Pięczkowo

Pięczkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Krzykosy.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Historia

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1357 roku - zapis Stanislaw de Penczkow. W dokumencie z 1394 określana jako Panczowo. Istnieje także kilka legend o powstaniu wsi.

Do rozbiorów Pięczkowo wchodziło w skład klucz sołeckiego dóbr biskupów poznańskich.W XIX wieku do majątku gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Wielu mieszkańców tej miejscowości uczestniczyło w powstaniach narodowo-wyzwoleńczych, m.in. w Wiośnie Ludów i Powstaniach Wielkopolskich. W okresie "kulturkampfu", 4 marca 1888 roku odbył się tu wiec w obronie języka polskiego, z udziałem przeszło 600 osób. Z Pięczkowa pochodził Antoni Banaszak (1881- 1932), adwokat, działacz narodowy i polityczny, senator, i marszałek sejmiku województwa w Poznaniu.

W czasie drugiej wojny światowej Niemcy stracili dwóch mieszkańców Pięczkowa poprzez powieszenie na oczach wszystkich mieszkańców wsi zwołanych siłą. Stanisław Dudziak i Wojciech Gwizdała zostali straceni za pomoc jeńcom radzieckim.

Po wojnie ku czci poległych mieszkańców Pięczkowa postawiono dwa pomniki: pierwszy nieupamiętniający Stanisława Dudziaka i Wojciecha Gwizdałę oraz drugi ku czci powstańców wielkopolskich i żołnierzy walczących o niepodległość Polski; na niskim cokole z datą 1920 wznosi się kwadratowy słup zwieńczony orłem z rozpostartymi skrzydłami. Po bokach słupa wypisano 41 nazwisk mieszkańców wsi poległych w czasie i wojny światowej oraz sześciu osób które zginęły w powstaniu wielkopolskim. Wokół pomnika rozmieszczone są słupy z kulami, a nich wyryte nazwiska: Mickiewicz, Kościuszko, Słowacki, Dąbrowski. Pomnik odsłonięto w 1920 roku, został zniszczony w czasie okupacji, odbudowany i odsłonięty ponownie 27 grudnia 1986 roku.

Swoistą ciekawostką jest fakt, że z nieistniejącej studzienki przy ul. Studziennej 7 pił wodę Adam Mickiewicz.

Pięczkowo reprezentuje rzadki w Wielkopolsce przykład wsi wielodrożnej o chaotycznym układzie przestrzennym, który wykształcił się na płd. od dzisiejszej ulicy Szkolnej.

W 1976 r. wzniesiono strażnicę OSP oraz salę wiejską. Ochotnicza Straż Pożarna w Pięczkowa jest włączona w krajowy system ratownictwa.

Pięczkowo należy od lat 20 XX wieku do parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Orzechowie (Archidiecezja Gnieźnieńska) wcześniej należało do parafii w Dębnie (Archidiecezja Poznańska). Przy ulicy Szkolnej znajduje się cmentarz(założony ok. 1830- 1850 roku) i kaplica. Na cmentarzu stoi dzwonnica- z lat 90 XX wieku, której dzwon codziennie bije na Anioł Pański, oraz żegna zmarłych mieszkańców.

W 1992 została zakończona budowa kaplicy cmentarnej pw. Chrystusa Miłosiernego. W roku 2009 zakończono jej gruntowną rozbudowę i remont.

Szkolnictwo

W roku 1965 w ramach hasła "Tysiąc szkół na Tysiąclecie" wybudowano budynek szkoły przy ulicy Szkolnej. W budynkach tych mieści się Zespół Szkół w Pięczkowie, w którego skład wchodzi: Szkoła Podstawowa im. Jana Henryka Dąbrowskiego, Gimnazjum im. Jana Henryka Dąbrowskiego, oraz znajdujące się w innym miejscu wsi, Przedszkole i oddział tego przedszkola w Witowie.

16 listopada 2009 odbyła się uroczystość związana z otwarciem nowej ścieżki rowerowej łączącej Witowo z Pięczkowem (1400 m) oraz parkingu przy szkole.

Zespół folklorystyczny "Tośtoki"

Pięczkowo uważane jest za centrum grupy regionalnej "Tośtoki"- jednej ze 106 w Wielkopolsce, obejmującej swym zasięgiem okoliczne wsie w zakolu Warty : Czeszewo, Orzechowo, Witowo, Lubrzę, Krzykosy i Solec, których mieszkańcy zachowali elementy dawnego folkloru. Jak pisał Adam Fischer, etnograf z początku XX wieku: Taśtakami zaś zowią sąsiedzi wieśniaków znad Warty, siedzących od granicy dawnego Królestwa ku Nowemu Miastu, a to z tego powodu, że powożąc wołają na konia "taśta" . Z czasem miano "Taśtacy: przybrało formę "Tośtoki". Dawne tradycje kultywuje do dziś Zespół folklorystyczny "Tośtoki" założony w 1945 roku przez mieszkańców Pięczkowa i małżeństwo nauczycieli - Tomczaków. Kierowniczką zespołu była pani Franciszka Tomczakowa( nauczyciel w tej wsi od 1927 roku, zmarła w 1989 rok) Była ona pasjonatką wielce zasłużona dla zachowania odrębności etnograficznej tego mikroregionu. Kultywowała miejscowe tradycje i zachęcała do tego innych. Sama na co dzień chodziła ubrana w tradycyjny strój regionalny. Zespół uczestniczył w różnych przeglądach i festiwalach. w czerwcu 1975 roku otrzymał Medal im. Oskara Kolberga. Dziś zespół składa się z kapeli, zespołu śpiewającego oraz dzieci i młodzieży tańczącej.

Bibliografia

• Kronika Pięczkowa, prowadzona przez kolejnych sołtysów