Cwaliny (województwo warmińsko-mazurskie)

Cwaliny – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wieś powstała w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy. Wcześniej był to obszar Galindii. Wieś ziemiańska, dobra służebne w posiadaniu drobnego rycerstwa (tak zwani wolni, ziemianie w języku staropolskim), z obowiązkiem służby rycerskiej (zbrojnej). Osada prawdopodobnie powstała przed wojną trzynastoletnią (1454-1466). W XV i XVI w. wieś wymieniana w dokumentach pod nazwą Swelin.

Wieś służebna lokowana przez komtura Zygfryda Flacha von Schwartzburga w 1471 r., na 15 łanach na prawie magdeburskim, zakupionych od niejakiego Hińczy (właściciela dóbr we wsi Kaliszki), oraz 7 łanach na prawie magdeburskim, zakupionych od synów Czarnego Jakuba, z obowiązkiem dwóch służb konnych. Przywilej otrzymał Michał Cwalina. Osada już w tym czasie była zagospodarowana i nosiła nazwę Cwaliny. W 1557 funkcjonował we wsi młyn. W XVI wieku wieś była w posiadaniu rodziny Cwalinów, którzy władali także dobrami w Piaskach i Dziadowie.

Zobacz też: Cwaliny, Cwaliny Duże, Cwaliny Małe

Bibliografia

• Grzegorz Białuński: Kolonizacja Wielkiej Puszczy (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie). Olsztyn, OBN, 2002, 237 str., ISBN 83-87643-97-1, ISSN 0585-3893