Międzychód

Międzychód (niem. Birnbaum) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Międzychód. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. gorzowskiego. Położone nad Wartą w Kotlinie Gorzowskiej. Po roku 1998 nastąpił powrót miasta w granice województwa wielkopolskiego.

Według danych z 31 grudnia 2009 roku, miasto liczyło 10 915 mieszkańców.

Nazwa miasta

Od średniowiecza równolegle z polską używana była niemiecka nazwa miasta (Birnbaum). Oznacza ona gruszę, co znalazło swoje odzwierciedlenie w herbie miejskim.

Historia

Międzychód, położony w granicach historycznej Wielkopolski, uzyskał prawa miejskie prawdopodobnie przed 1378 r. Przyjmuje się, że nazwa miasta wzięła swój początek z "chodzenia między brodami", Międzybród - Międzychód, chociaż nie ma żadnych przesłanek, by istniały w tym miejscu jakieś przeprawy przez rzekę Wartę.

W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej w r. 1793, miasto przeszło w posiadanie Prus.

Na mocy traktatu wersalskiego Międzychód ponownie znalazł się w granicach Polski, stanowiąc w latach 1920-1939 najdalej wysunięte na zachód miasto II Rzeczypospolitej (granica z Rzeszą Niemiecką przebiegała ok. 4 km na zachód od miasta).

Obecnym burmistrzem miasta jest Roman Musiał (2002-2007). Miasto częściowo rozbudowuje się, chociaż daje się odczuć stagnację. Piękne krajobrazy przyciągają turystów i wędkarzy (kraina 100 jezior). Na terenach należących do Międzychodu od 2001 roku trwają prace nad wydobyciem ropy naftowej oraz gazu. Pierwsze próbne odwierty (Sowia Góra, Lubiatów) zakończyły się pomyślnie.

Zabytki

• kościół pw. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela z XVI w. Wzmiankowany po raz pierwszy w r. 1404, w latach 1555-1589 w rękach luteran. W 1591 r. z cegły palonej zbudowano nowy, istniejący do dzisiaj kościół (obecnie część między chórem a amboną), który w 1635 r. spłonął razem z miastem. Obecny transept i prezbiterium dobudowano do wcześniejszej budowli w l. 1902-04. Wieża kościelna dwukrotnie była uszkadzana przez czynniki atmosferyczne - w 1672 r. ucierpiała na skutek huraganu, a w 1706r. uderzył w nią piorun.
• przykościelny zabytkowy cmentarz z barokowymi płytami nagrobkowymi z XVIII w. (przy poewangelickim kościele pw. Niepokalanego Serca Maryi, dziś siedzibie parafii rzymskokatolickiej),
• płyta nagrobna Krzysztofa Unruha z XVIIw. w kościele pw. Niepokalanego Serca Maryi,
• "Laufpompa" - głębinowa studnia artezyjska w centrum miasta ujęta w ozdobną żeliwną pompę z 1912 r.
• Muzeum Regionalne.
• wrzecionowaty układ przestrzenny starego miasta

Atrakcje przyrodnicze

• rezerwat przyrody “Kolno Międzychodzkie“ (pow.14 ha) - prastare dęby nad Jeziorem Koleńskim
• rezerwat przyrody ”Dolina Kamionki”
• dąb na Placu Kościuszki - pomnik przyrody
• fragmenty Pszczewskiego Parku Krajobrazowego
• Królewska Góra (116 m n.p.m.), w pobliżu wsi Dormowo
• Puszcza Notecka, z najwyższym wzniesieniem Wielką Sową 93 m n.p.m. i najstarszym drzewem-dębem o obwodzie ok. 8 m.

Gospodarka

W Międzychodzie i okolicach działa kilka znaczących firm. Jedną z najbardziej znanych jest zakład przetwórstwa owocowo-warzywnego Pudliszki-Heinz. W Międzychodzie produkowano keczup "Międzychód". Po przejęciu fabryki przez Pudliszki wyrób ten przestał być produkowany. Inne duże firmy to "MHM Paech" (zakład budowlany), "GRENEX" (produkcja maszyn rolniczych), "Schedpol" (produkcja styropianu) czy "DOSO".

W okolicach miasta silnie rozwinięte jest rolnictwo. Charakterystyczne dla gminy są rozległe pola uprawne ziemniaków.

Sport

Na terenie Międzychodu działają liczne kluby sportowe m.in. Międzychodzki Klub Sportowy Sokół MARBO, MLKS Warta Międzychód, KTS Jeziorak, UKS MIKST Międzychód, Wilki Miedzychód.

Oświata

Miasto zapewnia nauczanie na 3 poziomach nauczania:

• Poziom podstawowy - 3 szkoły podstawowe:
  • Szkoła Podstawowa Nr 1, ul. 17 Stycznia 92,
  • Szkoła Podstawowa Nr 2, ul. Gorzycka 1,
  • Specjalna Szkoła Podstawowa, ul. Gwardii Ludowej 6b (przy Zespole Szkół nr 1).
• Poziom gimnazjalny - 2 gimnazja:
  • Gimnazjum Nr 1, ul. Iczka 3,
  • Gimnazjum Nr 2, ul. Gorzycka 1.
• Szkoły średnie:
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Zespole Szkół nr 2, ul. Bolesława Chrobrego 13.
  • 3 technika:
    • Zespół Szkół Nr 1, ul. Gwardii Ludowej 6,
    • Zespół Szkół Nr 2, ul. Chrobrego 13,
    • Zespół Szkół Nr 3, ul. Dworcowa 24.
  • Liceum Ogólnokształcące im. Jarosława Dąbrowskiego, ul. Generała Sikorskiego 27.

Dla starszych osób w Międzychodzkim Domu Kultury odbywają się sesje Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

Współpraca międzynarodowa

Miasta partnerskie:

• Weinstadt
• Ostricourt
• Seelow
• Skwierzyna
• Szczytna

Zobacz też

• Synagoga w Międzychodzie
• Cmentarz żydowski w Międzychodzie