Ostrów Wielkopolski

Ostrów Wielkopolski (do 1920 Ostrów, łac. Ostrovia, niem. Ostrowo) – miasto i gmina w województwie wielkopolskim na Wysoczyźnie Kaliskiej, nad rzeką Ołobok, siedziba powiatu ostrowskiego i wiejskiej gminy Ostrów Wielkopolski. Jest jednym z ośrodków aglomeracji kalisko-ostrowskiej. Siedziba prokuratury okręgowej, oddziału regionalnego ZUS, Państwowej Inspekcji Pracy, Urzędu Dozoru Technicznego.

Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 72 382 mieszkańców. Pod względem liczby mieszkańców zajmuje 54. miejsce w Polsce.

Patronem miasta jest św. Stanisław Biskup Męczennik. Od 1993 obchodzone jest Święto Miasta w rocznicę rozpoczęcia wydarzeń tzw. Republiki Ostrowskiej.

Położenie

Ostrów Wielkopolski leży w środkowej części Niziny Południowowielkopolskiej, w południowej części Wysoczyzny Kaliskiej, na północno-zachodnich stokach Wzgórz Wysockich. Przez północną część miasta przepływa lewy dopływ Prosny – Ołobok (Ołoboczka, Ostrowica), której z kolei prawym dopływem jest niewielki, w przeważającej części skanalizowany ciek Struga Ostrowska (w całości w granicach miasta). Przez południowo-zachodnią część miasta przebiega dział wodny między dorzeczami Odry i Warty.

Miasto jest położone na obszarze o wysokościach od 123 do 175 m n.p.m.

Struktura użytkowania gruntów (2004-01-01)

Rodzaj	Powierzchnia	%
Użytki rolne	2200 ha	51,90%
Użytki leśne	410 ha	9,67%
Grunty zabudowane i zurbanizowane	1550 ha	36,57%
Wody	39 ha	0,92%
Nieużytki i tereny różne	40 ha	0,94%
Razem (Σ)	4 239 ha	100%

Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 41,90 km². Miasto stanowi 3,65% powierzchni powiatu.

Ostrów Wielkopolski graniczy od strony południowej z gminą Przygodzice, od strony północno-zachodniej z gminą Raszków, natomiast od zachodu i od wschodu, północnego-wschodu z wiejską gminą Ostrów Wielkopolski (gmina ma dwie rozdzielne części).

Warunki naturalne

Klimat

Pod względem klimatycznym teren miasta leży w strefie pogranicza dwóch dzielnic: środkowej (na północy) oraz łódzkiej (na południu). Okres wegetacyjny na tym obszarze trwa ok. 210–220 dni. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi 8 °C, przy czym najcieplejszym miesiącem jest lipiec, ze średnią temperaturą 18,2 °C, natomiast najchłodniejszym – styczeń (-2,2 °C). Całkowita roczna suma opadów wynosi 500–550 mm, w tym 350 mm w półroczu ciepłym. Pokrywa śnieżna utrzymuje się przez 50–60 dni i osiąga maksymalną grubość około 20 cm (najczęściej w lutym).

Przyroda

Na terenie miasta znajduje się 12 pomników przyrody. Inne formy ochrony przyrody w Ostrowie, ale także w jego najbliższej okolicy to:

• Park Krajobrazowy Dolina Baryczy, Europejska Ostoja Ptaków objęta konwencją ramsarską, 2 km od południowej granicy miasta,
• Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Prosny i Kotlina Grabowska, 2 km od wschodniej granicy miasta,
• Obszar Chronionego Krajobrazu Wzgórza Ostrzeszowskie i Kotlina Milicka, sięga po południową granicę miasta,
• Obszar Chronionego Krajobrazu Dąbrowy Krotoszyńskie i Baszków Rochy, 1 km od zachodniej granicy miasta.

Gospodarka

Ośrodek przemysłu przetwórczego, głównie elektromaszynowego (precyzyjnego, środków transportu, metalowego), spożywczego, materiałów budowlanych – przewaga liczby osób zatrudnionych w przemyśle.

Okolice miasta są jednym z głównym obszarów wydobycia gazu ziemnego w Polsce. Rozwinięty sektor usług – handel detaliczny (do 2006 r. ograniczenia dla handlu wielkopowierzchniowego) i hurtowy. Współtworzy wraz z sąsiednimi ośrodkami Kalisko-Ostrowski Okręg Przemysłowy - w Planach Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego region ten uznany został (obok regionu Poznania) za przyszłościowe miejsce koncentracji przemysłu. Podstrefa Kamiennogórskiej SSE.

Aglomeracja kalisko-ostrowska należy do dwóch rejonów województwa (obok aglomeracji poznańskiej) przewidzianych dla największej koncentracji przemysłu.

Wg danych z 31 marca 2011 r. w mieście było 3627 zarejestrowanych bezrobotnych.

W 2010 r. w Ostrowie było 8957 podmiotów gospodarki narodowej, co daje współczynnik 1237 na 10 tys. ludności podmiotów wpisanych do rejestru REGON.

Według danych z roku 2002 średni dochód na mieszkańca wynosił 1161,05 zł.

Historia

W dokumentach pisanych Ostrów Wielkopolski pojawił się na pocz. XV w. Nazwa miasta to archaizm oznaczający wyspę, kępę wśród mokradeł.

Na północno-wschodnich obrzeżach obecnego Ostrowa ok. X w. znajdował się niewielki gród obronny. Miasto otrzymało prawa miejskie najpóźniej w roku 1404. Do początków XVIII w. nie rozwijało się (pożary, wojny, siła okolicznych ośrodków). W 1711 mieszczanie zrezygnowali z praw miejskich. Ostrów podniesiony został z upadku dzięki nowym właścicielom - Jan Jerzy Przebendowski wyjednał u króla ponowną lokację miasta, połączoną tym razem z wydaniem licznych przywilejów. W 1714 Marszałek wielki koronny Franciszek Bieliński potwierdził stare przywileje i nadał nowe. Radziwiłłowie byli patronami i fundatorami wielu przedsięwzięć w mieście. Impulsem rozwojowym było także umiejscowienie w Ostrowie węzła kolejowego. W okresie zaborów oraz podczas obu wojen światowych w mieście działał ruch narodowy. Szczególnym epizodem w jego dziejach jest Republika Ostrowska – bezkrwawy przewrót w listopadzie 1918, w wyniku którego Polacy przejęli władzę w mieście. W latach międzywojennych liczba mieszkańców zwiększyła się dwukrotnie, powstało wiele okazałych budynków, nowe zakłady przemysłowe (Fabryka Wagon). W czasie II wojny światowej w Ostrowie znajdował się obóz pracy. Po rozbiciu przez gestapo w 1941 struktur poznańskich Okręgu ZWZ jego siedziba została przeniesiona do Ostrowa.

Architektura

Zagospodarowanie przestrzeni

Cechą charakterystyczną Ostrowa jest znaczna przewaga pogrupowanej w wielkie kompleksy zabudowy jednorodzinnej (Zacharzew, Krępa). Skupia ona ponad 50% wszystkich zasobów mieszkaniowych miasta. Intensywnie rozwijają się nowe osiedla z taką zabudową (Zębców, Pruślin oraz podmiejskie). Zabudowa wielorodzinna obecna jest w postaci niewielkich zespołów bloków na obrzeżach centrum (Śródmieście, os. Powstańców Wielkopolskich, os. Grunwaldzkie, os. Dembińskiego, os. Szamarzewskiego) oraz w większych zespołach na os. Jana Pawła II. Zabudowa przemysłowo-składowa skupiona jest w okolicach linii kolejowych w centralnej oraz zachodniej części miasta, a także na terenie Zębcowa i Str. Kamienic. Większe zespoły terenów zielonych koncentrują się na obrzeżach północnych (Piaski-Szczygliczka), wschodnich (Bagatela) i południowych (Zębców).

Pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną przewidziane są przede wszystkim tereny we wschodniej części miasta (os. Jana Pawła II, pn.-zach. część Starych Kamienic) oraz tzw. Nowe Miasto (na wschód od os. Grunwaldzkiego). Dla zabudowy jednorodzinnej przewidziano rejon Pruślina, Parceli Zacharzewskich, Topoli Mł., Wysocka Wlk., Wenecji, wsch. i płd. Str. Kamienic oraz os. Odolanowskiego, a dla zabudowy przemysłowej południową część miasta (Zębców, zach. Kamienice Str., os. Odolanowskie, płd. Pruślin, płn. Wysocko Wlk.) oraz wokół stacji kolejowych Ostrów Wlkp. Zachodni i Ostrów Wlkp. Gorzyce. Głównym terenem, który (poza Śródmieściem) miałby w przyszłości pełnić funkcje centrotwórcze jest wspomniane Nowe Miasto.

Zabytki

Na obszarze miasta wyodrębniono objętą rejestrem zabytków strefę podlegającą ścisłej ochronie konserwatorskiej. Zachował się układ urbanistyczny pochodzący najpóźniej z początku XVIII w. Zabudowa w centrum pochodzi w przeważającej części z 2. poł. XIX w. (niska klasycyzująca i wyższa reprezentująca historyzm) oraz z 1 połowie XX wieku (secesja, modernizm).

Najstarszym zachowanym w całości obiektem w mieście jest kościół rzymskokatolicki NMP Królowej Polski i ewangelicko-augsburski Świętej Trójcy, zwany Małym Kościółkiem będący budowlą szachulcowo-murowną. Tutejsza konkatedra św. Stanisława Biskupa została wybudowana w stylu neoromańskim. Najnowsza świątynia kościół św. Antoniego z Padwy reprezentuje styl modernistyczny. Ostów posiada jedyną zachowaną w Polsce bożnicę w stylu neomauretańskim tzw. "Nową" synagogę.

W Ostrowie mieści się jeden z najstarszych czynnych cmentarzy w Polsce (starszy od cmentarzy: Powązkowskiego w Warszawie i Rakowickiego w Krakowie) zwany "Starym" cmentarzem.

W mieście znajduje się zespół kamienic z XIX i XX wieku reprezentujących różne formy eklektyzmu i historyzmu, secesję oraz modernizm. Ponadto wybudowane w duchu historyzmu lub secesji wybudowano wille z przełomu XIX i XX wieku.

Zieleń miejska

Tereny zielone (lasy, parki, skwery, zieleń uliczna) stanowią ok. 10% powierzchni miasta. Lasy zajmują 358,7 ha (2004). Jeden z terenów leśnych (Las Piaski) został zagospodarowany w latach 70. na Park Kultury i Wypoczynku Piaski-Szczygliczka. W latach 90. stracił na znaczeniu, obecnie jest rewaloryzowany. Parki i skwery zajmują 30,3 ha, zieleń uliczna 33,8 ha (2004). Większość parków została zrewaloryzowana w ciągu ostatnich kilkunastu lat. W latach 90. opracowana została koncepcja nowego Parku Sześćsetlecia Ostrowa. Miałby on liczyć ok. 25 ha powierzchni, z czego ok. 10 ha to istniejący obecnie teren leśny (tzw. Kozi Borek).

Kultura

W Ostrowie odbywają się imprezy kulturalne o zasięgu regionalnym, krajowym, spośród których należy wymienić m.in.:

• Międzynarodowe Biennale Małej Formy Graficznej i Exlibrisu,
• Jazz w Muzeum oraz Muzeum Jazz Festiwal,
• Międzynarodowy Festiwal "Chopin w barwach jesieni",
• OFTEN - Ogólnopolski Festiwal Teatrów Niezależnych,
• Spotkania Muzyki Dawnej "Chanterelle Festiwal",
• Reggae na Piaskach,
• Jimiway Blues Festiwal.

W mieście znajduje się Kino Komeda – Centrum Kultury Komeda oraz Powiatowa Galeria Sztuki Współczesnej

Centrum Ostrów jest instytucją kulturalną prowadzącą amatorska scena dramatyczna, scena impresaryjna i kinowa, scena klubowa, Restauracja Literacka, Galeria Na Dole, Miejska Biblioteka Publiczna im. Rowińskiego) oraz

W mieście znajdują się 3 muzea: Miasta Ostrowa, Garnizonu Ostrowskiego, Skansen Pszczelarski.

Edukacja

Ośrodek szkolnictwa średniego, zawodowego i wyższego. Wg danych statystycznych (2002, dla ostrowian powyżej 19 roku życia) wykształcenie wyższe posiada 13% mieszkańców, średnie, średnie zawodowe i policealne 46%, zasadnicze zawodowe 26%, a podstawowe 14% .

W roku szkolnym 2009/2010 w mieście były 23 placówki przedszkolne, 12 szkół podstawowych i 7 gimnazjów. W Ostrowie funkcjonuje 8 szkół ogólnokształcących (lub zespołów szkół) oraz 7 zespołów szkół technicznych i zawodowych. Są to:

• I Liceum Ogólnokształcące im. ks. Jana Kompałły i Wojciecha Lipskiego
• II Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Reymonta
• III Liceum Ogólnokształcące,
• IV Liceum Ogólnokształcące im. Fryderyka Chopina
• Liceum Ogólnokształcące Spółdzielni Oświatowej
• Liceum Ogólnokształcące Sióstr Salezjanek,
• Polsko-Kanadyjskie Liceum Ogólnokształcące
• Zespół Szkół Budowlano-Energetycznych
• Zespół Szkół Ekonomicznych im.Józefa Gniazdowskiego
• Zespół Szkół Technicznych
• Zespół Szkół Transportowo-Elektrycznych
• Zespół Szkół Usługowych
• Zespół Szkół Specjalnych
• Zespół Szkół Muzycznych I i II stopnia im. Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego
• Instytut Polsko-Kanadyjski

Szkoły policealne:

• Medyczne Studium Zawodowe im. Hanny Chrzanowskiej
• Policealna Szkoła Detektywów i Pracowników Ochrony
• Niepubliczna Policealna Szkoła Zarządzania i Finansów
• Szkoła Informatyki i Internetu
• Studium Zdrowia i Urody
• Szkoła Kosmetyczna Akademie Prenier
• Policealna Szkoła Medyczna TEB dla Młodzieży
• Policealna Szkoła Medyczna TEB dla Dorosłych

Oraz liczne szkoły policealne dla młodzieży i dorosłych w Zespołach Szkół.

Szkoły podstawowe:

• 8 publicznych szkół podstawowych
• Szkoła Podstawowa Sióstr Salezjanek
• Szkoła Podstawowa Spółdzielni Oświatowej "Edukator"
• Europejska Szkoła Podstawowa

Gimnazja:

• 4 gimnazja publiczne
• Publiczne Gimnazjum Sióstr Salezjanek
• Gimnazjum Językowe im. Aleksandra Bella

Przedszkola:

• 15 przedszkoli publicznych
• Przedszkole Sióstr Salezjanek
• Niepubliczny Punkt Przedszkolny "Maja" ( ul. Królowej Jadwigi, ul. T. Rejtana)
• Niepubliczne Przedszkole "NASZ DOMEK"
• Niepubliczne Przedszkole "Sowy i Sówki"

Żłobki:

• Żłobek Miejski
• Niepubliczny Żłobek "Sowy i Sówki"

Szkoły wyższe

Ośrodek szkolnictwa wyższego dla miasta i powiatu: 3 wydziały zamiejscowe i 5 filii uczelni wyższych (nauki techniczne, społeczne, ekonomiczne, nauki o zdrowiu, wychowanie fizyczne). Około 3,5 tysięcy studentów (2005).

• Wyższa Szkoła Inżynierska
• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, ośrodek zamiejscowy, studia licencjackie, dzienne i zaoczne
• Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi, wydział zamiejscowy, studia dzienne i zaoczne, licencjackie, inżynierskie (informatyka) i magisterskie
• Politechnika Łódzka, Wydział Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki, oddział zamiejscowy, studia zaoczne inżynierskie
• Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Instytut Wychowania Fizycznego i Sportu, ośrodek dydaktyczny, studia zaoczne licencjackie
• Europejska Akademia Psychologii Integracyjnej w Łodzi, filia, studia zaoczne licencjackie

Wspólnoty religijne

Kościoły

• Kościół rzymskokatolicki
  • Konkatedra św. Stanisława Biskupa
  • Parafia pw. Matki Boskiej Częstochowskiej
  • Parafia pw. Ducha Świętego
  • Parafia pw. NMP Królowej Polski
  • Parafia pw. Matki Boskiej Fatimskiej
  • Parafia pw. Pawła Apostoła
  • Parafia pw. Miłosierdzia Bożego
  • Parafia pw. Św. Antoniego
  • Parafia pw. Najświętszego Zbawiciela
  • Parafia pw. Św. Rodziny
• Kościół Ewangelicko-Augsburski
• Kościół Zielonoświątkowy w RP
• Kościół Boży w Chrystusie
  • Kościół Ewangelii i Apostolstwa

Na terenie miasta znajduję również Sala Zebrań Świadków Jehowy przy ul. Wysockiej 65.

Cmentarze

• Cmentarz ul. gen. J. Bema (Zacharzew)
• Cmentarz ul. Staroprzygodzka (Zębców)
• Cmentarz ul. B. Limanowskiego (Wenecja)
• Stary Cmentarz Pl. Bankowy (Śródmieście)
• Cmentarz Ewangelicki ul. Grabowska (Pruślin)
• Cmentarze żydowskie w Ostrowie Wielkopolskim

Sport i rekreacja

Sport i rekreacja

Lista klubów sportowych biorących udział w rozgrywkach regionalnych i ponadregionalnych:

• Stal Ostrów Wielkopolski – koszykówka (II liga mężczyzn),
• KS Stal Ostrów Wielkopolski – koszykówka(juniorzy młodsi i starsi),
• TS Ostrovia Ostrów Wielkopolski – koszykówka(I liga kobiet;juniorki starsze i młodsze),
• SL Salos Ostrów Wielkopolski – siatkówka (III liga mężczyzn),
• UKS ,,Kasprowiczanka" – koszykówka
• UKS Basket – koszykówka
• ŻKS Ostrovia Ostrów Wielkopolski – żużel
• TP Ostrovia – piłka nożna (IV liga),
• Centra Ostrów – piłka nożna (IV liga),
• KPR Ostrovia – piłka ręczna (I liga;juniorzy młodsi i starsi),
• KS Stal Ostrów Wielkopolski – lekkoatletyka , podnoszenie ciężarów
• LKS Tajfun Ostrów Wielkopolski – tenis stołowy
• OKM Ostrów Wielkopolski – motocross
• Sekcja "Kendo" (indywidualne mistrzostwo Europy) – sporty walki
• KS Wiraż Ostrów Wielkopolski – speedrower
• OTSz Ostrów Wielkopolski – szachy

• Aeroklub Ostrowski
• w mieście działają także dwa amatorskie kluby kolarskie, klub badmintonowy (KS Ołobok), 2 kluby jeździeckie (KJ Hufnal, OKJ Oxer), klub paintballowy oraz 2 ludowe kluby sportowe, 3 kluby przy PTTK, 19 szkolnych, parafialnych lub katolickich klubów sportowych.

Funkcjonują mają dwie ligi amatorskie (w tym jedna ponadregionalna):

• Ostrowska Liga Koszykówki – grają zespoły także z Kalisza, Konina, Krotoszyna, Pleszewa.
• Halowa Liga Piłki Nożnej – dwie ligi, działa od 1992 roku, głównie zespoły z powiatu ostrowskiego.

Hale sportowe, w tym jedna hala widowiskowo-sportowa na około 2000 miejsc, 3 hale na około 500 miejsc. Spośród trzech dostępnych stadionów trybuny posiada jeden (Miejski z torem żużlowym, rozbudowywany do pojemności 15 000 widzów).

Sporty o charakterze niemasowym można uprawiać na:

• dwóch kręgielniach (w tym jednej bowlingowej),
• kortach tenisowych MOSiR "Olimpijska",
• lotnisku sportowym Aeroklubu Ostrowskiego w Michałkowie,
• dwóch ośrodkach jazdy konnej (w tym jednym z krytą ujeżdżalnią i jednym z hipoterapią),
• dwóch pływalniach krytych, dwóch pływalniach odkrytych oraz Zbiorniku Rekreacyjnym Piaski - Szczygliczka (30 ha),
• polu paintballowym,
• skateparku,
• sali do squasha,
• strzelnicy otwartej (LOK i Kurkowego Bractwa Strzeleckiego) i strzelnicach zamkniętych.

Turystyka

Informacji turystycznej można zasięgnąć w Centrum Informacji Turystycznej przy oddziale PTTK w Ostrowie Wielkopolskim (ul. Starotargowa 5).

Przez miasto przebiega siedem szlaków turystycznych:

• pieszy: Jarocin – Pleszew – Gołuchów – Ostrów-Pruślin – Ostrzeszów
• pieszy: Ostrów – Janków Przygodzki – Antonin – Kotłów
• pieszy: Ostrów – Ostrów-Piaski-Szczygliczka – Stary Staw – Lewków – Kwiatków
• rowerowy – Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Rychtalskie: Ostrów-Zębców – Janków Przygodzki – Antonin Nadleśnictwo
• rowerowy: Ostrów – Wysocko Małe – Chynowa – Antonin – Odolanów – Garki
• rowerowy – Transwielkopolska Trasa Rowerowa, odcinek południowy: Poznań – Ostrów – Siemianice
• rowerowy: Ostrów-Piaski – Ostrów-Nowy Staw – Ostrów-Szczygliczka – Lewkowiec – Przybysławice/Raszków

Baza hotelowa

Miasto posiada rozwiniętą infrastrukturę hotelową.

• 12 hoteli (Komeda ***, Villa Royal ***, Granada ***,Polonia ***, Omega**, Malwa**, KS "Stal" ,Borowianka*** z ośr. jazdy konnej), Hotel & Restauracja Bankietowa, Pałac Myśliwski***,Podjadek***, Pałac Bagatela***
• ośrodek wypoczynkowy (Piaski-Szczygliczka)
• kemping (Piaski-Szczygliczka)

Media

Współczesny Ostrów ma relatywnie rozwinięty rynek medialny. Wart wspomnienia jest fakt, że w Ostrowie lat międzywojennych na 20 tysięcy mieszkańców (1928 r.) przypadało 11 czasopism (w tym 5 dzienników).

• Telewizja:
  • Telewizja Kablowa Proart
  • Telewizja internetowa Ostrow24.pl
  • Internetowa Telewizja Sportowa esporttv.pl

• Prasa:
  • Gazeta Ostrowska
  • Kurier Ostrowski
  • Fakty Ostrowskie
  • Nasz Rynek (bezpłatna gazeta informacyjno - reklamowa)
  • Dzień Dobry Ostrów (bezpłatny tygodnik)
  • Coffee News (bezpłatna)
  • Telewizja. Pismo powiatów kaliskiego i ostrowskiego (bezpłatna)
  • periodyki oraz wydawnictwa stowarzyszeń, organizacji społecznych i parafii

• Radio:
  • Radio Eska Ostrów/Kalisz - redakcja w Ostrowie Wielkopolskim ( Ostrów 89,3 fm , Kalisz 101,1 fm)

• Strony internetowe i portale:
  • ostrowwlkp.info
  • wielkos.info
  • portalostrowski.pl
  • ostrowsko.org.pl
  • ddo24.pl
  • naszrynek.pl
  • portal-ostrow-wielkopolski.pl
  • ostrow.naszemiasto.pl

Komunikacja

Linie kolejowe wybiegają z Ostrowa w pięciu kierunkach (bezpośrednie połączenia pasażerskie):

• Ostrów – Jarocin – Poznań – Słupsk/Szczecin – Świnoujście
• Ostrów – Oleśnica – Wrocław – Jelenia Góra/Legnica
• Ostrów – Kluczbork – Lubliniec – Katowice – Kraków
• Ostrów – Kalisz - Zduńska Wola – Przemyśl/Łódź – Warszawa
• Ostrów – Krotoszyn – Leszno – Wolsztyn

Nazwę Ostrowianin nosił (za czasów istnienia pociągów Pospiesznych) jeden z pociągów pospiesznych relacji Warszawa – Ostrów Wielkopolski – Wrocław.

W mieście krzyżują się drogi krajowe oraz wojewódzkie dopuszczone do ruchu ciężkiego:

• Droga krajowa nr 11 i planowana droga ekspresowa S11: Kołobrzeg – Piła – Poznań – Ostrów – Lubliniec – Bytom
• Droga krajowa nr 25: Bobolice k. Koszalina – Bydgoszcz – Inowrocław – Konin – Kalisz – Ostrów – Oleśnica
• Droga krajowa nr 36: Prochowice – Lubin – Rawicz – Krotoszyn – Ostrów
• Droga wojewódzka nr 445: Odolanów – Ostrów

Funkcjonuje autobusowa komunikacja miejska (MZK Ostrów Wlkp.) obsługująca 27 linii, także połączenia z innymi miejscowościami regionu (MZK Ostrów Wlkp., MZK Krotoszyn, Kaliskie Linie Autobusowe). Na pograniczu dzielnic Wenecja i Piaski-Szczygliczka, obecnie zatrzymana, kolejka wąskotorowa. Ponadto, w miejscowości Michałków położonej ok. 5 km na północ od miasta znajduje się lotnisko sportowe Aeroklubu Ostrowskiego.

Więcej: transport drogowy w Ostrowie, transport kolejowy w Ostrowie, transport lotniczy w Ostrowie, komunikacja miejska w Ostrowie

Administracja

Ostrów Wielkopolski ma status osobnej gminy miejskiej. Mieszkańcy Ostrowa wybierają do swojej rady miasta 23 radnych. Organem wykonawczym władz miasta jest prezydent Ostrowa Wielkopolskiego.

Miasto także siedzibą samorządu powiatu ostrowskiego oraz wiejskiej gminy Ostrów Wielkopolski.

Ponadto w mieście znajduje się siedziba prokuratury okręgowej, sądu rejonowego, oddziału regionalnego ZUS, placówki terenowej KRUS, oddziału Państwowej Inspekcji Pracy, oddziału Urzędu Dozoru Technicznego oraz oddziału Wojewódzkiego Inspekcji Transportu Drogowego.

Mieszkańcy Ostrowa wybierają parlamentarzystów wybierają z okręgów wyborczych z siedzibą komisji w Kaliszu, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 7.

Ostrów Wielkopolski jest członkiem Związku Miast Polskich oraz stowarzyszenia Związek Miast Czystej Energii.

Podział administracyjny

Do początku lat 90. obowiązywał podział na 7 dzielnic (Stare Miasto, Wenecja, Krępa, Pruślin, Stare Kamienice, Zębców, Zacharzew) odpowiadających dzielnicom zwyczajowym.

Obecnie miasto jest podzielone na 11 jednostek pomocniczych – osiedli:

• I Śródmieście
• II Wenecja
• III Krępa
• IV im. Jana Pawła II
• V Pruślin
• VI Stare Kamienice
• VII Zacisze-Zębców
• VIII Odolanowskie
• IX Nowe Parcele
• X Parcele Zacharzewskie
• XI im. Powstańców Wielkopolskich

Do zadań osiedli należą sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb i poprawie warunków życia jej mieszkańców.

Organem uchwałodawczym w osiedlu jest rada osiedla, w skład której wchodzi 15 radnych. Jeżeli osiedle zamieszkiwałoby więcej niż 20 tys. osób wtedy rada ma 21 radnych. Rada osiedla wybiera organ wykonawczy, czyli zarząd w liczbie 5 osób spośród członków rady (przewodniczący, sekretarz, skarbnik, 2 członków).

Miasta partnerskie

Lista miast partnerskich Ostrowa Wielkopolskiego:

• Nordhausen (1995)
• Delitzsch (2000)
• Lecce (2006)
• Brantford (2009)
• Küçükçekmece (2009)

Ludzie związani z Ostrowem

Zobacz też

• miasta w Polsce
• Hufiec ZHP Ostrów Wielkopolski
• ludność Ostrowa Wielkopolskiego