Ocena internautów miejscowości Iława
Średnia ocena: 4.4
liczba ocen: 19
Ilość ulic: 207
Ilość kodów pocztowych: 2
Współrzedne geograficzne N: 53.596390
Współrzedne geograficzne E: 19.565559
Strefa numeracyjna: Kierunkowy 89
Liczba ludności: 33900
Gęstość ludności: 1478,5 os./km²
Powierzchnia: 21.9 km²
Wysokośc npm: 110
Rodzaj gminy: miejska
SIMC: 0964650
TERC: 6283507011
Tablice rejestracyjne: NIL
Dzielnica: Gajerek
Dzielnica: Lipowy Dwór
Dzielnica: Lubawskie Osiedle
Dzielnica: Wielki Ostrów
Iława (niem. Deutsch Eylau, prus. Īlawa) – miasto w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim; siedziba władz powiatu. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa olsztyńskiego. Miasto jest położone nad południowym krańcem jeziora Jeziorak (Pojezierze Iławskie) oraz nad rzeką Iławką. Iława jest również ośrodkiem wypoczynkowym, sportowym i turystycznym. Znajduje się na terenie Zielonych Płuc Polski.
Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 21,88 km², lokuje miasto na trzeciej pozycji w woj. warmińsko-mazurskim oraz piątym co do liczby mieszkańców. Iława i okolice leżą na pofałdowanych terenach morenowych i sandrowych, wyróżniających się urozmaiconymi formami rzeźby. W obrębie miasta, na jeziorze Jeziorak (najdłuższe jezioro w Polsce oraz szóste co do wielkości) znajduje się duża wyspa Wielka Żuława z reliktami staropruskiego grodu. W okolicach miasta, na terenach sandrowych, znajdują się jeziora, głównie rynnowe, otoczone znacznymi kompleksami leśnymi.W samej Iławie oprócz wspomnianego Jezioraka jest jeszcze kilkanaście mniejszych jezior (m.in. Mały Jeziorak, Iławskie, Dół). Malowniczo położone jeziora i rzeki Pojezierza Iławskiego tworzą wraz z Kanałem Elbląskim szeroki system żeglugi śródlądowej, łączącej okoliczne zbiorniki wodne. Kanał ten umożliwia dopłynięcie z Iławy aż do Morza Bałtyckiego.
W okolicy Iławy znajduje się:
W Iławie działa Ośrodek Edukacji Ekologicznej.
W maju 1920 w Iławie przebywał Stefan Żeromski, który uczestniczył w wiecach, przekonując mieszkańców Warmii oraz Powiśla do głosowania w plebiscycie za przyłączenia tych ziem do Polski. Aby upamiętnić pobyt pisarza, wybudowano pomnik na jego cześć.
Jeszcze przed II wojną światową na terenie miasta natrafiono na tzw. "grób księżniczki". Wiek znaleziska datowany jest na I – IV wiek, kiedy tereny te znajdowały się pod wpływami rzymskimi. Znaleziono w nim liczne ozdoby oraz pięknie zdobioną wazę typu sigillata terra, importowaną z Galii, która była wówczas jedną z rzymskich prowincji.
W latach 80. XX wieku w iławskim zakładzie karnym byli internowani m.in.: Antoni Macierewicz, Bronisław Geremek, Ryszard Kalinowski, Jan Samsonowicz, Tadeusz Syryjczyk, Tadeusz Witkowski.
Najstarsza forma nazwy Iławy to łacińskie Ylavia. Ta właśnie forma pojawiła się na dokumencie lokacyjnym z 1317 r. W późniejszych dokumentach z 1333 oraz 1334 r. widnieje Ylav, natomiast w dokumencie z 1338 r. odmiana Ylau. W XV wieku pojawiła się forma Ylow oraz Ylow Thethonicalis. W latach 1430 i 1438 dokumenty, które wystawił komtur dzierzgoński mówiły o Deutschen Ylaw. W latach 1443, 1457 oraz 1458 r. miasto nazwano Ylaw, a w 1456 przyjęła się forma Ilau, następnie w 1459 r. zmieniono ją na Eylaw. W 1457 r. używa się nazwy Deutze Eylau, a w 1468 r. jej inna forma Dwetsch Eylau. Między XVI a XVII wiekiem występują nazwy Teutschen Eylau, Deutscheneylau oraz Theuto Ilavia. W XVIII wieku przyjęto powszechnie obowiązującą aż do 1933 r. formę Deutsch Eylau. 1 stycznia 1934 r. zmieniono oficjalną nazwę na Stadt Deutsch Eylau (Stadt – niem. miasto), a od 1945 r. oficjalna nazwa miasta to Iława.
Układ urbanistyczny Iławy został wpisany do rejestru zabytków.
Podczas ostatniej wojny (a raczej tuż po niej, po wkroczeniu Rosjan) została zniszczona większa część zabudowy ówczesnej Iławy.
Lista zabytków rejestrowanych:
W Iławie rozwija się przemysł spożywczy (reprezentowany przez zakład przemysłu ziemniaczanego, zakład drobiarski), drzewny, meblarski, chemiczny (reprezentowany przez zakład perfumeryjny), materiałów budowlanych oraz firmy budowlane. Dużą rolę w gospodarce miasta odgrywa obsługa ruchu turystycznego. O rozwój lokalnej przedsiębiorczości dbają Iławska Izba Gospodarcza oraz Fundacja Rozwoju Warmii i Mazur.
Bezrobocie w mieście wg Powiatowego Urzędu Pracy w Iławie:
Opis | Ogółem | W tym kobiet | z prawem do zasiłku | W tym kobiet |
---|---|---|---|---|
jednostka | osób | osób | osób | osób |
maj 2006 r. | 2 522 | 1511 | 692 | 297 |
lipiec 2006 r. | 2 320 | 1465 | 578 | 283 |
sierpień 2006 r. | 2 346 | 1493 | 422 | 272 |
wrzesień 2006 r. | 2 181 | 1393 | 469 | 242 |
październik 2006 r. | 2 107 | 1377 | 452 | 234 |
luty 2007 r. | 2 126 | 1299 | 500 | 238 |
Dane z 30 czerwca 2009:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 32 349 | 100 | 16 975 | 52,2 | 15 516 | 47,8 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 1485 | 775,8 | 709,1 |
Według danych z 30 czerwca 2008 miasto miało 33 775 mieszkańców.
Iława jest dużym ośrodkiem sportów wodnych. W mieście działa wiele przystani jachtowych i wypożyczalni sprzętu wodnego. Mieszkańcy mogą korzystać również z wypożyczalni rowerów i znajdujących się w okolicy miasta ośrodków jeździeckich. Obiektami sportowymi w Iławie są m.in. kompleksowo wyposażony Stadion Miejski (odbył się tutaj m.in. pierwszy na Warmii i Mazurach mecz piłki nożnej reprezentacji Polski: Polska – Łotwa), nowoczesna hala sportowo-widowiskowa (odbyło się tu wiele meczów reprezentacji Polski w różnych dyscyplinach: tenisie stołowym kobiet i mężczyzn, siatkówce, piłce ręcznej i innych imprez sportowych rangi międzynarodowej lub ogólnopolskiej), korty tenisowe położone w lasku przy stadionie miejskim. W Iławie prężnie działa Iławskie Centrum Sportu Turystyki i Rekreacji, które wspiera działalność różnych sekcji sportowych. – Klub Sportowy "Jeziorak" – sekcje: piłka nożna (obecnie 2 liga), piłka ręczna, lekkoatletyka, karate, kick-boxing, taekwondo. Inne kluby w Iławie to m.in: MKS "Zryw-Volley" (siatkówka), ITW "WIR" (wioślarstwo), TTZ (tenis ziemny), ITR (tenis stołowy), MOS "Gul" (żeglarstwo, windsurfing), UKS "Gracja" (taniec towarzyski), LOK (strzelectwo pneumatyczne, modelarstwo), SKKK ( karate kyokushin).
Szlaki turystyczne przechodzące przez miasto:
PieszeNazwa | Długość | Trasa |
---|---|---|
Żółty | 12,1 km | Dworzec PKP Iława Główna, Jezioro Łęckie, Jezioro Czerwone, Katarzynki – leśniczówka, Ostrów, Jezioro Radomno, wieś Radomno |
Żółty w kierunku północno-wschodnim | 28,3 km | Dworzec PKP Iława Główna, Szałkowo, Tynwałd, Frednowy, Wiewiórka, Samborowo |
Zielony ("Napoleoński") | 12 km 41,3 km | 1. Dworzec PKP Iława Główna, Jezioro Silm, Kamionka, zamek w Szymbarku 2. Szymbark, Piotrkowo, Jezioro Czerwica, Kamieniec |
Niebieski | 26 km | Dworzec PKP Iława Główna, Sarnówek, zatoka Widłągi, Rożek, Siemiany |
Historyczno-przyrodniczy | 35 km | Iława, Jezioro Silm, Kamionka, Szymbark, Stawki, Gardzień, Piotrkowo, Januszewo, Jezioro Merynos, Olbrachtowo, Kamieniec |
Nad Jeziorakiem i w Iławie dwa razy gościł Papież Jan Paweł II - w 1959 roku jako biskup krakowski i w 1973 jako kardynał.W 1999 roku dla uczczenia jego pobytu, otwarto kajakowy szlak wodny. Jego trasa wiedzie z Ostródy przez Miłomłyn, Siemiany, Gizerek do Iławy.
Nazwa | Długość | Trasa |
---|---|---|
Szlak kajakowy Iława-Stare Jabłonki | 73,3 km | Rzeką Iławką (18 km), Drwęcą przez Jezioro Drwęckie do Ostródy (38 km), przez: Jezioro Pauzeńskie, jezioro Szeląg Wielki, jezioro Szeląg Mały do Starych Jabłonek (17,3 km) |
Szlak kajakowy Stare Jabłonki – Miłomłyn – Iława | 63,4 km | Stare Jabłonki, jezioro Szeląg Mały, jezioro Szeląg Wielki, Jezioro Pauzeńskie, Ostróda (17,3 km), Jezioro Drwęckie, kanałem Ostródzko-Elbląskim do Miłomłyna (13,9 km), Kanałem Iławskim do jeziora Jeziorak, Chmielówka, Makowo, Szałkowo, Iława (32,2 km) lub odgałęzieniem w kierunku Zalewa (17,7 km) |
Szlak kajakowy Iława-Iława | 136,7 km | Rzeka Iławka, Drwęca, przez: Jezioro Drwęckie, Ostródę, jezioro Szeląg Duży, jezioro Szeląg Mały do Starych Jabłonek, Kanałem Elbląskim do Miłomłyna, Kanałem Iławskim, jezioro Dauby do jeziora Jeziorak i do Iławy |
Szlak kajakowy "Pętla Toruńska" | 483 | z Iławy Iławką do Drwęcy (18 km), Drwęcą do Torunia (158 km), przez Bratian, Nowe Miasto Lubawskie, Kurzętnik, Brodnicę, Golub Dobrzyń, Lubicz, Toruń, Wisłą do Elbląga przez Chełmno, Świecie, Grudziądz, Gniew, Białą Górę (155 km), Nogatem przez Malbork (51 km), Kanałem Jagiellońskim do Elbląga (6 km) i przez pochylnie Kanałem Elbląskim do Jezioraka i Iławy (95 km) |
Świętem Miasta jest 11 czerwca upamiętniający lokację Iławy w 1305 roku.
Większości imprez kulturalnych w mieście patronuje Iławskie Centrum Kultury. Imprezy, festyny i zabawy sportowo-rekreacyjne o znaczeniu ponadlokalnym, sprawiają, że każdego lata odwiedzają to miasto turyści. Iława organizuje międzynarodowy festiwal jazzu tradycyjnego Złota Tarka, odbywający się w połowie sierpnia w miejskim amfiteatrze nad Małym Jeziorakiem. Tradycją staje się również festiwal muzyki szantowej Jeziorak Shanties Meeting oraz organizowany przez Młodzieżową Radę Miasta Iława ogólnopolski festiwal młodzieżowych grup rockowych Fama Rock Festival. W ramach Centrum działa wiele kół zainteresowań, między innymi plastyczne, rzeźbiarskie, taneczne, teatralne, szachowe oraz numizmatyczne. Podobny profil działalności ma Spółdzielczy Dom Kultury Polanka. Ponadto w Iławie funkcjonuje Młodzieżowa Orkiestra Dęta i katolicki zespół Credo. Mieszkańcy mogą korzystać z Kino-Teatru "Pasja", 2 miejskich bibliotek publicznych i 2 galerii sztuki.
W Iławie działa chór Camerata.
Prasa lokalna:
Prasa urzędowa:
Radio:
Telewizja:
W 1974 roku na wyspie Wielka Żuława nagrywano film "Gniazdo" reżyserii Jana Rybkowskiego, opowiadający o pierwszych latach państwa polskiego.
W kwietniu 1976 na recital do Iławy przyjechał prozaik i poeta Edward Stachura. W Iławie i nad Jeziorakiem rozgrywała się akcja dwóch przygód "Pana Samochodzika" – "Nowe przygody Pana Samochodzika" oraz "Pan Samochodzik i złota rękawica" autorstwa Zbigniewa Nienackiego.
Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:
Iława ma status gminy miejskiej. Mieszkańcy Iławy wybierają do swojej Rady Miejskiej 21 radnych. Organem wykonawczym władz jest burmistrz. Siedzibą władz miasta jest Urząd Miasta mieszczący się w miejskim ratuszu przy ulicy Niepodległości.
Miasto jest siedzibą Starostwa Powiatu Iławskiego. W mieście znajduje się także siedziba wiejskiej gminy Iława.
Mieszkańcy Iławy wybierają parlamentarzystów z okręgu wyborczego Elbląg.
Miasto | Kraj | Data podpisania umowy |
---|---|---|
Gargždai | Litwa | 30.05.1998 |
Herborn | Niemcy | 21.11.1998 |
Tholen | Holandia | 1.06.1994 |
Znaczący węzeł drogowy województwa warmińsko-mazurskiego. W mieście krzyżują się następujące drogi krajowe i wojewódzkie:
Iława jest ważnym węzłem kolejowym, posiada połączenia kolejowe z wieloma miastami:
Miasto posiada dwa dworce kolejowe:
W Iławie jest 11 rond. Na terenie Iławy funkcjonuje Zakład Komunikacji Miejskiej.
Lista osób urodzonych w Iławie, które mają biogram na stronach Wikipedii (wg daty urodzenia):
Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 20:37:38