Korytowo (powiat choszczeński)

Korytowo niem. Kürtow) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Choszczno. W roku 2007 wieś liczyła 486 mieszkańców.

Wieś wchodząca w skład sołectwa:

• Golcza

Wieś leży ok. 10 km na południowy wschód od Choszczna, nad Jeziorem Korytowskim.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa gorzowskiego.

Historia

Jest to najstarsza miejscowość na ziemi choszczeńskiej. Początki sięgają czasów średniowiecza, kiedy to w rejonie cypla Jeziora Korytowskiego funkcjonowała osada przygrodowa (IX - XII wiek). Wraz z ziemią choszczeńską była we władaniu książąt wielkopolskich, a pod koniec XIII wieku, mimo burzliwych dziejów wymieniono ją w Kronice wielkopolskiej, jako ziemię leżącą w granicach diecezji poznańskiej. Początkowo Korytowo należało do joannitów, a od XIV wieku do rodziny von Wedel i von Goltz. Na przełomie XV / XVI wieku Korytowo było miastem. Do dziś z tego okresu pochodzi układ ulic.

Zabytki i atrakcje turystyczne

Zabytki chronione prawem:

• kościół pw. św. Stanisława Kostki z XIII wieku przebudowany w poł. XVI wieku, nr rej. 286 z dnia 18 czerwca 1958 r. Kościół parafialny, rzymskokatolicki należący do dekanatu Choszczno, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Kościół ufundowała rodzina von Wedel. Budynek orientowany, zbudowany został na planie prostokąta o wymiarach 18,9 x 12,3 m. Przy zachodniej ścianie szczytowej korpusu stoi wieża zbudowana na rzucie prostokąta o wymiarach 6,7 x 7,1 m. Do północnej ściany wieży dobudowano zakrystię. Obiekt posiada budowę trzybryłową, a mianowicie: korpus nawowy pokryty dwuspadowym wysokim dachem, wieżą zwieńczoną stopniowanym hełmem z latarnią i ostrosłupową iglicą, oraz zakrystię o bryle nieregularnego wielościanu, nakrytą wysokim dachem pulpitowym. W sensie architektonicznym świątynia ma budowę halową. Elewacja południowa jest czteroosiowa, rytmiczna, przyozdobiona ceglanym portalem, Elewacja północna jest trzyosiowa, symetryczna bez elementów stylowych. Wyjątkowa jest dwuosiowa elewacja wschodnia, w której szczyt przyozdobiony został stopniowanym układem blend arkadowych i wieńczącymi go sterczynami. W blendach arkadowych umieszczono otwory okienne których łuki wsparte są na ozdobnych główkach. Masywna wieża wyróżnia się odsłoniętym wątkiem i fakturą muru kamienno - ceglanego. Na wysokości trzeciej kondygnacji elewacja ma dwuosiowy podział z ceglanymi obramieniami i pełno łukowymi nadprożami okiennymi. W kościele zachowało się kilka elementów wyposażenia o cechach zabytkowych. Najcenniejszym zabytkiem jest wczesnorenesansowa nastawa ołtarzowa w formie pentaptyku z roku 1588, ze sceną ukrzyżowania Jezusa i figurami św. Piotra i Pawła. Na trzeciej kondygnacji wieży zawieszony jest dzwon spiżowy z roku 1732. Elementem wyposażenia są też ławki drewniane wykonane w latach 30. XX wieku. Starszy dzwon z 1568 wykonany przez stargardzkiego ludwisarza Josta van Westena przechowywany jest obecnie w kościele św. Józefa w Jenikowie. W latach 2002 - 2008 wykonany został kompleksowy remont wieży kościoła: wykonana została nowa konstrukcja latarni, nowa więźba hełmu, który został pokryty blachą miedzianą.

• dwór z XV - XVIII wieku, przebudowany 1830 - 1890, nr rej. 301 z dnia 5 lipca 1958 r. oraz nr rej. 291 z dnia 22 listopada 1979 r. Nad wejściem głównym herbem właścicieli przedstawiający lwa i krasnala z rybim ogonem. Budynek stoi na dużo starszych murach, w podziemiu ślady gotyku.

Park graniczący z dworem założony w XVII wieku. Dla podniesienia walorów widokowych usypano kopiec. Park rozciągał się wzdłuż jeziora i przechodził w promenadę leśną.

Budowle z gołębnikami i spichlerzami wchodzącymi w skład folwarku.

Gospodarka

W Korytowie jest jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.

Zobacz też

• Korytowo
• Korytów