Wysocko Wielkie

Wysocko Wielkie (łac. Visoczko, niem. Groß Wysocko) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Ostrów Wielkopolski.

Do 1953 roku miejscowość była siedzibą gminy Wysocko Wielkie.

Jest to zurbanizowana wieś położona przy południowo-wschodniej granicy Ostrowa Wielkopolskiego (dojazd autobusami komunikacji miejskiej). Liczy około 1 tys. mieszkańców. Leży na Wzgórzach Wysockich, których najwyższy szczyt mierzy 186 m n.p.m.

Historia

Teren osadnictwa z II okresu brązów (1500-1200 r. p.n.e.). Odkryto tu cmentarzysko kurhanów z tego okresu. Wysocko Wielkie jest jedną z najstarszych miejscowości regionu. Już w 1298 r. istniał tu kościół i parafia Visoczko.

Gniazdo rodu Szembeków, którego przedstawicielami byli m.in. malarz Stanisław Szembek oraz działacz społeczny i narodowościowy Bogdan Szembek. W 1932 r. urodził się w Wysocku Kazimierz Działocha, profesor prawa, sędzia Trybunału Konstytucyjnego.

Miejscowość przynależała administracyjnie przed rokiem 1887 do powiatu odolanowskiego, w latach 1975-1998 do województwa kaliskiego, a w latach 1887-1975 i od 1999 do powiatu ostrowskiego.

Zabytki

• kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, późnogotycki, prawdopodobnie z początku XVI wieku, powiększany w 1684 r. Położony na jednym z najwyższych wzgórz w okolicy. Na szczycie tego wzgórza postawiono w końcu XIX wieku arkadową dzwonnicę. W ścianach świątyni znajdują się otwory po rozniecaniu przez mieszkańców drewnianymi świdrami ognia w Wielką Sobotę, który przeniesiony do domowych palenisk miał przynieść szczęście i dostatek. Wyposażenie kościoła jest późnobarokowe, z XVIII wieku. W prezbiterium znajdują się dwa obrazy Stanisława Szembeka. Rodzina Szembeków związana jest z kościołem także poprzez granitowe epitafium rodziny Szembeków oraz grób Stanisława Szembeka w podziemiach. Mieszkał on tu i pracował od 1879 r. Na wyposażeniu także:
  • w ołtarzu głównym krucyfiks z XVII wieku, rzeźby,
  • ołtarze boczne, cztery, późnobarokowe, z XVIII wieku,
  • nad chórem organowym krucyfiks barokowy i głowa rogacza,

• pałac Szembeków, z 1850 r., rozbudowywany i przebudowywany
  • oficyna pałacowa z I poł. XIX w., z czterokolumnowym portykiem i czterospadowym dachem
  • zabudowania folwarczne z XIX w.
    • trzykondygnacyjny spichlerz z I poł. XIX w.
  • park krajobrazowy
• Stara Gorzelnia z II poł. XIX w.
• cmentarz z grobami poległych powstańców wielkopolskich i rozstrzelanych żołnierzy Armii Krajowej

Przyroda

• park krajobrazowy pałacu Szembeków, z poł. XIX w., o powierzchni 5,4 ha, z małym stawem i pomnikowym dębem
• Las Wysocko

Gospodarka

Największym przedsiębiorstwem produkcyjnym w Wysocku Wielkim jest PPHU MARIX układy wydechowe - producent około 2000 różnych rodzajów tłumików, rur kolektorowych oraz rur wydechowych (hale produkcyjno–magazynowe o powierzchni 5000 m²).

Na wzgórzach, w północnej części miejscowości - na pograniczu z Ostrowem - znajdują się trzy elektrownie wiatrowe.

Zobacz też

• Wysocko
• Wysocko Małe