Kozia Góra (województwo zachodniopomorskie)

Kozia Góra (niem. Koseeger) – osada w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim, w gminie Karlino. W latach 1975-1998 osada należała do województwa koszalińskiego. W roku 2007 osada liczyła 187 mieszkańców. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Malonowo, jest największą osadą w gminie.

Geografia

Osada leży ok. 1,5 km na wschód od Malonowa, przy drodze krajowej nr 6, między Karlinem a Malonowem, nad rzeką Młynówką.

Historia

Wieś folwarczna, wszystkie budynki mieszkalne i gospodarcze należały do folwarku, którego fundatorem byli dawni właściciele majątku. Zabudowania dworskie znajdują się pomiędzy szosą a parkiem dworskim. Pozostałe zabudowania (służebne w stosunku do majątku) zbudowano przed rzeką Młynówką. Od XIV do 1. poł. XX wieku osada była w posiadaniu rodu von Podewils, który był ściśle związany z dworem książęcym w Szczecinie. M.in. Adam Podewils jeździł z poselstwem do króla Kazimierza Jagiellończyka proszącym o rękę Anny Jagiellonki dla Bogusława X, natomiast Piotr Podewils towarzyszył księciu w wyprawie do Ziemi Świętej. W 1818 roku majątki Kozia Góra i Malonowo zostały połączone; dobra objął Heinrich F. Podewils i w majątku zbudował dwór, budynki gospodarcze, założył park i ogród dworski. Przed II wojna światową właścicielką Koziej Góry była hrabina Jadwiga Ponińska z domu Podewils. Po wojnie stacjonowały w miejscowości wojska radzieckie. Od 1947 r. majątek i pałac przejęły PGR.

Zabytki i ciekawe miejsca

Zabytki chronione prawem:

• pałac z XVII wieku, przebudowany w XIX/XX wieku, nr rej. 412 z dnia 15 marca 1965 r. Budynek trzykondygnacyjny, o pow. użytkowej 1 400 m2. Zbudowany został w stylu barokowym, a przebudowany w końcu XIX i na początku XX wieku w stylu neogotyckim. Pałac murowany, z gotyckimi ozdobnymi krużgankami, wieżami i balkonami. Najciekawsza jest elewacja wschodnia z rzeźbami rycerzy oraz herbów. Obecnie pałac znajduje się w ruinie.
• spichlerz szachulcowy, nr rej. 413 z dnia 15 marca 1965 r. Zbudowany w poł. XVI wieku, przebudowywany, zniszczony, odbudowany i zmodernizowany pod nadzorem wojsk napoleońskich. Współcześnie spichlerz wyremontowano w latach 70. XX wieku. Zlikwidowano konstrukcję ryglową ściany południowej. Wymieniono stolarkę okienną i drzwiową.
• park dworski z aleją dojazdową z XVIII wieku, nr rej. 412 z dnia 15 marca 1965 r. Park o pow. ok. 4 haw stylu krajobrazowo-romantycznym, na terenie przyległym do dworu. W parku posadzono drzewa egzotyczne, a główną płaszczyznę widokową stanowi polana obniżająca się ku rzece.
• zespół pałacowo-folwarczny z pocz. XIX wieku, nr rej. 1255 z dnia 25 września 1997 r., w skład którego wchodzą:
  • ruiny murowanej kaplicy grobowej jako mauzoleum
  • obora szachulcowa
  • dwa budynki gospodarcze
  • budynek gospodarczy z oficyną
  • gorzelnia.

Neogotycka, murowana stodoła z końca XIX wieku.

Czworaki z 1906 r. murowane, obecnie budynek mieszkalny.

Nieczynny cmentarz.

Przyroda

Na nieczynnym cmentarzu rosną pomniki przyrody: lipa drobnolistna o obw. 310 cm i wys. 32 m, trzy buki zwyczajne o obw. 195, 265, 285 cm i wys. 30 m.

Kultura i sport

W osadzie jest boisko sportowe.

Komunikacja

W Koziej Górze znajduje się przystanek komunikacji autobusowej.

Galeria

Zobacz też

• Kozia Góra