Ocena internautów miejscowości Giżycko
Średnia ocena: 3.7
liczba ocen: 13
Ilość ulic: 129
Ilość kodów pocztowych: 1
Współrzedne geograficzne N: 54.040001
Współrzedne geograficzne E: 21.758890
Strefa numeracyjna: Kierunkowy 87
Liczba ludności: 31000
Gęstość ludności: 2 119,5 os./km²
Powierzchnia: 13.9 km²
Wysokośc npm: 124
Rodzaj gminy: miejska
SIMC: 0977692
TERC: 2806011
Tablice rejestracyjne: NGI
Giżycko (niem. Lötzen, pol. (dawniej) Łuczany, Lec, prus. Lēcai) – miasto i gmina w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim. Położone na Mazurach, na Pojezierzu Mazurskim, pomiędzy jeziorami Kisajno i Niegocin.
Giżycko jest nazywane stolicą żeglarstwa w Polsce. Jest jednym z głównych portów na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich i jednym z polskich ośrodków turystycznych i wypoczynkowych.
Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 29 038 mieszkańców
Giżycko leży w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich.
Sąsiednie gminy: Kruklanki, Pozezdrze, Miłki, Ryn, Wydminy, Kętrzyn
Do 1975 roku miasto administracyjnie należało do województwa olsztyńskiego, a po zmianach w podziale administracyjnym miasto przyłączono do województwa suwalskiego.
Miasto jest położone na wysokości 116,2 m n.p.m. (115,8), a poziom jezior do 142 m n.p.m.
Według danych z roku 2002 Giżycko ma obszar 13,87 km², w tym:
Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 13,72 km². Miasto stanowi 1,24% powierzchni powiatu.
Giżycko jest siedzibą powiatu giżyckiego oraz gminy wiejskiej Giżycko. Miasto leży nad sześcioma jeziorami, największe to Niegocin i Kisajno (południowa część kompleksu Mamr), pozostałe to Tajty, Wojsak, Popówka Duża i Popówka Mała. Niegocin i Kisajno (przez zatokę Tracz) połączone są Kanałem Giżyckim (Łuczańskim), a Niegocin łączy się Kanałem Niegocińskim z jeziorem Tajty i dalej kanałem Piękna Góra z Kisajnem. Część miasta położona jest na tzw. Wyspie Giżyckiej, przesmyku z każdej strony otoczonego jeziorami i kanałami.
Okolice Giżycka mają największą w Polsce liczbę jezior, ich udział w ogólnej powierzchni terenu wynosi 11,89% (23 986,6 ha).
W samym mieście są to:
|
Ponadto w najbliższej okolicy Giżycka znajdują się również jeziora:
|
Oficjalna historia grodu nad Niegocinem rozpoczyna się w drugiej połowie XVI stulecia, wtedy to bowiem książę pruski Albrecht Fryderyk Hohenzollern-Ansbach wystawił pierwszy przywilej, podnoszący osiedle nad jeziorem Löwentin (wówczas Niegocin, w zapisach w formie "Newotin") do rangi miasta. Po dokumencie tym, który zawierał nadanie na prawie chełmińskim 35 włók ziemi i 4 włók lasu, nie licząc 4 włók pastora i 6 włók będących w posiadaniu trzech karczmarzy, zachował się jedynie strzęp bez daty. Natomiast historia osadnictwa na przesmyku w samym sercu Wielkich Jezior Mazurskich, w okolicach dzisiejszego Giżycka, sięga daleko bardziej wstecz.
Najstarszy ślad działalności człowieka – róg renifera ze śladami obróbki krzemiennym narzędziem – wydobyto z warstw piasku datowanych na okres sprzed około 15 tysięcy lat wstecz nad jeziorem Popówka Mała. W okresie przełomu epoki brązu i epoki żelaza występowały tu już liczne osady lądowe i nawodne (budowane na wbitych w dno drewnianych palach lub na sztucznie usypanych wyspach), których tak duże skupiska w Europie można, poza Mazurami, wyróżnić jedynie na Wyspach Brytyjskich.
Pierwsze wzmianki pisane o tym obszarze znalazły się już w drugim stuleciu naszej ery w dziełach Tacyta i Ptolemeusza z Aleksandrii. W ten sposób na europejską arenę dziejów weszły bałtyjsko-pruskie plemiona Galindów, Sudinów i Bartowie, których tereny osadnicze graniczyły ze sobą w okolicach linii Wielkich Jezior Mazurskich, znajdujący się jednocześnie na trasie „bursztynowego szlaku”.
W latach 1277–1283 obszar Wielkich Jezior Mazurskich opanował Zakon Krzyżacki. Około roku 1340 na przesmyku między jeziorami Niegocin i Kisajno rycerze zakonni wznieśli gród obronny. Zamek otrzymał nazwę Lötzen i częściowo dotrwał do czasów współczesnych. W połowie XV stulecia pod osłoną zamku zaczęła powstawać osada, założona przez osadników mazowieckich, zwana Nową Wsią. Mieszkańcy zobowiązani byli do daniny oraz innych powinności na rzecz zamku oraz do utrzymywania mostu na drodze przy Niegocinie. Z owych czasów zachował się wystawiony w 1475 r. dokument lokacyjny, zmieniający prawo magdeburskie, którym dotychczas rządziła się Nowa Wieś, na prawo chełmińskie, podpisany przez komtura z Pokarmina – Bernarda von Balzhofena.
W roku 1525 wielki mistrz Albrecht Hohenzollern sekularyzował Zakon Krzyżacki, przyjął protestantyzm i ustanowił w Prusach świeckie księstwo, związane zależnością lenną z Królestwem Polskim. Zamek Lötzen stał się siedzibą starostów książęcych. Starania Nowej Wsi o uzyskanie przywileju miejskiego zostały uwieńczone sukcesem na początku XVII stulecia. Został on wystawiony z datą 16 maja 1612 roku przez kancelarię elektora brandenburskiego – Jana Zygmunta Hohenzollerna, sprawującego w Prusach Książęcych władzę w imieniu chorego umysłowo księcia Albrechta Fryderyka.
Herb i pieczęć miejską nadano miastu, które od tej pory przejmowało nazwę zamku – Lötzen, przywilejem z 26 maja 1612 r. Pierwszym burmistrzem Lötzen został Paweł Rudzki. Rozpoczął się powolny rozwój miasta, któremu sprzyjało położenie w pobliżu najkrótszych dróg łączących Lwów, Warszawę i Wilno z portami morskimi Gdańska, Elbląga, Braniewa i Królewca.
W czasie potopu szwedzkiego po klęsce w bitwie pod Prostkami, gdzie posiłkujące Szwedów wojska pruskie uległy wojskom hetmana Wincentego Gosiewskiego, na Mazury wtargnęły wspierające Polaków oddziały litewskie i tatarskie. Gród nad Niegocinem Tatarzy zaatakowali l0 lutego 1657 r., puszczając całe miasto z dymem. Ocalały tylko zamek, ratusz i kościół. Miasto praktycznie przestało istnieć. Rada miejska wystąpiła w 1690 r. z prośbą o zwolnienie grodu z podatków państwowych, ciężarów publicznych i zakwaterowań. Lötzen było wówczas najbiedniejszym miasteczkiem Prus Książęcych. W wyniku wielkiej epidemii dżumy w 1710 r. zmarła prawie cała ludność miasta.
W latach 1807–1812 Lötzen było drogą przemarszu wojsk rosyjskich i wojsk Napoleona. Od czerwca 1807 r. Lötzen zostało zajęte przez polskich ułanów i w mieście stacjonowały dwa polskie korpusy: generała Józefa Zajączka i Jana Henryka Dąbrowskiego.
Po wojnach napoleońskich przeprowadzono reformę administracji, która znosiła poddaństwo chłopów i zlikwidowano przymus cechowy. Dokonano także zmian w podziale terytorialnym Prus. Do 1820 roku siedzibą władz powiatowych był Ryn. Od tej pory starosta powiatowy zarządzał powierzonym sobie obszarem z zamku w Lötzen.
W kwietniu 1822 r. wybuchł największy pożar w dziejach miasta. Spłonęło niemal wszystko. Kilkakrotnie nawiedziła też miasto klęska głodu. W 1845 r. wizytującego Lötzen króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV powitano na granicy powiatu okrzykiem: „Chleba!”. Wstrząśnięty władca odpowiedział im po polsku. Był ostatnim Hohenzollernem władającym tym językiem.
Druga połowa XIX stulecia przyniosła poprawę jakości życia mieszkańców Lötzen. W latach 1843–1851 przeprowadzono wielkie roboty publiczne przy budowie twierdzy im. Ludwiga Leopolda Hermanna von Boyena, pruskiego marszałka polnego i ministra wojny. W latach 1854–1857 Wielkie Jeziora Mazurskie połączono siecią kanałów, umożliwiających regularną żeglugę. Powstała również gęsta sieć dróg bitych. Przez miasto przeprowadzono linię kolejową łączącą Prostki z Królewcem. Dynamicznie zaczęło rozwijać się szkolnictwo. Lötzen, za sprawą Marcina Gerssa stało się jednym z głównych ośrodków mazurskiego ruchu regionalnego.
Wojna francusko-pruska i utworzenie w 1871 r. Cesarstwa Niemieckiego przyniosły na Mazury znaczne zmiany. Wzrosła liczba ludności z 3562 mieszkańców w roku 1871 do 6962 mieszkańców w roku 1910. Utworzono nowe linie kolejowe, łączące nadniegociński gród z Węgorzewem, Piszem i Oleckiem. Przeprowadzono dużo inwestycji
W czasie I wojny światowej Lötzen dwukrotnie atakowane było przez wojska rosyjskie. Dużą rolę odegrała Twierdza von Boyena, która bezskutecznie oblegana była przez oddziały rosyjskie. W bitwie o wielkie Jeziora Mazurskie, jesienią 1914 i zimą 1915 r., w Lötzen mieściła się kwatera główna marszałka Paula von Hindenburga, późniejszego prezydenta Rzeszy. 13 lutego 1915 r., już po wycofaniu się Rosjan, Lötzen odwiedził również cesarz Wilhelm II.
W dwudziestoleciu międzywojennym Lötzen stało się modnym kurortem. Uruchomiono regularną żeglugę pasażerską na Wielkich Jeziorach Mazurskich. W mieście rozbudowano sieć hoteli i pensjonatów, restauracji i kawiarni. Zbudowano elegancką przystań jachtową i pływalnię nad Niegocinem. Na wzgórzach nad Niegocinem powstała duża skocznia narciarska. Na okolicznych jeziorach organizowano liczne regaty wioślarskie, żeglarskie i bojerowe. Według spisu powszechnego z 1939 r. Lötzen posiadało 16 288 mieszkańców.
1 września 1939 r. niemieckie jednostki garnizonu Lötzen ruszyły na polskie umocnienia w rejonie Narwi. W latach 1941–1944 miasto było siedzibą dowództwa naczelnego tzw. „Osttruppen”, dowodzonego przez płk. Reinharda Gehlena, twórcy służb wywiadowczych Federalnej Republiki Niemiec. Wojna przyszła do miasta nad Niegocinem pod koniec grudnia 1944 r. wraz z pierwszymi nalotami lotnictwa sowieckiego. Atak po lodzie od strony jeziora całkowicie zaskoczył oddziały niemieckie i zmusił je do poddania. Przez cztery kolejne miesiące Lötzen było bezmyślnie niszczone i plądrowane przez Rosjan i szabrowników. 20 maja 1945 r. sowiecka komendantura wojenna przekazała administrację miasta i powiatu władzom polskim.
Pierwsza grupa osadników polskich przybyła do Lötzen 5 lutego 1945 r. z Białegostoku. Później zaczęli licznie napływać „repatrianci” z Wileńszczyzny oraz innych, utraconych na rzecz ZSRR terenów dawnej Polski. Miasto zasiedlali również przybysze z Polski centralnej oraz ludność ukraińska, przesiedlona z południowo-wschodnich regionów w ramach akcji „Wisła”. Jednocześnie w 1946 r. rozpoczęła się akcja przesiedlania miejscowej ludności pochodzenia niemieckiego za Odrę. Ci z Mazurów, którzy nie chcieli się zgodzić na polski rodowód i spolszczenie nazwisk oraz imion, musieli emigrować. Z czasem, w kilku falach i z różnym natężeniem, doprowadziło to do prawie całkowitej emigracji elementu mazurskiego do Niemiec. Na początku 1946 r. miasto liczyło 4534 mieszkańców i liczba ta szybko wzrastała.
Po II wojnie światowej nosiło starą nazwę Lec, wkrótce jednak zaczęto używać nazwy Łoczany, (w nawiązaniu do pierwotnej nazwy Łocze – niem. Lotzen, niesłusznie przemianowane przez J. Szafrańskiego na Lec. W sierpniu 1945 przyjęto nazwę Łuczany. 4 marca 1946 Komisja Ustalania Nazw Miejscowości ustaliła na cześć Gustawa Gizewiusza (Giżyckiego) dla miasta nazwę Giżycko.
Na górę strony
Dane z 30 czerwca 2004:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 29 796 | 100 | 15 556 | 52,2 | 14 240 | 47,8 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 2148,2 | 1121,6 | 1026,7 |
W Giżycku istnieje przemysł lekki, produkcja rozdzielni elektrycznych, oświetlenia przemysłowego i świątecznego LED – reprezentowany przez POLAMP, przemysł spożywczy, reprezentowany przez mleczarnię, wytwórnię sękaczy oraz kilka piekarni. W mieście ma swoją siedzibę stocznia remontowa żeglugi śródlądowej. Rozwija się także produkcja jachtów śródlądowych. Duże znaczenie gospodarcze miasta odgrywa turystyka. Giżycko utrzymuje kontakty gospodarcze z partnerskimi miastami we Francji, Niemczech, Ukrainie i na Litwie.
W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rybackie Giżycko oraz Państwowe Gospodarstwo Rolne Giżycko.
Na terenie Giżycka znajdują się następujące centra handlowe i sklepy wielkopowierzchniowe:
Przez Giżycko przebiega linia kolejowa 38 Białystok-Głomno na trasie przez Ełk,Korsze i Olsztyn, powstałej w 1868 r. W mieście krzyżują się drogi prowadzące do Olsztyna 59, Węgorzewa 63, Kętrzyna, Bartoszyc 592, Pisza 63 i Łomży 63. Przez miasto prowadzi trasa szlaku żeglugowego. Działa miejska komunikacja autobusowa. Miasto posiada obwodnicę, przebiegającą górną częścią miasta, między dzielnicami Kajki i Wilanów a resztą miasta. W skład obwodnicy wchodzi siedem skrzyżowań (w tym dwa ronda) oraz mosty: nad Kanałem Łuczańskim oraz nad Kanałem Niegocińskim. Obydwa kanały mają ponad 1 km długości każdy i nadają się do żeglugi jachtami, ale tylko ten pierwszy jest dopasowany dla statków. Jest niezwykle ważny, gdyż port znajduje się na jeziorze Niegocin (latem), a duża część atrakcji leży na jeziorze Kisajno.
Na terenie miasta i miejscowościach znajdujących się za rogatkami Giżycka funkcjonuje komunikacja miejska, którą obsługuje Gminny Zakład Komunalny w Bystrym (GZK). GZK oferuje połączenia na terenie Giżycka oraz: Wilkasy, Wilkasy-Prefabet, Pierkunowo, Piękna Góra (w okresie letnim) oraz Bystry. W skład taboru GZK wchodzą:
Na obrzeżach Giżycka funkcjonuje osiedle "Mazury Residence Airpark & Marina". Na terenie osiedla znajduje się pas startowy dla samolotów sportowych oraz przystań jachtowa przy jeziorze Niegocin. Obecnie w budowie są korty tenisowe oraz pole golfowe. Według portalu Wirtualna Polska osiedle "Mazury Residence" znajduje się w pierwszej dziesiątce najbardziej luksusowych osiedli w Polsce.
Giżyckie Centrum Kultury organizuje cykliczne imprezy odbywające się w mieście. Do najbardziej znanych należy Festiwal Piosenki Żeglarskiej i Morskiej Szanty w Giżycku. Pod koniec maja organizowane są imprezy związane z obchodami Dni Giżycka, a latem w Kościele Ewangelickim odbywają się koncerty organowe. Centrum Kultury organizuje zajęcia dla młodzieży w sekcjach tanecznych, muzycznych, teatralnych, plastycznych i fotograficznych. Starszych zaprasza do sekcji szachowych, chóru i Klubu Seniora. Centrum Kultury jest też odpowiedzialne za organizację Przeglądu Zespołów Dancingowych i wieczorów poetyckich. Co więcej, każdego roku, w pierwszy weekend sierpnia, w amfiteatrze Twierdzy Boyen odbywa się najstarszy w Polsce festiwal kultury hip-hopowej: Mazury Hip-Hop Festiwal.
Na górę strony
Na terenie miasta działalność prowadzi Kościół rzymskokatolicki oraz Kościół Greckokatolicki, Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny, Świadkowie Jehowy oraz cztery kościoły protestanckie: Kościół Ewangelicko-Augsburski, Kościół Chrześcijan Baptystów, Kościół Zielonoświątkowy i Kościół Adwentystów Dnia Siódmego.
Na górę strony
Na górę strony
Na górę strony
Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 20:40:58