcono ją w szkołę początkową, później VIII–klasową szkołę podstawową, która funkcjonowała do 2008 roku. Jednak z początkiem nowego tysiąclecia ze względu na ujemny przyrost demograficzny, rozpoczęto proces jej całkowitej likwidacji (początkowo z jej dalszego utrzymywania zrezygnowała gmina Osiek, zapewne powodem tego były zbyt wysokie koszty); rodzice jednak powołali stowarzyszenie przyjaciół szkoły (w celu zachowania szkoły niepublicznej w wiosce). Jednak po spadku liczby uczniów po niżej 5, utrzymywanie tegoż stowarzyszenia stało się zbyt kosztowne dla rodziców, jak i gminy, która też subsydiował to stowarzyszenie; a tańszym rozwiązaniem okazało się dowożenie przeniesionych uczniów z rejonem szkolnym do Publicznej Szkoły Podstawowej w Ossali. Budynek szkoły wraz z salą gimnastyczną z końca lat 90. XX wieku postanowiono przeznaczyć na Dom Opieki dla samotnych osób w podeszłym wieku.
Wieś wymieniana w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod koniec XIX wieku.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI. |
SWOROŃ, (w) roku 1662 Swaroń, wieś włościańska, nad rzeką Wisłą, powiat sandomierski, gmina Tursko, parafia Osiek. odległość od Sandomierza 33 wiorst, ma 25 domów, 168 mieszkańców, 142 mórg. W 1827 roku było (tu) 25 domów, 103 mieszkańców. Nie wymieniona w spisach poborowych z XVI wieku, pojawia się dopiero w spisie z 1662 roku (w parafii Osiek), liczy 60 głów. |
Na podstawie ww. informacji z 1890 roku – Sworoń, to wieś włościańska nad rzeką Wisłą, w ówczesnym powiecie sandomierskim, w gminie Tursko, ale w parafii Osiek, a nie w parafii Niekrasów. Leży w odległości 33 wiorst od Sandomierza. Ma 25 domów, 168 mieszkańców i 142 morgi rozległości ogółem. W 1827 roku było tu 25 domów i 103 mieszkańców. Nie wymieniona w spisach poborowych (tzw. regestrach) z XV i XVI wieku, pojawia się dopiero w spisie z XVII wieku, dokładnie z roku 1662 (w ówczesnej parafii Osiek, zapisana jako Swaroń), liczy 60 głów.
W 1886 roku parafia Osiek należy do dekanatu sandomierskiego i liczy 3 895 dusz.
Kolejna wzmianka o Sworoniu z 1867 roku, wskazuje, że wchodził on w skład gminy Tursko, z urzędem gminy w Strużkach. Wówczas to sądem okręgowym dla gminy był IV Sąd Okręgowy w Staszowie (tam też była stacja pocztowa). Gmina miała 8 781 mórg rozległości ogółem (w tym 5 083 mórg włościańskich) i 4 613 mieszkańców (w tym 1,4 proc. pochodzenia żydowskiego, tj. 63 żydów). W skład gminy wchodziły jeszcze: Antoszówka, Dąbrowa, Luszyca, Matyaszów, Nakol, Niekrasów, Niekurza, Okrągła, Ossala, Pióry, Rudniki, Szwagrów, Strużki, Trzcianka, Tursko Małe, Tursko Wielkie, Tursko Wola, Zaduska Kępa i Zawada.
W 1986 roku rozpoczęto budowę Kopalni Siarki Osiek, na złożu siarki rodzimej w obrębie sołectw: Mikołajów – Trzcianka – Sworoń. W wyniku tych działań, tj. od roku 1992 do 2006, całkowicie zlikwidowano tylko jedno sołectwo Mikołajów z niewielkimi zmianami terytorialnymi dla Sworonia.
Współczesna struktura demograficzna wioski Sworoń na podstawie danych z lat 1995-2009 według roczników GUS-u, z prezentacją danych z 2002 roku:
WYSZCZEGÓLNIENIE | J. m. | POPULACJA MIESZKAŃCÓW (w przedziałach wiekowych w 2002 roku) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
OGÓŁEM | 0-9 | 10-19 | 20-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80 + | ||||||
I. | OGÓŁEM | os. | 126 | 12 | 19 | 18 | 15 | 15 | 13 | 18 | 12 | 4 | |||
— | odsetek | % | 100 | 9,5 | 15,1 | 14,3 | 11,9 | 11,9 | 10,4 | 14,1 | 9,6 | 3,2 | |||
1. | WEDŁUG PŁCI | ||||||||||||||
A. | Mężczyzn | os. | 65 | 4 | 11 | 12 | 9 | 8 | 7 | 8 | 5 | 1 | |||
— | odsetek | % | 51,6 | 3,2 | 8,8 | 9,5 | 7,1 | 6,3 | 5,6 | 6,3 | 4 | 0,8 | |||
B. | Kobiet | os. | 61 | 8 | 8 | 6 | 6 | 7 | 6 | 10 | 7 | 3 | |||
— | odsetek | % | 48,4 | 6,3 | 6,3 | 4,8 | 4,8 | 5,6 | 4,8 | 7,8 | 5,6 | 2,4 |
WYSZCZEGÓLNIENIE | J. m. | POPULACJA MIESZKAŃCÓW (w grupach wiekowych w 2002 roku) | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
OGÓŁEM | Mężczyzn | Kobiet | |||||||||||||||||
I. | OGÓŁEM | os. | 126 | 65 | 61 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 100 | 51,6 | 48,4 | ||||||||||||||
1. | W WIEKU | ||||||||||||||||||
A. | Przedprodukcyjnym | os. | 27 | 14 | 13 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 21,4 | 11,1 | 10,3 | ||||||||||||||
B. | Produkcyjnym | os. | 69 | 41 | 28 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 54,8 | 32,6 | 22,2 | ||||||||||||||
a. | mobilnym | os. | 48 | 29 | 19 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 38,1 | 23 | 15,1 | ||||||||||||||
b. | niemobilnym | os. | 21 | 12 | 9 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 16,7 | 9,6 | 7,1 | ||||||||||||||
C. | Poprodukcyjnym | os. | 30 | 10 | 20 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 23,8 | 7,9 | 15,9 |
W latach 70. ubiegłego wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Sworonia zawarty w tabeli 1.
Nazwa wsi — miasta | Nazwy części wsi — miasta | Nazwy obiektów fizjograficznych — charakter obiektu |
---|---|---|
I. Gromada TURSKO WIELKIE | ||
Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-17 09:57:10