Chmielewo (powiat piski)

Chmielewo (niem. Chmielewen) - wieś mazurska w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Orzysz.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1494 na 44 łanach. Sołtys Mikołaj Skuropadło otrzymał z tego od Rudolfa Tippelskirchena 4 łany jako wolne łany sołeckie. Był za to winien jedną służbę zbrojną. Wieś otrzymała 14 lat wolnizny, ale po 4 latach mieszkańcy musieli 8 dni w roku odrabiać szarwark od łanu a po 14 latach pełnić pełny szarwark jak inne wsie chełmińskie. Chmielewo należało do parafii w Okartowie, administracyjnie podlegało rewirowi w Dąbrówce.

W Chmielewie w 1651 Jan Chmielewski nabył 2 z 8 pustych łanów. Musiał płacić czynsz w wysokości 10 grzywien, kontrybucje i dziesięcinę. Miał też brać udział wraz z całą wsią w polowaniu na wilki i musiał obsadzić pozostałe 6 łanów. W październiku 1656 Tatarzy uprowadzili w jasyr 11 mieszkańców wsi, w tym 8 kobiet.

W dniu 16 lipca 1938 ówczesna niemiecka władza nazistowska Prus Wschodnich dokonała zmiany historycznej nazwy Chmielewen na Talau. Spis powszechny z maja 1939 wykazuje 269 mieszkańców. We wsi zachował się do dziś stary cmentarz wiejski.

Źródła

• http://www.orzysz.pl/index.php?wiad=907#

Zabytki

Zabytki ujęte w gminnej ewidencji zabytków:

• Budynek szkoły z drugiej lub trzeciej dekady XX wieku.
• Dom murowany z 1922 roku.
• Dom murowany z pierwszej ćwierci XX wieku.
• Dom murowany z lat dwudziestych XX wieku.
• Dawny cmentarz ewangelicki, założony w połowie XIX wieku.

Najstarszy zachowany nagrobek z datą 1881. Na cmentarzu znajduje się kwatera wojenna z okresu I wojny światowej. Pochowany Musk. Friedrich Arndt z 1. komp. Inf. Regt. 45 †10.12.1914.