Grzymiszew

Grzymiszew – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Tuliszków.

Historia

Najstarsza pisana wzmianka o istnieniu wsi szlacheckiej Grzymiszew pochodzi z 1411 roku. Wiadomo, że miejscowość otrzymała prawa miejskie przed r. 1443 i była miastem prywatnym. Pozbawiony impulsów gospodarczych ośrodek nie rozbudował się; negatywnie na jego rozwoju odbiły się też przemarsze obcych wojsk szwedzkich w XVII i XVIII w. oraz francuskich w r. 1812. Ostatnia znana wzmianka o Grzymiszewie jako mieście pochodzi z 1685 r. , data utraty praw miejskich nie jest jednak znana.

Miejscowość posiada zabudowę typowo wiejską, jednak w jej centrum znajduje się niewielki, kwadratowy plac, który jest zapewne reliktem dawnego rynku.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.

Zabytki

Najcenniejszym zabytkiem miejscowości był znajdujący się w jej zachodniej części zespół dworski rodziny Pułaskich, ostatnich właścicieli dóbr grzymisławskich. Prawdopodobnie w latach powojennych dwór został zdewastowany, a następnie rozebrany. Jedyną pozostałością po nim jest obszerny, bardzo zaniedbany park o interesującym drzewostanie .

Grzymiszewską parafię erygował w 1443 roku arcybiskup gnieźnieński Wincenty Kot, włączając do niej klika wsi należących dotychczas do parafii Turek oraz wieś Piętno z parafii w Malanowie. Pierwszy kościół parafialny wystawił w połowie XV wieku Marcin ze Szczytnik, właściciel Grzymiszewa. Była to budowla drewniana, mająca sześć ołtarzy, która spłonęła w 1783 roku. W jego miejsce Izabela Gajewska z Mycielskich, miejscowa dziedziczka, wystawiła dwa lata później własnym sumptem nowy kościół, także drewniany. Został on rozebrany przez Niemców w 1943 roku.

Obecny kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i świętej Barbary został zbudowany w roku 1949 i w tymże roku konsekrowany. Jest to budynek bezstylowy, murowany, kryty blachą aluminiową, malowany w 1999 roku. Posiada dwa ołtarze. W głównym znajduje się barokowy obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem w srebrnej sukience, pochodzący z połowy XVII wieku. Ponadto ciekawymi zabytkami są: barokowe obrazy Świętej Rodziny, Chrystusa Bolesnego i świętego Walentego, obraz świętej Rozalii z początku XIX wieku, dwa barokowe krucyfiksy oraz monstrancja wieżyczkowa z cechą złotniczą Torunia i cechą imienną Jana Christiana Bröllmana.

Na cmentarzu rzymskokatolickim znajduje się odnowiony, monumentalny grobowiec rodzinny Pułaskich, wybudowany w II poł. XIX w. w stylu neoromańskim. Grobowiec ten został zaadoptowany jako kaplica pogrzebowa i służy mieszkańcom parafii.