Wojnasy

Wojnasy – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wieś czynszowa lokowana 25 lipca 1553 roku na 40 włokach. Starosta książęcy, Krzysztof Glaubitz, nadał w 1553 roku Wojtkowi Wojnasowi i Michałowi Nurkowi (czy też Nurce?) dwie włóki sołeckie i powierzył im zadanie sprowadzenia osadników, którzy by zagospodarowali 40 włók należących do nowo powstających wsi. W 1600 roku w Wojnasach mieszali sami Polacy.

Zniszczenia z wojny polsko-szwedzkiej,a w szczególności najazd Tatarów hetmana Gosiewskiego, spowodował, że w roku 1683 miejscowi chłopi odrabiali szarwark także w majątku w Sedrankach.

Szkoła powstała tutaj w połowie XVIII wieku. Uczęszczał do niej m.in. Krystyn Lach, syn miejscowego gospodarza, W 1935 roku szkoła zatrudniała ona jednego nauczyciela, uczyła 11 dzieci. W roku 1939 Wojnasy miały 208 mieszkańców.

W Wojnasach 17 grudnia 1790 roku urodził się Krystyn Lach, wybitny publicysta, etnograf, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, który później, pod przybranym nazwiskiem Lacha Szyrmy, przez kilka dziesięcioleci odgrywał czołową rolę w polskim życiu naukowym i politycznym. Zmarł w Wielkiej Brytanii w Devenport 21 kwietnia 1866 roku.

Bibliografia:

• /Olecko z dziejów miasta i powiatu./
• OLECKO Czasy, ludzie, zdarzenia Tekst: Ryszard Demby, wyd. 2000