Chocz (województwo wielkopolskie)

Chocz – wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, w gminie Chocz. Położona nad Prosną, na skraju Równiny Rychwalskiej. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.

Historia

W średniowieczu gród książęcy wzmiankowany od 1294 roku pod nazwą Chodecz. W XIV wieku Kazimierz III Wielki nakazał w Choczu wybudowanie zamku obronnego, w tym też czasie osada przygrodowa uzyskała prawa miejskie. Miasto prywatne, własność rodów wielkopolskich: Chodeckich, Ostrorogów, Marszewskich, Mycielskich, Lipskich, Raczyńskich. W okresie reformacji za sprawą rodziny Marszewskich w latach 1555-1620 Chocz stanowił ośrodek życia religijnego braci czeskich. W XVII wieku miasto przeszło na własność rodu Lipskich. Za sprawą biskupa Andrzeja Lipskiego do miasta zostali sprowadzeni reformaci i wprowadzono kontrreformację. W XVIII wieku miasto podupadło. Od 1793 roku znajdowało się w zaborze pruskim, od 1807 roku w Księstwie Warszawskim, od 1815 w Królestwie Polskim. Było miastem przygranicznym. W 1870 nakazem władz carskich Chocz utracił prawa miejskie. W okresie międzywojennym miejscowość rozwinęła się jako lokalny ośrodek usługowy oraz rzemieślniczy. W latach 1939-1945 wieś została włączona do Niemiec.

Zabytki

• barokowy kościół kolegiacki Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, wybudowany na przełomie XVII i XVIII wieku
• barokowy pałac infułatów z 1790 roku wzniesiony na miejscu dawnego zamku, obecnie plebania.
• barokowy kościół klasztorny św. Michała Archanioła z XVIII wieku
• klasztor reformatów z XVIII wieku, skasowany w 1957, ponownie użytkowany przez franciszkanów z prowincji katowickiej od 2005 roku; w okresie międzywojennym miejsce pobytu o. Euzebiusza Huchrackiego
• zachowany historyczny układ urbanistyczny miejscowości
• dawna rosyjska strażnica graniczna z XIX wieku
• dwa metalowe słupy graniczne z czasów Królestwa Kongresowego
• dawna plebania kościoła parafialnego św. Wawrzyńca
• wolnostojąca figura św. Wawrzyńca w miejscu zniszczonego w 1822 roku przez pożar kościoła parafialnego

Ciekawostka

• w kościele kolegiackim w Choczu pochowane jest serce ostatniego kardynała Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Jana Aleksandra Lipskiego.

Zobacz też

• Choczewko
• Choczewo
• Choczeń
• Chocznia