Ruciane-Nida

Ruciane-Nida – miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim. Położone na Mazurach, na Pojezierzu Mazurskim, otoczone lasami Puszczy Piskiej. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ruciane-Nida. Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 4633 mieszkańców.

Położenie

Ruciane-Nida leży na Równinie Mazurskiej.

Sąsiednie gminy: Pisz, Mikołajki, Piecki, Świętajno, Rozogi.

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. suwalskiego.

Miasto położone jest na wysokości 130 m n.p.m. Według danych z 31 grudnia 2010 roku powierzchnia miasta wynosiła 17 km²

Geografia

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Składa się z dwóch głównych części: Rucianego i Nidy oraz kilku mniejszych: Guzianki, Dybówka I, Dybówka II i Kowalika. Miasto leży nad jeziorami Nidzkie, Guzianka Wielka, Guzianka Mała i Bełdany. Jeziora Nidzkie i Guzianka Wielka połączone są Kanałem Nidzkiem, jeziora Guzianka Mała i Bełdany łączy śluza Guzianka. Przez miasto przepływa rzeka Nidka.

Historia

Początki

Początki istnienia osad Ruciane i Nida sięgają XVII wieku. Nida została założona w roku 1699 na miejscu dawnej wioski rybackiej oraz młyna położonego nad rzeką Nidką. Mieszkańcy osady trudnili się rybołówstwem oraz produkcją smoły i węgla drzewnego. W 1880 roku w Nidzie znajdował się urząd stanu cywilnego, który obejmował swym działaniem 335 osób. W okolicach Rucianego już w XIV wieku działały hamernie, smolarnie, dziegdziarnie, wypalarnie węgla drzewnego. Miejscowość istniała już jako osada szkatułowa i gajówka w XVIII wieku. W pierwszej połowie XIX wieku znajdowała się tu leśniczówka i niewielka osada leśna.

W drugiej połowie XIX wieku nastąpił znaczny rozwój komunikacji. W latach 1866 – 1869 zbudowano odcinek szosy Ruciane – Pisz, a w latach 1883-1885 uruchomiono linię kolejową Olsztyn – Ełk ze stacją w Rucianem. W 1898 roku oddano do użytku połączenie kolejowe Ruciane - Mrągowo. U schyłku XIX wieku uruchomiono szlak wodny prowadzący z Giżycka do Mikołajek i Pisza, co zapoczątkowało turystyczny rozwój Rucianego. Po I wojnie światowej odwiedzało Ruciane ok. 12 tys. osób rocznie, co czyniło je jednym z ważniejszych ośrodków turystycznych w dawnych Prusach Wschodnich.

Po II wojnie światowej

Po II wojnie światowej uruchomiono pierwszy przenośny tartak w Wejsunach, następnie przystąpiono do odbudowy tartaku w Nidzie i w Rucianem. W 1949 roku rozpoczęła się budowa Zakładu Płyt Pilśniowych i Wiórowych. Po pięcioletniej budowie uruchomiono pierwszy wydział produkcyjny – wytwórnię płyt pilśniowych, w roku następnym – płyt twardych, a w kolejnych drugi wydział płyt wiórowych oraz w 1963 roku ostatni produkujący płyty laminowane. W 1965 roku w zakładzie zatrudnionych było 1144 osób. Dzięki zakładom następował wzrost liczby ludności i rozwój infrastruktury, budownictwa mieszkalnego, handlu, usług i transportu.

Uzyskanie praw miejskich

Powstanie zakładu spowodowało szybki rozwój Rucianego i Nidy oraz przyczyniło się do połączenia obu miejscowości i utworzenia miasta Ruciane-Nida. Prawa miejsce przyznane zostały 1 stycznia 1966 roku. W skład obszaru miejskiego oprócz dwóch głównych części: Rucianego i Nidy weszły Guzianka, Dybówek I, Dybówek II oraz Pólko, Wola Ratajowa i Zdróżno. 1 stycznia 1966 roku liczba ludności wynosiła 3050 osób. W 1973 roku, w związku z nowym podziałem administracyjnym kraju, utworzono gminę Ruciane-Nida.

Transport i komunikacja

Ruciane-Nida położona jest przy linii kolejowej nr 219 Olsztyn – Szczytno – Ełk. Na terenie miasta znajdują się dwa przystanki kolejowej: Ruciane-Nida i Ruciane Nida Zachód. Przez miasto przebiegają drogi prowadzące do Szczytna 58, Pisza 58 i Piecek 610. W okresie letnim w mieście funkcjonują przystanie statków pasażerskich, skąd wypływają rejsowe statki do Leśniczówki Pranie, Mikołajek i Giżycka.

Edukacja

• Szkoła Podstawowa nr 1
• Szkoła Podstawowa nr 2
• Zespół Szkół Samorządowych im. Agnieszki Osieckiej
• Zespół Szkół Leśnych im. Unii Europejskiej

Atrakcje turystyczne i zabytki

• Zespół kościoła parafialnego pw. Matki Bożej Ostrobramskiej (kościół i plebania) – ul. Dworcowa
• Zespół wyłuszczarni nasion – ul. Dworcowa
• Śluza Guzianka
• Kompleks fortyfikacji z przełomu XIX/XX w. wchodzących w skład Węzła obronnego Ruciane
• Cmentarz komunalnych – ul. Cicha
• Budynek mieszkalny, w którym mieszkał Jerzy Borejsza (tzw. „Borejszówka) – ul. Słowiańska

Galeria

• 

  Wjazd do Rucianego-Nidy od strony Mrągowa

• 

  Jezioro Nidzkie, ośrodek PTTK "U Andrzeja"

• 

  Śluza Guzianka, widok w stronę Jezioro Guzianka Wielka

• 

  Most nad Kanałem Nidzkiem, widok w stronę Jeziora Nidzkiego

• 

  Przystanek kolejowy w Rucianem, linia kolejowa Olsztyn – Szczytno - Ełk