Menu
Home» » » » »

Mapa miejscowości Białogard


Informacje o Białogard:

Ilość ulic: 177

Ilość kodów pocztowych: 1

Współrzedne geograficzne N: 54.003059

Współrzedne geograficzne E: 15.992220

Strefa numeracyjna: Kierunkowy 94

Liczba ludności: 24400

Gęstość ludności: 946,3 os./km²

Powierzchnia: 25.7 km²

Wysokośc npm: 32

Rodzaj gminy: miejska

SIMC: 0949690

TERC: 3201011

Tablice rejestracyjne: ZBI

Herb Białogard:

Herb Białogard

Flaga Białogard:

Flaga Białogard

Oficjalna strona miejscowości

Dzielnice, Białogard

  • Dzielnica: Kisielice

  • Dzielnica: Kroszal

  • Dzielnica: Połczynek

  • Dzielnica: Przedmieście Kołobrzeskie

  • Dzielnica: Przemiłowo

  • Dzielnica: Trzebiele

Białogard

Białogard (niem. Belgard) – miasto w województwie zachodniopomorskim, siedziba powiatu białogardzkiego oraz gminy wiejskiej Białogard, jedno z trzech miast powiatu i jednocześnie największe. Dziewiąty ośrodek miejski województwa (pod względem liczby ludności).

Według danych z 31 grudnia 2011 r. miasto miało 24 450 mieszkańców

Niewielki ośrodek przemysłu elektronicznego, metalowego, przetwórstwa tworzyw sztucznych, spożywczego. Duży magazyn zbożowy, węzeł kolejowy, ośrodek handlowy.

Położenie

Położone jest na Równinie Białogardzkiej, nad rzeką Parsętą i mniejszą rzeką Liśnicą, ok. 145 km na północny wschód od Szczecina. Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 25,73 km². Miasto stanowi 3% powierzchni powiatu.

Według danych z roku 2002 Białogard posiada:

  • użytki rolne: 48%
  • użytki leśne: 9%

Toponimia

Nazwa notowana była wielokrotnie w czasie średniowiecza. Notuje go w roku 1124 Żywot Ottona, biskupa bamberskiego, jako Belgrod. W kronice Galla Anonima pojawia się jako civitas Albam. W innych dokumentach historycznych nazwa notowana jest jako Belegarde (1159, 1176), Belegarda (1194), Belgard (1229). Końcówka -gard jest pozostałością północnopolskiej formy będącej odpowiednikiem ogólnopolskiej -gród.

Przez krótki okres po II wojnie światowej miasto nosiło nazwę Białogród. Obecna nazwa została wprowadzona rozporządzeniem ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 roku.

Historia

Pierwsze wzmianki historyczne u Galla Anonima – miasto królewskie i znakomite, zwane Białym (łac. Urbus regia et egregia. Alba nomine). Zdobyte dwukrotnie w 1102 i 1107 roku przez Bolesława III Krzywoustego. W 1124 roku przez kilka dni przebywał w grodzie biskup Otton z Bambergu. W 1289 r. władał nim książę Przybysław, a w dokumencie zapisano, że Białogard położony jest w Kaszubii (in Cassubia). 2 sierpnia 1299 roku książę Bogusław IV nadał miastu przywilej lokacyjny wg formuły prawa lubeckiego. Na XIV wiek przypada wzrost znaczenia miasta w życiu gospodarczym Pomorza Zachodniego. W roku 1307 nadano miastu prawo składu na wszystkie towary. W roku 1315 książę Warcisław IV przenosi z Anklam do Białogardu rezydencję książęcą. Od roku 1386 Białogard przynależy do Związku Hanzeatyckiego.

W wieku XV i XVI Białogard dzielił zmienne losy Pomorza Zachodniego, związane z rywalizacją książąt pomorskich z Brandenburgią. W 1469 r. miał miejsce zatarg między Białogardem a Świdwinem, który przeszedł do historii jako tzw. wojna o krowę. Upadek znaczenia miasta związany był z okresem wojny trzydziestoletniej, kiedy to liczba ludności spadła o dwie trzecie, a miasto popadło w długi z powodu konieczności utrzymywania garnizonów wojsk cesarskich i szwedzkich. Od roku 1648 Białogard wszedł w posiadanie Brandenburgii. Od XIX wieku nastąpił rozwój przemysłu, głównie przetwórczego opartego na miejscowych produktach i surowcach rolno-leśnych. W połowie XIX wieku Białogard otrzymuje połączenie kolejowe ze Szczecinem, Koszalinem i Kołobrzegiem (1859) oraz Szczecinkiem (1878). W 1911 roku uruchomiono dwie linie kolei wąskotorowej: Białogard-Bobolice oraz Białogard-Rarwino (Białogardzka Kolej Dojazdowa). Tym samym Białogard stał się jednym z najważniejszych węzłów kolejowych Pomorza Zachodniego.

Od 1714 roku Białogard był miastem garnizonowym. W latach 1900–1901 wybudowano nowe koszary (ul. Kołobrzeska). Następne koszary oraz szpital wojskowy powstały w 2. połowie lat 30. XX wieku. W 1939 roku stacjonowały tu pułki zmechanizowane 32 dywizji, której sztab zlokalizowany był w Koszalinie. W okresie II wojny światowej na terenie miasta i w jego okolicach zlokalizowano kilka obozów dla robotników przymusowych i jeńców wojennych. Białogard został zdobyty w dniu 5 marca 1945 roku przez oddziały radzieckie 19 Armii, 1 Armii Pancernej, 2 Samodzielnego Korpusu Kawalerii Gwardii oraz 1 Armii Wojska Polskiego.

Po wojnie Białogard został siedzibą powiatu, obejmującego swoim zasięgiem tereny przedwojennego powiatu białogardzko-świdwińskiego (Kreis Belgard-Schievelbein). W latach 50. i 60. XX wieku, m.in. w następstwie braku ujęcia w tzw. planie 6-letnim, nastąpił regres przemysłu, który rozwijał się tylko przez rozbudowę i modernizację istniejących zakładów. W latach 70. ubiegłego stulecia Białogard był znaczącym ośrodkiem przemysłu elektronicznego (filia Warszawskich Zakładów Radiowych "RAWAR", przekształcona następnie w nowy zakład "UNITRA-ELTRA"); firma pod nazwą "UNICON" funkcjonuje do dziś, choć w znacznie ograniczonym zakresie. Jak dawniej zajmuje ciekawe architektonicznie zabudowania po dawnej elektrowni miejskiej między dwiema liniami kolejowymi.

W okolicy Białogardu, niedaleko wsi Podborsko znajdowała się jednostka wojskowa Armii Radzieckiej na terenie której przechowywana była broń nuklearna.

Do lat 90. stacjonowały tu 3 znaczne zgrupowania jednostek Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej – obecnie dawne koszary są wyremontowane i zagospodarowane (mieszkania, szkoły, urzędy, firmy).

Demografia

Rok   Liczba ludności
1715 1 200
1850 4 000
1875 7 200
1890 7 000
1939 16 500
1950 12 700
1975 21 800
1995 25 093
2000 24 530
2005 24 408
2008 24 361
2011 24 450

Struktura demograficzna mieszkańców miasta Białogard wg danych z 31 grudnia 2007:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób  % osób  % osób  %
populacja 24 407 100 12 797 52,43 11 610 47,57
wiek przedprodukcyjny (0–17 lat) 4922 20,17 2412 9,88 2510 10,28
wiek produkcyjny (18–65 lat) 15 844 64,92 7783 31,89 8061 33,03
wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat) 3641 14,92 2602 10,66 1039 4,26

Gminę miejską Białogard zamieszkuje 50,5% ludności całego powiatu. Na 1 km² przypada 948 osób – tym samym jest to gmina o największej gęstości zaludnienia w powiecie.


Architektura

Zabytki

Zabytki chronione prawem:

  • śródmieście miasta (stare miasto), nr rej. 17 z 18 maja 1954 r. oraz 25 z 4 września 1956 r.
  • kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny gotycki z 1310 r., nr rej. 40 z 26 września 1954 r. Kościół parafialny, rzymskokatolicki należący do dekanatu Białogard, diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej
  • kościół św. Jerzego, nr rej. 243 z 19 marca 1960 r. Wybudowany około XIV wieku. na starych fundamentach dawnej pogańskiej świątyni. Pierwotnie była to kaplica i dom trędowatych położony poza murami miasta. Murowana, ceglana budowla w układzie wendyjskim z elementami gotyckimi wznosi się na planie prostokąta. Kościół kilkakrotnie był niszczony przez pożary. w roku 1858 przeszedł gruntowny remont, podczas którego został też znacznie przebudowany. Obecny wygląd pochodzi z przełomu XIX i XX wieku. Dzisiaj jest to filiał rzymskokatolicki należący do parafii ewangelicko-augsburskiej Jezusa Dobrego Pasterza w Koszalinie, diecezji pomorsko-wielkopolskiej
  • cmentarz komunalny wielowyznaniowy - dawny ewangelicki z XIX wieku ul. Szpitalna, nr rej. 1206 z 26 sierpnia 1987 r.
  • pozostałości murów obronnych z XIV/XV wieku, ul. Matejki, nr rej. 85 z 25 maja 1955 r.
  • brama Wysoka (inaczej Połczyńska) ul. Grottgera, nr rej. 41 z 25 września 1954 r. Zbudowana łącznie z murami miejskimi w początkach XIV wieku. Murowana budowla z cegły, na planie prostokąta stoi na kamiennym fundamencie. Brama ma dwie kondygnacje, i ostrołukowy przejazd. Fortyfikacja zachowała się jako jedyna z dwóch istniejących dawniej. Do końca XIX wieku służyła jako areszt miejski i mieszkanie dozorcy. Później, od roku użytkowana była przez Muzeum Regionalne. Obecnie jest siedzibą białogardzkich artystów.
  • piwnice zamkowe z XVIII wieku, ul. Płowiecka 3, nr rej. 147 z 20 czerwca 1957 r.
  • ratusz, z 1. poł. XIX wieku, pl. Wolności 5 (Rynek), nr rej. 43 z 25 września 1954 r.
  • spichlerz szachulcowy i murowany z XVIII/XIX wieku ul. Piłsudskiego 25, obecnie magazyn, nr rej. 418 z 15 marca 1965 r.
  • dom z dwiema oficynami z 1880 r. ul. Sawickiej 3, nr rej. 1228 z 31 stycznia 1992 r.
  • dom z 1910 r. pl. Wolności 17, nr rej. 1227 z 21 października 1991 r.

Pomniki i miejsca pamięci narodowej

oraz

  • cmentarz żołnierzy radzieckich – cmentarz wojenny 763 oficerów i żołnierzy radzieckich 1. Frontu Białoruskiego, poległych podczas walk o Białogard w 1945 r. wraz z pomnikiem ku czci poległych żołnierzy z 1970 r.

Kultura

Od października 2008 roku na terenie Białogardu otwarte jest Centrum Kultury i Spotkań Europejskich, które organizuje różne imprezy kulturalne, np.: koncerty, przedstawienia teatralne. W CKiSE działają różne grupy artystyczne, m.in. Teatr Lalek Marko.

Każdego roku w Białogardzie, w lipcu lub sierpniu organizowana jest tu impreza kulturalna, trwająca 2-3 dni, zwana Dniami Białogardu. Wtedy na białogardzkiej scenie występują polscy artyści.

Rok Artyści/Zespoły
2001 IRA
2002 Varius Manx, Blenders
2003 Tomek Makowiecki Band
2004 Andrzej Piaseczny
2005 Oddział Zamknięty, Lotyń, Trebunie Tutki
2006 Ich Troje, Patrycja Markowska, Kukiz i Piersi
2007 Oddział Zamknięty, TSA, Shakin Dudi
2008 Video, Łzy, D-Bomb
2009 Ewa Farna, Pectus
2010 Lady Pank, Volver, Blenders, Manchester
2011 Brathanki, Kasia Kowalska

Gospodarka

Na terenie Białogardu utworzono podstrefę Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej obejmującą wyznaczone 2 kompleksy.

Według danych z 31 grudnia 2010 r. Białogard miał 2269 zarejestrowanych bezrobotnych, co stanowiło stopę bezrobocia rejestrowanego na poziomie 14,4%

Komunikacja

Przez miasto przebiegają dwie drogi wojewódzkie:

W Białogardzie działa komunikacja autobusowa prowadzona przez ZKM Białogard.

Białogard jest znaczącym węzłem kolejowym na Pomorzu Środkowym. Przecinają się tu dwie ważne linie kolejowe (jednotorowe, zelektryfikowane):

Do lat 90. XX wieku Białogard był także stacją końcową dla dwóch linii kolejki wąskotorowej tzw. Białogardzka Kolej Dojazdowa, która obecnie nie funkcjonuje.

Oświata

W Białogardzie znajdują się dwie biblioteki: Biblioteka Pedagogiczna oraz Biblioteka Miejska, która posiada także filie.

Miasto posiada 3 przedszkola miejskie.

Lista szkół działających w Białogardzie:

  • Gimnazjum nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie
  • Gimnazjum nr 2
  • Gimnazjum "Scholar"
  • Szkoła Podstawowa nr 3 im. Bolesława Krzywoustego
  • Szkoła Podstawowa nr 4 im. Mikołaja Kopernika
  • Szkoła Podstawowa nr 5 im. Władysława Broniewskiego
  • Zespół Szkół Specjalnych, im. Jana Pawła II
  • Liceum profilowane "Scholar"
  • I Prywatne Liceum Ogółnokształcące
  • Liceum Ogólnokształcące im. Bogusława X,
  • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, w ramach którego działa Technikum i Zasadnicza Szkoła Zawodowa
  • Państwowa Szkoła Muzyczna I Stopnia.

Sport

W kompleksie rekreacyjno-wypoczynkowym istnieje stosunkowo niedawno odnowiony stadion oraz klub sportowy z wieloma sekcjami. W lecie działają baseny miejskie.

  • UKS Herkules Białogard - zajęcia dla młodych koszykarzy i koszykarek
  • hala sportowa przy LO
  • baseny miejskie
  • sekcja podnoszenia ciężarów
  • sekcja tenisa stołowego "UKS T-Tenis 2005"
  • Klub Piłkarski "Iskra"
  • Klub Piłkarski "UKS Unia"
  • Klub Piłkarski "Konsorcjum Białogard"
  • Klub Lekkoatletyczny "Iskra"
  • Stowarzyszenie Pływackie "AQUA" w Białogardzie
  • Sekcja Karate Kyokushin

Wspólnoty religijne

  • Miasto posiada 3 parafie rzymskokatolickie, które należą do dekanatu Białogard diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Największym kościołem w Białogardzie jest kościół Narodzenia NMP przy placu Wolności.
    • Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa
    • Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
    • Parafia św. Jadwigi
  • Na terenie miasta znajdują się zbory Kościołów ewangelicznych
    • zbór Kościoła Wolnych Chrześcijan,
    • zbór Wspólnoty Kościołów Chrystusowych,
    • zbór Kościoła Zielonoświątkowego w RP
  • Inne wspólnoty
    • zbór Zrzeszenia Wolnych Badaczy Pisma Świętego
    • Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy
    • Kościół Nowoapostolski.

Administracja

Białogard ma status gminy miejskiej, miasto posiada 168 ulic. Mieszkańcy wybierają do Rady Miasta Białogardu 21 radnych. Organem wykonawczym władz jest burmistrz. Siedziba władz miasta znajduje się przy ul. 1 Maja.

Burmistrzowie Białogardu:

  • Stefan Zdzisław Strzałkowski (2002–2009)
  • Zbigniew Raczewski (2009-2010)
  • Krzysztof Bagiński (od 2010)

Miasto jest siedzibą starostwa białogardzkiego, a także wiejskiej gminy Białogard. W Białogardzie działa prokuratura rejonowa, znajduje się tu również sąd rejonowy.

Białogard jest członkiem Związku Miast Polskich i Nowej Hanzy. W 2005 r. miasto otrzymało Dyplom Europejski a od 5 sierpnia 2007 r. posiada Flagę Europy.

Mieszkańcy Białogardu wybierają posłów z okręgu wyborczego nr 40, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Współpraca międzynarodowa

Miasto posiada umowy partnerskie z następującymi miastami i gminami:

  • Aknīste, Łotwa od 1999 r.
  • Albano Laziale, Włochy od 2 grudnia 2004 r.
  • Binz, Niemcy od sierpnia 2002 r.
  • Gmina Gnosjö, Szwecja od 28 marca 2003 r.
  • Maardu, Estonia od 4 sierpnia 2004 r.
  • Olen, Belgia od 12 listopada 2004 r.
  • Teterow, Niemcy – od 1970 r.
  • Caracal, Rumunia – od 2008 r.

Osoby urodzone w Białogardzie

  • Maximilian Karl Friedrich Wilhelm Grävell (ur. 1781, zm. 1860) – prawnik
  • Ludwig Ferdinand Hesse (ur. 1795, zm. 1876) – architekt
  • Otto Busse (ur. 1867, zm. 1922) – patolog
  • Ewald von Massow (ur. 1869, zm. 1942 – niemiecki generał
  • Joachim Utech (ur. 1889, zm. 1960) – rzeźbiarz
  • Hans Martin Schaller (ur. 1923, zm. 2005) – niemiecki historyk
  • Joe Hackbarth (ur. 1931, zm. 2000) – muzyk jazzowy
  • hrabina Anna Komorowska (ur. 24 września 1946) – matka Matyldy d'Udekem d'Acoz, żony Filipa, następcy tronu belgijskiego
  • Lech M. Jakób (ur. 1953) – pisarz
  • Aleksander Kwaśniewski (ur. 1954) – były prezydent Rzeczypospolitej,
  • Jerzy Borowczak (ur. 1957) – polityk i działacz związkowy, poseł na Sejm III kadencji.
  • Dariusz Białkowski (ur. 1970) – polski kajakarz, dwukrotny brązowy medalista olimpijski.
  • Dariusz Szubert (ur. 1970) - polski piłkarz, srebrny medalista olimpijski z 1992 roku.
  • Jacek Kosmalski (ur. 1976) – polski piłkarz grający w Polonii Warszawa
  • Andrzej Wasilewicz (ur. 1951) – polski aktor. Występował na deskach Teatru Powszechnego w Warszawie.

Osoby związane z Białogardem

  • Josquinus ab Holtzen (zm. 1657 w Ratzebuhr) – kompozytor; pełnił w Białogardzie funkcję kantora od 1631 roku
  • Leon Mroczkiewicz (ur. 1900, zm. 1971) – profesor, leśnik, mieszkał w Białogardzie
  • Erika Fuchs (ur. 1906, zm. 2005) – tłumaczka, mieszkała w Białogardzie
  • Marcin Jurecki (ur. 1976, zm. 2008) – polski zapaśnik, wielokrotny reprezentant Polski w stylu wolnym, mieszkał w Białogardzie

Zobacz też

  • Cmentarz żydowski w Białogardzie

Pokaż ulice na literę: (Znalazłem 177)

0-9ABCDEFGHJKLŁMNOPRSŚTUWZ

0-9

ul. 1 Maja

A

ul. Alberta św. Brata
ul. Aldony
ul. Asnyka

B

ul. Bacewicz Grażyny
ul. Baczyńskiego
ul. Batalionów Chłopskich
ul. Batorego
ul. Berki ks. Czesława
ul. Bogusława X Księcia
ul. Bolesława Chrobrego
ul. Bolesława Krzywoustego
ul. Bolesława Śmiałego
ul. Borzymowskiego
ul. Borzymowskiego Marcina

C

ul. Chocimska
ul. Chodkiewicza
ul. Chopina
ul. Chopina Fryderyka
ul. Cicha
ul. Ciszewskiego
ul. Czeska

D

ul. Dąbrowszczaków
ul. Drzymały
ul. Dworcowa

E

ul. Elbląska
ul. Energetyków

F

ul. Fabryczna
ul. Frycza-Modrzewskiego Andrzeja

G

ul. Gdyńska
ul. Gnieźnieńska
ul. Górnośląska
ul. Grottgera
ul. Grunwaldzka
ul. Grunwaldzka Boczna
ul. Gryfitów

H

ul. Hoffmanowej Klementyny

J

ul. Jadwigi Królowej
ul. Jerzego św.

K

ul. Karłowicza Mieczysława
ul. Kasprowicza
ul. Kazimierza Wielkiego
ul. Kiepury Jana
ul. Kisielice Duże
ul. Kisielice Małe
ul. Klonowa
ul. Kochanowskiego
ul. Kochanowskiego Jana
ul. Kolejowa
ul. Komara Władysława
ul. Komedy Krzysztofa
ul. Konopnickiej
ul. Kopernika
ul. Kórnicka
ul. Kościelna
ul. Kościuszki
ul. Koszalińska
ul. Kołobrzeska
ul. Krakowska
ul. Krakusa i Wandy
ul. Krasińskiego
ul. Królowej Jadwigi
ul. Krótka
ul. Ks. Berki
ul. Kusocińskiego Janusza

L

ul. Lelewela
ul. Leśna
ul. Lindego
ul. Lipowa
ul. Ludowa
ul. Lulewiczki
ul. Lutosławskiego W.
ul. Lutyków

Ł

ul. Łąkowa
ul. Łokietka

M

ul. Magazynowa
ul. Maja 1
ul. Malinowa
ul. Malinowskiego Bronisława
ul. Marca 8
ul. Matejki
ul. Małcużyńskiego Witolda
ul. Mestwina
ul. Mickiewicza
ul. Mieszka I
ul. Miła
ul. Moniuszki
ul. Młynarska

N

ul. Nadbrzeżna
ul. Najświętszej Marii Panny
ul. Norwida
ul. Noskowskiego
ul. Nowa
ul. Nowowiejskiego

Kody pocztowe, Białogard (wyświetlono 1/1)


Ocena internautów miejscowości Białogard
Średnia ocena: 3.5
liczba ocen: 25

Wtyczki społecznościowe

Lubisz miejscowość Białogard, kliknij Google +1 , lub Lubię to!

Komentarze o miejscowości Białogard

Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 20:54:37

Szybka zmiana regionu Polski