Ocena internautów miejscowości Jeziorany
Średnia ocena: 3.0
liczba ocen: 28
Ilość ulic: 40
Ilość kodów pocztowych: 1
Współrzedne geograficzne N: 53.978611
Współrzedne geograficzne E: 20.746389
Strefa numeracyjna: Kierunkowy 89
Liczba ludności: 3400
Gęstość ludności: 991,8 os./km²
Powierzchnia: 3.4 km²
Wysokośc npm: 144
Rodzaj gminy: miejsko-wiejska
TERC: 6283614064
Tablice rejestracyjne: NOL
Jeziorany (dawniej Zybork, niem. Seeburg, prus. Azarāins) to miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, położone nad rzeką Symsarną, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Jeziorany. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. olsztyńskiego.
Według danych z 31 grudnia 2008 miasto miało 3382 mieszkańców.
W okolicy znajduje się kilka jezior. Największe z nich to Jezioro Luterskie – 691,1 ha, głębokość do 20,7 m (ośrodki wypoczynkowe w miejscowościach Kikity i Lutry), Blanki, Ławki i Pierścień. Ciekawy punkt widokowy na serpentynie drogowej w rejonie wsi Radostowo. W rejonie wioski Ustnik zlokalizowane są rozlewiska rzeki Symsarny z rezerwatem dzikiego ptactwa, o powierzchni 32 hektarów (miejsce lęgowe i wypoczynkowe dla około 50 gatunków ptaków, takich jak: perkoz zausznik, bekas dubelt, biegus mały, rycyk).
W pobliżu Jezioran, koło wsi Krokowo, znajdowały się osady pruskie. Prawdopodobnie na wzgórzu, zwanym Świętą Górą (179 m n.p.m.), w czasach Prusów miały miejsce obrzędy religijne.
Założycielem Jezioran był biskup warmiński Herman z Pragi, który położył duże zasługi przy uregulowaniu granic biskupstwa i dominium warmińskiego oraz zasiedleniu południowej Warmii. W zastępstwie biskupa przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim wystawił w 1338 roku kanonik braniewski Mikołaj i wójt biskupi Henryk von Luter. Zasadźcą został Henryk Wandepfaffe. Miastu przydzielono 110 włók ziemi, z tego 11 włók należało do sołtysa, 6 stanowiło uposażenie kościoła, jedną zarezerwowano jako pastwisko na potrzeby zamku, jedną przeznaczono na zabudowę miasta. Murowany zamek biskupów warmińskich wybudowano po 1350 r. Była to budowla siostrzana do zamku w Reszlu, dwuskrzydłowa z narożna wieżą typu bergfried, poprzedzona od wschodu małym przedzamczem. Zamek rozebrano po pożarze w 1783 r., a materiał przeznaczono na odbudowę miasta. Zachowała się jedynie dolna część głównego skrzydła zachodniego ze sklepionymi piwnicami. Mury obronne miały trzy bramy: Mostową, Młyńska i reszelską, zostały wzniesione po 1360 r. Pożar z 1783 r. zniszczył Jeziorany niemal doszczętnie. Odbudowano je w całości murowane, co na owe czasy było niezwykłe. Wspominał nawet o tym biskup Ignacy Krasicki.
Szyldy sklepowe na fotografiach sprzed II wojny światowej świadczą o polskim pochodzeniu części mieszkańców Jezioran, jednak w czasie plebiscytu nie odnotowano głosów za Polską.
W 1945 r. miasto zostało włączone do Polski. Więcej zniszczeń niż uszkodzenia wojenne przyniosły późniejsze zaniedbania, w wyniku których rozebrano znaczną część jego historycznej zabudowy.
Przy rynku znajduje się gotycki kościół św. Bartłomieja z 1390 r. (według tradycji miał, być ukończony w 1345 r.) z wieżą dobudowaną w początkach XX wieku i cenną kołatką – jednym z rzadkich okazów sztuki odlewniczej. Wzniesiony jako trójnawowa hala bez chóru o czterech przęsłach, na planie zapożyczonym z kościoła św. Jana w Ornecie. W 1912 r. kościół był poddany gruntownej renowacji, połączonej z rozbudową korpusu o dwa przęsła wschodnie, a wieża nadbudowana o dwie kondygnacje. Wyposażenie kościoła w większości barokowe. Ołtarz główny z warsztatu Jana Chryzostoma Schmidta z Reszla pochodzi z roku 1734 r.
W miasteczku zachowały się też resztki piwnic zamku biskupów warmińskich (obecnie budynek Urzędu Miejskiego przy Placu Zamkowym) oraz gotyckich obwarowań. Przy skrzyżowaniu ulic Kopernika, Kajki i Mickiewicza kaplica, służąca obecnie jako dom pogrzebowy. Nieużywany kościół ewangelicki przy ulicy Mickiewicza (w połowie XIX w. nauczycielem w miejscowej szkole ewangelickiej był Herman Pełka). Na terenie obecnej remizy straży pożarnej znajdował się cmentarz żydowski. Zabytkowe domy przy ulicy Kajki (wjazd od strony Olsztyna). W zabudowie rynku widać pozostałości rzadko występującego rynku przelotowego, z główną ulicą (obecnie ulica Kajki) przechodzącą przez środek placu. W miejscu obecnego skweru z pomnikiem znajdował się budynek ratusza. W średniowieczu miasto posiadało trzy bramy wjazdowe. Na stokach wzgórza zamkowego znajdowały się ogrody w stylu włoskim.
Rynek w Jezioranach
Zamek w Jezioranach
Wieś ze słuchowiska - prawdziwa nazwa Jeziorzany.
Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 22:53:54