Secemin

Secemin – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Secemin. W latach 1401-1869 miasto. Miejscowość jest siedzibą gminy Secemin.

Historia

Pierwsza wzmianka o Seceminie pochodzi z 1326. Osada wymieniona została jako siedziba parafii, która liczyła 288 mieszkańców i miała obszar 57 km². W 1401 na mocy przywileju wydanego przez Władysława Jagiełłę Secemin otrzymał prawa miejskie. Równocześnie król nadał Piotrowi Szafrańcowi tytuł własności miasta oraz prawo do pobierania mostowego.

W 1517 Zygmunt Stary wydał przywilej zwalniający mieszczan secemińskich z opłat targowych, na terenie całego kraju. Król zezwolił także na dwa jarmarki w roku.

W 1540 Secemin miał 40 łanów, 60 ogrodów, młyn, dwór z folwarkiem, łaźnię oraz 9 sadzawek. Do miasta należało przedmieście Nawsie. W mieście dobrze rozwinięte było rzemiosło. W 1532 powstał tu cech garncarski.

W 1558 Stanisław Szafraniec zamienił miejscowy kościół w zbór. W latach 1556-1616 odbyły się tu dwa desydenckie synody. W czasie synodu w 1556 r. pierwszy raz w Polsce jawnie wystąpiono przeciw dogmatowi o Trójcy Świętej. Miasto było w okresie reformacji ważnym ośrodkiem kulturalnym. Przez pewien czas miejscowa szkoła działała jako filia Akademii Rakowskiej.

Po wygaśnięciu rodu Szafrańców, właściciele miasta często się zmieniali. Należało ono kolejno do rodów: Dembińskich, Czartoryskich, Machockich i Lohmanów. W 1869 Secemin utracił prawa miejskie.

W 1960 Secemin miał 1802 mieszkańców. 50% z nich utrzymywało się z rolnictwa. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Zabytki

• gotycki kościół pod wezwaniem Świętej Katarzyny i Jana Ewangelisty z 1402 roku; od 1554 roku zbór protestancki; zwrócony katolikom w 1617; w XVIII wieku przebudowany
• pozostałości fosy z XVI wieku otaczającej dawną siedzibę rodu Szafrańców
• park założony w połowie XVIII wieku
• plebania z przełomu XIX i XX wieku

Zobacz też

• Cmentarz żydowski w Seceminie