Pleszew

Pleszew – miasto w województwie wielkopolskim, w Kaliskiem, na Wysoczyźnie Kaliskiej, nad Nerem, siedziba powiatu pleszewskiego i gminy Pleszew; muzeum (1983).

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa kaliskiego.

Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 17 621 mieszkańców.

Komunikacja

Pleszew położony jest ok. 30 kilometrów od Kalisza i Ostrowa Wielkopolskiego, jednakże tylko z Ostrowa kursują autobusy komunikacji miejskiej do Pleszewa. Jest to MZK Ostrów Wlkp. obsługujący linię P. Kaliskie Linie Autobusowe zawiesiły z dniem 1 maja 2011 . wszystkie kursy do tego miasta. W obrębie powiatu pleszewskiego od 1 lutego 2007 kursują linie 20, 21, 22, 23, 24 oraz linia A (do i z Kalisza) Pleszewskich Linii Autobusowych.

Stacja kolejowa Pleszew znajduje się w Kowalewie, wsi oddalonej 5 km od miasta. Stacja jest połączona z miastem linią autobusową 20 oraz linią Pleszewskiej Kolei Dojazdowej, pozostałością dłuższej linii kursującej przez Dobrzycę do Krotoszyna (czynna od września 2006 r.). W mieście znajduje się też stacja Pleszew Miasto, która połączona jest węzłem kolejowym i komunikacyjnym ze stacją Pleszew.

Pleszew leży na skrzyżowaniu dróg krajowych:

• droga krajowa nr 11: (Kołobrzeg – Koszalin – Poznań – Pleszew – Ostrów Wielkopolski – Lubliniec – Bytom),
• droga krajowa nr 12: (Łęknica – Głogów – Pleszew – Kalisz – Piotrków Trybunalski – Lublin – Dorohusk),
• miasto posiada zewnętrzną obwodnicę dla trasy krajowej 11,
• miasto posiada wewnętrzną obwodnicę łączącą drogę krajową nr 11 z drogą krajową 12, która rozładowuje ruch w centrum miasta,
• w mieście planowana jest budowa drogi ekspresowej S11 S11,

Historia

Najstarsze ślady ludzkiej obecności z okolicy miasta pochodzą z ok. 8300 r. p.n.e. i są udokumentowane archeologicznie. Początki osadnictwa datowane są na IX wiek p.n.e.

Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z 1283, kiedy książę kaliski i poznański Przemysł II potwierdził prawa miejskie w dyplomie poddającym civitas Plessov jurysdykcji kaliskiej. Od 1314 Pleszew leżał w województwie kaliskim i był miastem prywatnym, a pierwszym znanym z nazwiska właścicielem był odnotowany w 1395. W okresie średniowiecza stał się miastem średniej wielkości, czego potwierdzeniem było zobowiązanie do wystawienia 12 pieszych żołnierzy na wyprawę malborską w 1458 r. Przywilej króla Jana Olbrachta z 1493 zezwalał na cotygodniowe targi oraz dwa jarmarki w roku: na św. Floriana (4 maja) i św. Jana Chrzciciela (29 sierpnia).

Na początku XVI wieku w mieście działało 9 cechów a w 1580 odnotowano tu 86 rzemieślników. W okresie reformacji miasto było ośrodkiem protestantyzmu.

Powiat pleszewski utworzono w 1818. Mieszkańcy miasta aktywnie uczestniczyli w ruchu antygermanizacyjnym (Wiosna Ludów, 1848), poparcie dzieci wrzesińskich przez uczniów miejscowych szkół, polskie wystawy gospodarcze w latach 1868 i 1912) i w powstaniu wielkopolskim).

Od 1919 w odrodzonej Polsce. W styczniu 1919 roku mieszkańcy miasta uczestniczyli w walkach o Krotoszyn i stoczyli zwycięską bitwę z Niemcami pod Kobylą Górą.

W latach wojny stacjonował w Pleszewie 70 pułk piechoty wielkopolskiej, uczestniczący m.in. w bitwie nad Bzurą. II wojna światowa zakończyła się w Pleszewie 24 stycznia 1945. Powiat pleszewski zlikwidowano w 1932, później istniał jeszcze w latach 1956-1975 oraz od 1999.

Kalendarium

• 1283 – pierwsza historyczna wzmianka o Pleszewie
• 1283 – nadanie praw miejskich przez Przemysła II
• 1300 – budowa pierwszego kościoła farnego
• 1458 – miasto wysyła 12 wojów na wyprawę malborską
• 1493 – początek stałych jarmarków w mieście
• 1637 – założenie nowego miasta
• 1715 – pożar w mieście
• 1771 – Pleszew przekracza liczbę 1000 mieszkańców
• 1793 – Pleszew pod zaborem pruskim
• 1806 – wielki pożar miasta, spłonął ratusz i kościół
• 1807 – Pleszew w Księstwie Warszawskim
• 1815 – Pleszew ponownie pod zaborem pruskim
• 1818 – powstaje powiat pleszewski
• 1831 – epidemia cholery
• 1835 – budowa ratusza
• 1848 – udział pleszewian w Wiośnie Ludów
• 1854 – spłonął kościół św. Ducha
• 1875 – uruchomienie linii kolejowej: Poznań – Jarocin – Pleszew – Kluczbork
• 1900 – uruchomienie linii kolejowej: Pleszew – Dobrzyca – Krotoszyn
• 1918 – udział pleszewian w powstaniu wielkopolskim
• 1932 – likwidacja powiatu pleszewskiego
• 1939 – pierwsze 13 ofiar wybuchu II wojny światowej
• 1945 – zdobycie Pleszewa przez Armię Czerwoną (24 I)
• 1956 – utworzenie powiatu pleszewskiego
• 1973 – utworzenie gminy Pleszew
• 1975 – Pleszew w województwie kaliskim
• 1983 – uroczyste obchody 700-lecia Pleszewa
• 1990 – reaktywowanie władz samorządowych Pleszewa
• 1992 – powołanie Związku Gmin Ziemi Pleszewskiej
• 1999 – powołanie powiatu pleszewskiego
• 2001 – otwarcie Sądu Rejonowego w Pleszewie
• 2006 – reaktywacja Pleszewskiej Kolei Wąskotorowej
• 2007 – zanieczyszczenie wód w miejskiej sieci wodociągowej bakteriami E-Coli
• 2008 - umieszczenie ogromnej pisanki na rynku z okazji świąt Wielkiej Nocy

Zabytki

• rynek z tzw. turbinowym układem wychodzących ulic i zabytkową, przeważnie dwupiętrową zabudową mieszkalną z XIX wieku,
• ratusz z 1835 roku, kryty naczółkowym dachem,
• kościół św. Jana z 1816 roku, przy budowie wykorzystano mury poprzedniego, spalonego kościoła gotyckiego, klasycystyczne wyposażenie wnętrza,
• kościół św. Floriana, prezbiterium gotyckie, z XV/XVI wieku, nawa drewniana, z 1745, barokowe wyposażenie wnętrza, dwie rzeźby późnogotyckie,
• kościół Zbawiciela, ewangelicko-augsburski, z połowy XIX wieku,
• liczne miejsca martyrologii.

Edukacja

• przedszkola (5)
• szkoły podstawowe (4)
• gimnazja (5)
• szkoły średnie (13)
• szkoły wyższe (2)
• szkoły muzyczne (1)

Wspólnoty wyznaniowe

Na terenie miasta funkcjonują 4 parafie rzymskokatolickie, które wchodzą w skład dekanatu pleszewskiego i 3 zgromadzenia zakonne. W mieście działają także: Synagoga oraz zbór Świadków Jehowy z Salą Królestwa

Ludzie związani z Pleszewem

Miasta partnerskie

• Morlanwelz (Belgia)
• Saint-Pierre-d'Oléron (Francja)
• Spangenberg (Niemcy)
• Westerstede (Niemcy)