Gmina Białogard

Gmina Białogard położona jest w województwie zachodniopomorskim, w środkowej części powiatu białogardzkiego. Siedzibą gminy jest miasto Białogard, które nie wchodzi w skład gminy, jest osobną gminą miejską. Jest to jedyna gmina wiejska w powiecie.

Według danych z 30 czerwca 2010 r. gmina miała 7730 mieszkańców.

Miejsce w województwie (na 114 gmin):
powierzchnia 16., ludność 50.
Gmina stanowi 38,8% powierzchni powiatu.

Położenie

Gmina leży na Równinie Białogardzkiej. Przez gminę przepływają rzeki: Parsęta, wpadająca do niej Radew (wyznaczająca część północnej granicy gminy) oraz mniejszy dopływ Parsęty, Liśnica przez które prowadzi szlak kajakowy. Tereny leśne zajmują 33% powierzchni gminy, a użytki rolne 56%.

Sąsiednie gminy:

• Białogard (miejska), Karlino i Tychowo (powiat białogardzki)
• Biesiekierz i Świeszyno (powiat koszaliński)
• Połczyn-Zdrój, Rąbino i Sławoborze (powiat świdwiński)

Do 31 XII 1998 r. wchodziła w skład województwa koszalińskiego.

Najwyższy punkt gminy to wzniesienie Iwki niedaleko Rychówka o wysokości 114,87 m n.p.m., natomiast najniższy punkt o wysokości 11,3 m n.p.m. leży u ujścia rzeki Radwi do Parsęty.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2008:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	7.740	100	3.942	51	3.798	49

Gmina zamieszkiwana przez 16% ludności powiatu.

Komunikacja

Transport drogowy

Przez gminę Białogard prowadzą następujące drogi wojewódzkie:

• 163 łącząca Białogard z Karlinem (8 km) przez Byszyno (9 km) do Połczyna-Zdroju (31 km)
• 169 z Byszyna w kierunku Tychowa (14 km)
• 166 z Białogardu do drogi krajowej nr 6 w kierunku Koszalina (7 km).

Transport kolejowy

Miasto Białogard jest ważnym węzłem kolejowym, uzyskało połączenie już w 1859 r. po doprowadzeniu linii ze Szczecina do Koszalina, 11 lat później linia została przedłużona do Gdańska. Także w 1859 r. wybudowano drugą ważną linię z Kołobrzegu, w 1878 r. przedłużoną do Szczecinka, a rok później do Poznania. W 1895 r. otwarto wąskotorową linię kolejową do Świelina, a w 1909 r. do Rarwina. Obie linie miały rozstaw torów 750 mm, a krótko po II wojnie światowej zmieniono rozstaw w obu liniach na 1000 mm oraz zbudowano odcinek z Rarwina do Lepina. Pod koniec lat 80. XX wieku obie linie normalnotorowe zostały zelektryfikowane. W 1991 r. zamknięto linię Białogard Wąsk.- Lepino Trójkąt, a 5 lat później tę do Świelina. Obecnie w gminie czynne są 3 stacje: Czarnowęsy Pomorskie, Kościernica i Nosówko (na trasie Szczecin - Gdańsk).

Poczta

Gminę obsługują urzędy pocztowe w Białogardzie.

Zabytki

Na terenie gminy znajduje się 16 zabytków nieruchomych, które chronione są prawem (stan na dzień 31 grudnia 2008):

• zespół pałacowy w Podwilczu
• kościoły w Białogórzynie, Pomianowie, Żytelkowie, Łęcznie, Stanominie, Rarwinie, Podwilczu
• parki dworski i pałacowe w Kamosowie, Laskach, Nasutowie, Nawinie, Rarwinie, Stanominie
• cmentarz w Dargikowie

Podział administracyjny

Gmina Białogard utworzyła 33 jednostka pomocniczych, będących sołectwami.

Sołectwa Białogórzyno, Buczek, Byszyno, Czarnowęsy, Dargikowo, Dębczyno, Góry, Gruszewo, Klępino Białogardzkie, Kościernica, Laski, Lulewice, Lulewiczki, Łęczno, Moczyłki, Nasutowo, Nawino, Nosówko, Pękanino, Podwilcze, Pomianowo, Pustkowo, Rarwino, Redlino, Rogowo, Rościno, Rychowo, Rychówko, Rzyszczewo, Zagórze, Żeleźno, Żelimucha i Żytelkowo

Miejscowości

Wsie Białogórzyno, Buczek, Byszyno, Czarnowęsy, Dargikowo, Dębczyno, Góry, Gruszewo, Kamosowo, Klępino Białogardzkie, Kościernica, Laski, Lulewice, Lulewiczki, Łęczno, Moczyłki, Nasutowo, Nawino, Nosówko, Pękanino, Podwilcze, Pomianowo, Pustkowo, Rarwino, Redlino, Rogowo, Rościno, Rychowo, Rychówko, Rzyszczewo, Stanomino, Zagórze, Zaspy Małe, Żeleźno, Żelimucha, ŻytelkowoOsady Białogórzynko, Leśniki, Liskowo, Łęczenko, Łęczynko, Pękaninko, Przegonia, Pustkówko, Sińce, Stajkowo, Strzelec, Tarpnowo, Trzebiele, Wronie Gniazdo, Wygoda, Ząbki i ŻabiniecNieistniejące miejscowości Trzebiec.

Współpraca międzynarodowa

• Urząd Dömitz-Malliß, (Niemcy) od 2001