Golina (powiat jarociński)

Golina – bardzo duża wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie jarocińskim, w gminie Jarocin.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kaliskiego.

Położenie

Położona na Wysoczyźnie Kaliskiej nad rzeką Lubieszką, ok. 5 km na południe od Jarocina i ok. 40 km na północny zachód od Ostrowa Wlkp., przy drodze krajowej nr 15 Trzebnica – Golina – Gniezno – Toruń – Ostróda i linii kolejowej Krotoszyn – Golina – Jarocin. W skład wsi wchodzą przysiółki: Bielawy, Golinka, Patoka.

Historia i współczesność

Pierwszym śladem osadnictwa jest pochodzące z wczesnego średniowiecza grodzisko znajdujące się na południowy zachód od wsi, opuszczone na początku X wieku prawdopodobnie w związku z pierwszym etapem ekspansji państwa Polan.

Miejscowość wzmiankowana była po raz pierwszy w 1338 roku przy okazji nadania jej wraz z innymi dobrami koźmińskimi Maćkowi Borkowicowi przez króla Kazimierza Wielkiego. Nazwa – golina, oznacza nieuprawianą, "gołą" ziemię. Miejscowość słynie z wyszywanych tu już od XV wieku snutków, czyli haftu wykonywanego na tiulu i płótnie. W XVII wieku własność Noskowskich, potem Przyjemskich, do 1945 roku tytularnymi dziedzicami wsi była rodzina Moszczeńskich, której dworek doszczętnie spłonął pod koniec II wojny światowej w wyniku działań Armii Czerwonej. W XIX wieku przez Golinę przeprowadzono linię kolejową i założono stację, a także placówkę pocztową. Aż do wczesnych lat powojennych głównym źródłem utrzymania ludności było rolnictwo. W XIX wieku wybudowano ponadto gorzelnię, której dobrze zachowane ruiny są nadal widoczne (zabytkowy komin jest najwyższą budowlą okolicy). W latach 1918-1939, podobnie jak dziś, wiele osób wyjeżdżało do pracy sezonowej za granicę, głównie za nieodległą wówczas granicę niemiecką.

Obecnie wieś ma charakter rolniczo-przemysłowy z niewielkim procentem osób zatrudnionych w usługach (głównie w handlu). Przeważa uprawa buraków cukrowych i pszenżyta oraz hodowla świń. Od 1999 roku wiele osób znajduje zatrudnienie w przemyśle mięsnym – aktualnie największym pracodawcą są lokalne Zakłady Mięsne. Z racji bogatych walorów przyrodniczo-krajobrazowych oraz położenia w bliskim sąsiedztwie Jarocina w Golinie znajduje się gospodarstwo agroturystyczne oraz motel. Wieś ma przedszkole, szkołę podstawową oraz gimnazjum. W 1995 roku założona została drużyna piłkarska LZS GROM Golina.

Zabytki

Kościół św. Andrzeja Apostoła ufundowany w XIV wieku, w obecnej barokowej formie z lat: 1726-1743. Jest to świątynia jednonawowa, zbudowana z drewna oraz tzw. muru pruskiego, pokryta gontowym dachem. Wewnątrz znajdują się trzy ołtarze z połowy XVII wieku – boczne: jeden z wizerunkiem Matki Boskiej i św. Antoniego, drugi – św. Benona, oraz ołtarz główny, bogato rzeźbiony z postaciami św. Piotra i św. Pawła, mieszczący słynący łaskami obraz Matki Boskiej Pocieszenia. Uwagę zwraca również rzeźbiona ambona z wizerunkiem proroka Jonasza w paszczy ryby oraz polichromia wykonana przez Antoniego Wiktora Gosienieckiego w 1935 roku. Kościół jest uznanym sanktuarium maryjnym z cudownym obrazem koronowanym w 1970 roku. Co roku odbywają się dwa odpusty: ruchomy na przełomie sierpnia i września oraz 30 listopada.

Zobacz też

• Golina, Golina Wielka, Golina-Kolonia