Menu
Home» » » » »

Mapa miejscowości Wyrzysk


Informacje o Wyrzysk:

Ilość ulic: 47

Ilość kodów pocztowych: 1

Współrzedne geograficzne N: 53.150002

Współrzedne geograficzne E: 17.267000

Strefa numeracyjna: Kierunkowy 67

Liczba ludności: 5232

Gęstość ludności: 1270 os./km²

Powierzchnia: 4,12 km²

Wysokośc npm: 90 m n.p.m.

Rodzaj gminy: miejsko-wiejska

TERC: 4303819084

Tablice rejestracyjne: PP

Herb Wyrzysk:

Herb Wyrzysk

Flaga Wyrzysk:

Flaga Wyrzysk

Oficjalna strona miejscowości

Dzielnice, Wyrzysk

  • Dzielnica: Wydmuchowo

Wyrzysk

Wyrzysk (niem. Wirsitz) – miasto nad Łobżonką w woj. wielkopolskim, w powiecie pilskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wyrzysk. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. pilskiego. Leży w historycznej Krajnie.

Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 5232 mieszkańców.

Położenie

Wyrzysk leży 35 km na wschód od Piły, na południowym skraju Pojezierza Krajeńskiego, w pobliżu Doliny Noteci, w głębokiej dolinie rzeki Łobżonki, w pagórkowatej, malowniczej okolicy. W bliskiej okolicy przebiega droga krajowa nr 10 Szczecin-Warszawa stanowiąca północne obejście Wyrzyska a przez miasto prowadzą drogi wojewódzkie nr 194 do Gołańczy i nr 242 do Więcborka. 4 km na południe od miasta znajduje się stacja kolejowa Wyrzysk - Osiek na linii Piła-Bydgoszcz.

Historia

Prawdopodobnie jako pierwsi osiedlili się w wyrzyskim odcinku rzeki Łobżonki Celtowie na początku naszej ery. Osada znana w źródłach od 1320. W XIV dziedziczyli ją Pałukowie. W XV wieku Wyrzysk wspominany jest jako miasto, od 1772 w zaborze pruskim, później własność różnych rodów szlacheckich, od 1773 sprzedana królowi pruskiemu Fryderykowi II. Pierwotna lokacja miasta nie powiodła się i miasto lokowano ponownie między 1744 a 1773. Rozwój Wyrzyska na przełomie XVIII i XIX wieku związany był z założeniem tutaj jednej z baz regulacji Noteci. 1 stycznia 1919 Wyrzysk opanowany został przez powstańców wielkopolskich. W końcu 1939 Niemcy na terenie dawnej strzelnicy i cmentarza ewangelickiego zamordowali 26 Polaków.

W latach 1818-1975 miasto było stolicą powiatu wyrzyskiego. Do 1938 r. leżało w woj. poznańskim, później do 1939 w pomorskim a od 1945 – w bydgoskim. Po reformie administracyjnej w 1975 roku terytorium powiatu zostało podzielone pomiędzy nowe (mniejsze) województwo bydgoskie i województwo pilskie. Powiatu nie przywrócono także w roku 1999 a miasto włączono do powiatu pilskiego w woj. wielkopolskim.

Znane osoby

  • w 1734 urodził się Franciszek Ksawery Rydzyński późniejszy biskup chełmiński oraz senator Księstwa Warszawskiego
  • w 1912 urodził się Wernher von Braun
  • urodził się pisarz Michał Mędlewski
  • urodziła się siatkarka Urszula Bejga

Gospodarka

W Wyrzysku znajduje się kilka niewielkich przedsiębiorstw produkcyjnych. Działa tu Przedsiębiorstwo Budowlane "PBR" S.A. jak i DOMBUD Zakład Budownictwa Ogólnego Wiesław Fenske.

Zabytki

  • kościół św. Marcina składający się z nawy bocznej i wieży - dawnej świątyni neogotyckiej z lat 1859-1860 oraz nawy głównej zbudowanej w 1946; część neogotycka nakryta jest w prezbiterium sklepieniem krzyżowo-żebrowym, w pozostałej części stropem belkowym; we wnętrzu:
    • barokowy dawny ołtarz główny z ok. 1738
    • barokowa rzeźba św. Wawrzyńca
  • dwór z połowy XIX w.
  • młyn wodny z muru pruskiego
  • dawna synagoga z 2. połowy XIX w.
  • domy eklektyczne i secesyjne z końca XIX w. i początku XX w.
  • wczesnośredniowieczne grodzisko stożkowate "Czubatka"
  • pomniki i miejsca pamięci:
    • pomnik 26 ofiar hitleryzmu
    • głaz upamiętniający gen. Władysława Andersa z 1992
    • na cmentarzu pomnik i kwatera żołnierzy Armii Czerwonej, mogiła ofiar hitleryzmu oraz tablica na miejscu egzekucji w 1939

Przyroda

  • w odległości 3-4 km na południe od miasta stroma krawędź Doliny Noteci, z kulminacją na Dębowej Górze (194 m n.p.m.)
  • wzdłuż szosy do Osieka szereg pomnikowych drzew, m.in. dębów i lip

Sport

  • Wyrzyski Ludowy Klub Sportowy Łobzonka

Zobacz też

  • Cmentarz żydowski w Wyrzysku
  • powiat wyrzyski
  • Obwód Wyrzysk

Kody pocztowe, Wyrzysk (wyświetlono 1/1)


Ocena internautów miejscowości Wyrzysk
Średnia ocena: 3.1
liczba ocen: 17

Wtyczki społecznościowe

Lubisz miejscowość Wyrzysk, kliknij Google +1 , lub Lubię to!

Komentarze o miejscowości Wyrzysk

Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 22:23:27

Szybka zmiana regionu Polski