Górzno (powiat ostrowski)

Górzno – wieś w gminie wiejskiej Ostrów Wielkopolski, w powiecie ostrowskim, w województwie wielkopolskim. Szlak turystyczny Gołuchów-Sobótka-Lewków.

Położenie

Położone przy drodze krajowej nr 11 Poznań-Ostrów-Bytom, ok. 7 km na północ od Ostrowa, na wysokości ok. 135 m n.p.m.

Historia

Znane od 1403 roku (wieś rycerska). Do XVII wieku jedna ze większych wsi w regionie. Później utrata znaczenia. W XIX wieku własność rodu Lipskich, właścicieli Lewkowa, dobrodziei Ostrowa.

W 1922 roku doszło w okolicy do strajku robotników rolnych. W 1200 majątkach porzuciło pracę około 120 tysięcy (!) pracowników. Pod Górznem, 6 sierpnia, zebrało się wówczas około 400 rolników próbujących zmusić tamtejszych łamistrajków do zarzucenia pracy. Po nieudanej interwencji policji do rozpędzenia ludzi sprowadzono pluton, który oddał do manifestantów salwę, po której 6 osób zostało rannych, a 3 zginęły (Michał Nowicki z Górzna, Jan Chrzanowski z Lewkowa i Michał Kaczmarek z Kotowiecka).

Miejscowość przynależała administracyjnie przed rokiem 1934 do powiatu jarocińskiego, w latach 1975-1998 do województwa kaliskiego, a w latach 1934-1975 i od 1999 do powiatu ostrowskiego.

Zabytki

• kościół św. Mateusza Apostoła, drewniany, konstrukcji zrębowej, oszalowany, z 1755 roku, fundacji Fabiana Moszyńskiego, z kwadratową wieżą i wielobocznym prezbiterium,
  • wyposażenie wnętrza z II połowy XVIII wieku,
  • ołtarz główny z obrazem Matki Boskiej Pocieszenia z około połowy XVIII wieku i rzeźbami z połowy XVII wieku, obraz św. Walentego z XIX wieku, secesyjna polichromia,
  • nagrobek rodziny Bereźnickich, klasycystyczny,
• pałac Lipskich, powstały w 1912 roku po rozbudowie dworu z XIX wieku, neoklasycystyczny, piętrowy, o rzucie symetrycznym zbliżonym do litery H, z poprzecznymi skrzydłami i zachowanż klasycystyczną dekoracją stiukową wnętrz, obecnie własność prywatna,
  • podworski park krajobrazowy z połowy XIX wieku o powierzchni 13 ha, ze stawami,
• pomnik z tablicą pamiątkową ku czci trzech robotników rolnych zastrzelonych w Górznie podczas tłumienia strajku, 6 sierpnia 1922 roku,
• cmentarz,
  • nagrobek Jana i Piotra Borcznickich z początku XIX wieku, marmurowy, w kształcie obelisku.

Przyroda

• podworski park krajobrazowy przy pałacu Lipskich,
• Las Sobótka.

Zobacz też: Górzno, Górzno-Kolonia, Górzno-Wybudowanie