Budry

Budry (niem. Buddern) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Budry.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Budry.

Historia

Wieś założona została w 1565 r. przez Jana Mixę z nadania Albrechta Hohenzollerna. Obszar wsi ustalono na 51 włók i 2 morgi. W 1571 r. mieszkało tu sześciu chłopów, którzy płacili czynsz domenie państwowej we Wróblu. W 1710 r. zmarło tu na dżumę 245 osób, ówczesna połowa mieszkańców wsi.

W drugiej połowie XIX w. istniała tu stacja pocztowa, Budry w tym czasie liczyły 778 mieszkańców, w znacznej części Polaków. Mieszkańcy utrzymywali się z pracy na roli oraz zatrudniali się do prac melioracyjnych i wyrębów lasów. W Budrach było 60 rzemieślników.

Od 18 listopada 1945 Budry były siedzibą gminy do której należało 8 wsi sołeckich. W roku 1954 utworzono tutaj gromadę. Przewodniczącym GRN w Budrach w roku 1967 był Antoni Piaścik.

Kościół

We wsi znajduje się jednonawowy kościół poświęcony przez superintendenta Helwinga w 1739 r. Przy kościele znajdowała się drewniana wieża, która zawaliła się w roku 1882. Nową wieżę murowaną wystawiono w 1888 r.

Utworzona w 1739 r. parafia luterańska wydzielona została z parafii Węgorzewo i Banie Mazurskie. Do parafii tej należały wsie: Brzozówko, Budry, Budzewo, Dowiaty, Grądy Węgorzewskie, Grądyszki, Krzywińskie, Pietrele, Piłaki Małe, Popioły, Sobiechy i Więcki.

Od 1945 roku Budry są siedzibą katolickiej parafii Trójcy Przenajświętszej.

Oświata

Szkoła w Budrach powstała wraz z parafią. W 1856 r. była to szkoła dwuklasowa, z dwoma nauczycielami i 140 uczniami. W roku 1935 w Budrach była szkoła trzyklasowa, z trzema nauczycielami i 156 uczniami.

Inne

W okolicy znajdują się rowy przeciwczołgowe tak zwanej linii Kocha, zbudowane w 1944 w celu obrony przed Armią Czerwoną.

Galeria zdjęć

Bibliografia

• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, Tom I (str. 441 - hasło Budry), Warszawa, 1880.
• Max Toeppen "Historia Mazur" ( w przekładzie Małgorzaty Szymańskiej-Jasińskiej i opracowaniu Grzegorza Jasińskiego), wyd. Wspólnota Kulturowa "Borussia", Olsztyn 1995, ISBN 83-900380-3-X. (str. 286 - rok założenia parafii)
• Andrzej Wakar i Bohdan Wilamowski, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn, 1968.
• Darmochwał T., Rumiński M. J., Warmia Mazury, przewodnik. Agencja TD, Białystok, 1996.