Kobierno (powiat krotoszyński)

Kobierno – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim, w gminie Krotoszyn, około 4 km na północny zachód od Krotoszyna, przy drodze powiatowej Krotoszyn-Raszków.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kaliskiego.

Historia

Kobierno należy do najstarszych miejscowości powiatu krotoszyńskiego, wzmiankowano o nim już w XIII wieku jako posiadłości rycerskiej. W 1292 roku odbył się w Kobiernie zjazd dostojników książęcych, którzy zgromadzili się tu, aby radzić o zjednoczeniu rozbitej dzielnicowo Polski. Kobierno musiało być wielką i dostatnią osadą. Kobierno wraz z Tomnicami, Dąbrową, Durzynem, Biadkami i Gorzupią stanowiły pierwotnie jeden kompleks, jeden klucz. Właścicielem tego klucza był Maćko Borkowic, któremu nadał go wraz z dobrami koźmińskimi w 1338 roku król Jan Kazimierz w nagrodę za zasługi wojenne. Po Maćku dzieje Kobierna łączyły się z losami dóbr krotoszyńskich, których Kobierno stało się częścią. W 1520 roku Kobierno zostaje włączone do posiadłości Hieronima Rozdrażewskiego.

Madonna Kobierska

W centralnym miejscu ołtarza głównego umieszczony jest imponujący obraz z cudownym wizerunkiem Matki Bożej Szkaplerznej. Obraz został namalowany na płótnie przez pleszewskiego artystę-malarza A. Szymańskiego. Wykonany został ok. 1900 roku o wymiarach 180 x 120 cm. Na neutralnym tle wybitym aksamitem widoczna jest frontalnie, w półpostaci Madonna z siedzącym na ręku Błogosławiącym Dzieciątkiem Jezus. Na tle błyszczy dwanaście gwiazd wokół głowy Madonny i Dzieciątka. W partii szat zostały nałożone na malowidło posrebrzane sukienki. Uwagę osób kontemplujących ten niezwykły wizerunek przyciąga przede wszystkim piękna twarz Madonny o klasycznych rysach: duże orzechowe oczy, kształtny nos, niewielkie karminowe usta, gładka twarz, smukła szyja. Artysta tak namalował twarz Madonny, by macierzyńskie spojrzenie wyczuwało się z każdego miejsca w świątyni. Twarz Maryi jest pełna powagi, spokoju i zadumy. Madonna spogląda prosto w oczy wiernym. Staje się w ten sposób pośredniczką między nimi a Synem. Maryja prawą rękę skośnie składa na piersi i delikatnie trzyma w niej szkaplerz karmelitański, a lewą poprzez połowę płaszcza, odsłaniającego jedynie końce palców, podtrzymuje Dzieciątko. Głowę Madonny i ramiona okrywa miękko udrapowany płaszcz tzw. moforion o symetrycznie ułożonych nad czołem i wokół twarzy fałdach. Płaszcz ten rozchylony trójkątnie na piersiach, o wywiniętej podszewce, ukazuje suknię z wąskimi, ujętymi w mankiety rękawami. Dzieciątko Jezus w lewej ręce trzyma Księgę Pisma Świętego, prawą zaś wznosi ku górze w geście błogosławieństwa, jednocześnie wskazując na swoją Matkę. Twarzyczka Jezusa jest okrągła, nacechowana dziecięcym wdziękiem, o krótkim nosie i maleńkich pełnych usteczkach, okolona kędziorkami włosów. Dzieciątko uważnie przysłuchuje się zanoszonym do Nich przez wiernych modlitwom, prośbą, skargom i obietnicom. Aby nie uronić ani jednego słowa wiernych postać Jezusa ma odsłonięte lewe ucho. Wyraz twarzy Obojga wskazuje, że słuchają wiernych z uwagą i w skupieniu. Sukienka Dzieciątka tzw. tunika, o szerokich, ujętych w mankiety rękawach (na malowidle mankiety są wąskie), okrywa zgięte w kolanach nóżki, spod rąbka której widać tylko lewą stopkę. Niebieską okładkę trzymanego poziomo przez Dzieciątko kodeksu Ewangelii zdobi ciemnożółty krzyżyk. Brzegi kart kodeksu są również ciemnożółte. Sukienka NMP oraz Jej płaszcz, a także sukienka Dzieciątka zakończone są pozłacaną lamówką z kolorowymi kamieniami. Fałdy na sukienkach dodają majestatyczności, pompatyczności i splendoru temu niezwykłemu wizerunkowi kobierskiemu. Nad głowami postaci zostały umieszczone pozłacane korony, upiększone kolorowymi kamieniami. Korony posiadają także ornament z liliami heraldycznymi. Stylizowane lilie przypominają o dziewictwie Maryi, Jej sprawiedliwości i władzy, Jej związku ze Zbawicielem, który umiera, zostaje pogrzebany w ziemi jak ziarno i zmartwychwstaje jak wyrosły z niego kwiat. Posrebrzane sukienki skrywają jednak barwne płótno: sukienka Madonny jest koloru głębokiej zieleni, a głęboki niebieski kolor Jej płaszcza oznacza nieskończoność, dążenie do Niebios. Płaszcz ten ma także delikatną czerwoną podszewkę. Sukienka Dzieciątka jest koloru czerwonego. Kilkadziesiąt lat temu na obrazie znajdowały się również wota dziękczynne (srebrne krzyżyki, serca i ryngrafy). Obecnie tylko jeden raz w roku, w dzień tzw. wieczystego odpustu Matki Bożej Szkaplerznej, 16 lipca na szyję Madonny i Dzieciątka zawieszane są przepiękne korale. W tym dniu, w świątyni kwitnie kult Matki Bożej. Odprawia się tu uroczyste nabożeństwo ku Jej czci. Wizerunek kobierski należy do typu Hodegetrii, to znaczy Maryi Panny-Matki Boga, Orędowniczki u Syna, wstawiającej się za ludzkością, oraz przewodniczki wiodącej do Chrystusa. Obraz przystosowany jest również do noszenia go w procesji. Nawiedził on wszystkie wioski należące do parafii. W 1999 roku staraniem parafian dokonano restauracji wizerunku Matki Bożej Szkaplerznej oraz zainstalowano fanfary z muzyką Hendla, uruchamiane na odsłonięcie i zasłonięcie obrazu. W latach wcześniejszych podczas odsłaniania i zasłaniania śpiewano „O Maryjo witam Cię” i „O Maryjo żegnam Cię”. Wielkim propagatorem tej pieśni był ks. mgr Tadeusz Biela (1918-2002), proboszcz kobierski w latach 1960-1993. Na zasuwie umieszczono obraz z 1900 roku przedstawiający Matkę Bożą Wniebowziętą. Od 4 lipca 1672 roku istnieje przy parafii erygowane przez Stolicę Apostolską Bractwo Szkaplerza Świętego. Wielkim i gorliwym czcicielem oraz propagatorem nabożeństwa do Matki Bożej Szkaplerznej był ks. dziekan Ludwik Reszelski (1882-1968), proboszcz kobierski w latach 1921-1960.

Kościół pw. św. Wojciecha został zbudowany w latach 1881-1885 w stylu neogotyckim. Jest murowany, nie tynkowany, jednonawowy z węższym i niższym prezbiterium od strony wschodniej, wieżą o spiczastym zwieńczeniu od strony zachodniej, z dwoma zakrystiami i dwoma kruchtami. Dach został pokryty czerwoną dachówką, a wieża białą blachą. Dobrodziejem kościoła był ks. fundator Karol Ludwik Seliger (1808-1868), proboszcz w latach 1838-1868 oraz parafia. Budowę kościoła nadzorował jego następca ks. Leonard Wilhelm Sprenger (1838-1895), proboszcz w latach 1868-1895. Wykończeniem wnętrza kościoła zajął się kolejny następca ks. prof. Onufry Jaworski (1855-1916), proboszcz w latach 1895-1916. Wyposażenie wnętrza utrzymane jest w stylu neogotyckim. Świątynia posiada ołtarz główny i dwa ołtarze boczne. Ołtarz główny pw. Najświętszej Maryi Panny jest drewniany,polichromowany i złocony. Bardzo bogato zdobiony, z dużą ilością drewnianych wieżyczek. Wykonany został po 1883 roku, o wysokości około 9 metrów. Ołtarz ten jest architektoniczny, pięcioosiowy, ze smukłymi filarkami i osiach zwieńczonych rodzajem baldachimów ze strzelistymi, ażurowymi pinaklami, dekorowanymi kwiatonami. Ołtarz posiada pełnoplastyczne umieszczone pod baldachimami i zbliżone do naturalnej wielkości figury św. Wawrzyńca, św. Szczepana oraz w zwieńczeniu ołtarza patrona kościoła św. Wojciecha i dwie figury aniołów. Ołtarze boczne są drewniane, polichromowane i złocone. W centrum ołtarza prawego znajduje się namalowany na płótnie obraz św. Wojciecha w stroju biskupim, z pastorałem i wiosłem w ręku. W ołtarzu umieszczono również figury św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem, św. Stanisława Kostki z Dzieciątkiem oraz św. Józefa z Dzieciątkiem. Przed tabernakulum ustawiono figurkę małego Pana Jezusa stojącego na kuli i trzymającego krzyż. Obok ołtarza umieszczono obraz Jezusa Miłosiernego namalowanego przez Adolfa Hyłę, autora znanego na świecie wizerunku Jezusa Miłosiernego z Łagiewnik. W centrum ołtarza lewego znajduje się namalowany na płótnie obraz św. Michała Archanioła. Na tle górzystego krajobrazu widoczny jest św. Michał stojący w zbroi i depczący smoka. W ołtarzu umieszczono również figury św. Barbary i św. Jadwigi Śląskiej. Przed tabernakulum ustawiono figurkę Najświętszego Serca Pana Jezusa. Obok ołtarza umieszczono obraz św. Teresy od Dzieciątka Jezus.

Ks. Tomasz Wolnicki od 1609

Ks. Adam Borsenius do 1618

Ks. Szymon Cristeciusz 1618 – 1630

Ks. Tomasz Gorcensis 1630 – 1649

Ks. Wojciech Kazimierz Zdzarski 1649 – 1667

Ks. Henryk Wojciech Weis 1668 – 1685

Ks. Jan Weis 1685 – 1694

Ks. Maciej Antoni Cywkiewicz 1696 – 1709

Ks. Paweł Woziwodzki 1709 – 1717

Ks. dziekan Wojciech Michał Odorski 1717 – 1760

Ks. Antoni Poradowski 1760 – 1770

Ks. Andrzej Dolegalski 1771 – 1789

Ks. Walenty Domaradzki 1790 – 1837

Ks. fundator Karol Ludwik Seliger 1838 – 1868

Ks. Leonard Wilhelm Sprenger 1868 – 1895

Ks. prof. Onufry Jaworski 1895 – 1916

Ks. Kazimierz Pankowski 1916 – 1921

Ks. dziekan Ludwik Reszelski 1921 – 1960

Ks. mgr Tadeusz Biela 1960 – 1993

Zabytki

• dwór z połowy XIX wieku,
• trzy domy drewniane konstrukcji sumikowo-łątkowej,
• kościół neogotycki z 1885 roku, z dwoma dzwonami z lat 1508 i 1634.

Do rejestru NID wpisany jest kościół parafialny pw. św. Wojciecha wraz cmentarzem kościelnym oraz ogrodzeniem murowanym i bramami - pod nr. rej. 702/Wlkp/A z 8.08.2008.

Przyroda

• Obszar chronionego krajobrazu Dąbrowy Krotoszyńskie Baszków-Rochy.

Zobacz też

• Kobierno