Orło (województwo warmińsko-mazurskie)

Orło (niem. Orlen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Ryn.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie suwalskim.

Orło jest wsią sołecką.

Historia

W pobliżu wsi zachowane są ślady pruskich umocnień obronnych. W pobliżu wsi znajduje się Stróża Góra znajdująca się na południowy wchód od miejscowości i na północnym brzegu jeziora Orło. Góra Strażnicza miała wchodzić w skład systemu ostrzegania za pomocą przekazywania informacji wzrokowych (dym, światło ogniska, lustra) między zamkami krzyżackimi w Giżycku i Rynie. Na trasie między tymi zamkami punkty przekazywania sygnałów znajdowały się w miejscowościach Jeziorko i Orło. Ze Stróżej Góry zobaczyć można 12 jezior.

Wieś lokowana była 1 marca 1437 r. przez wielkiego mistrza krzyżackiego Pawła von Russdorffa. Przywilej dla wsi odnowił 17 listopada 1538 roku książę Albrecht. Wieś miała wówczas powierzchnię 80 włók. Jak wynika z ksiąg rachunkowych starostwa ryńskiego, w roku 1539 w Orle mieszkali sami Polacy.

W wyniku dżumy w latach 1709-1710 zmarło tu ponad 600 osób, spośród 800 osób ogólnej liczby mieszkańców. Po przejściu epidemii we wsi były 22 gospodarstwa były opuszczone, a odłogiem leżały 23 włóki i 22 morgi.

Szkoła w Orle powstała w pierwszej połowie XVIII wieku. Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych historyczna nazwa niemiecka Orlen została w 1938 r. zastąpiona przez administrację nazistowską sztuczną formą Arlen. W roku 1939 była tu szkoła dwuklasowa z dwoma nauczycielami. Po II wojnie światowej szkoła uruchomina została 1 września 1946 roku. Uczyło się w niej wówczas 49 uczniów. Szkooław Orle została zlikwidowana w 1974 roku.

W latach 1954-1972 wieś należała do Gromadzkiej Rady Narodowej w Sterławkach Wielkich, a później do gminy w Rynie. W roku 1970 w Orle mieszkały 192 osoby, a wieś miała powierzchnię 400 ha, na których było 39 gospodarstw chłopskich.

Bibliografia

• "Giżycko z dziejów miasta i okolic", wyd. "Pojezierze", Olsztyn, 1983. (str. 257 - 258)
• Mazury, Słownik stronniczy, ilustrowany, redakcja Waldemara Mierzwy, RETMAN, Dąbrówno, 2008. ISBN 978-83-923991-6-2 (str. 131, Orło - Góra Strażnicza)

Zobacz też: Orło