Czarnocin (województwo zachodniopomorskie)

Czarnocin (hist. Ceretin, do 1945 niem. Zartenthin) – osada sołecka położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Stepnica. Miejscowość o charakterze turystycznym, nad Zalewem Szczecińskim na Równinie Goleniowskiej (tereny łąkowo-leśne, podmokłe), ostatnia wieś przy drodze prowadzącej ze Stepnicy przez Gąsierzyno i Kopice.

Według danych z 31 grudnia 2009 r. osadę zamieszkiwało 318 osób.

Na północ od wsi do Zalewu Szczecińskiego uchodzi Kanał Czarnociński.

Historia

Wieś została założona w średniowieczu, po raz pierwszy wzmiankowana w źródłach w roku 1318 jako Ceretin. W XVIII wieku znajdowała się tutaj należąca do Stepnicy leśniczówka. W połowie XIX wieku własność barona Theodora G. von Puttkamera. Założono wtedy tutaj folwark. Osada była położona pomiędzy dwiema drogami i składała się z kolonii mieszkalnej oraz folwarku z dworem. Znajdował się tutaj park i cmentarz, na północ od kolonii (układ rzędówki) wydobywano torf. W 1870 roku Czarnocin liczył sobie ok. 200 mieszkańców. Do 1905 folwark był użytkowany przez Paula Holtza, zajmowano się tutaj głównie hodowlą, od 1920 własność przemysłowca z Berlina Urlicha Patza, zaś od 1929 fundacji państwowej Staatlische Forschungsstifund der Insel Riems, zajmującej się dzielnością naukową (administracja dóbr Rudolf Lohmann). W latach 40. budowano tutaj duży obiekt przeznaczony na szkołę dla żołnierzy Wehrmachtu lub oficerów SS. Po 1945 powstało tutaj duże Państwowe Gospodarstwo Rolne oraz kilka bloków mieszkalnych dla pracowników kombinatu.

Obecnie zespół folwarczny został w części zniszczony, a pozostałe budynki, dawniej użytkowane przez PGR, dzisiaj stoją puste i sprawiają bardzo negatywne wrażenie. Przebudowano dwór z przełomu XIX i XX wieku, który nie stanowi wartości zabytkowej. Z budynków folwarcznych warto zwrócić uwagę jedynie na suszarnię. Większość domów we wsi to PGR-owskie bloki, zachowało się jednak kilka murowanych budynków mieszkalnych sprzed II wojny światowej (lata 30. XX wieku). Zaniedbany jest już prawie niewidoczny cmentarz ewangelicki w południowej części wsi. Do najciekawszych obiektów należy niewątpliwie park leśny z aleją centralną, łączącą dawny dwór z plażą nad zalewem, rośnie tam wiele ciekawych gatunków drzew. Obok parku znajduje się jeszcze budynek dawnej szkoły, jeden z większych w gminie, murowany, z elementami ryglowymi, o nieznacznej wartości zabytkowej.

Park w typie założenia leśnego z centralną aleją, wytyczoną w osi dworu, prowadzącą do Zalewu. Na północnym skraju parku, bezpośrednio przy szosie, ulokowany jest kompleks budynków dawnej szkoły Wehrmachtu lub SS; budynek główny o wielkokubaturowej formie, murowano-ryglowy, stanowi element zabudowy o wartościach kulturowych, a nawet zabytkowych.

Miejscowość posiada dużą bazę noclegową złożoną z dwóch obiektów. Pierwszy z nich to Ośrodek Rekreacyjno-Sportowy „Gumiś”, założony przez znanego na Pomorzu Zachodnim trenera piłki nożnej Zbigniewa Gumiennego, posiadający 70 miejsc noclegowych, boiska do gry w piłkę nożną, siatkówkę, koszykówkę oraz fragment plaży. Jest to ośrodek sezonowy. W przeciwieństwie do niego Szkoła Aktywnego Wypoczynku „Frajda”, oferująca 90 miejsc noclegowych, położona tuż obok, jest czynna cały rok. Szkoła posiada przestronne podwórko z boiskami i miejscem na ognisko, jest oddalona ok. 0,3 km od plaży. Oferuje obozy winsurfingowe, językowe, wypoczynkowe, konne, taneczne, żeglarskie, cyrkowe, ofertę dla dzieci najmłodszych oraz krótkie pobyty w ramach wycieczek szkolnych.

Atutem Czarnocina jest czysta plaża oraz płytkie wody Zalewu Szczecińskiego przyciągają amatorów pływania, windsurfingu, zaś kanały i rowy wędkarzy. Okoliczne tereny łąkowe przyciągają turystów pieszych i rowerowych, spragnionych dzikiej przyrody. Rolnicy z Czarnocina posiadają również stada ciekawych zwierząt: holenderskich krów, pomorskich owiec oraz koników polskich.

Na wschód i północny wschód od wsi rezerwat przyrody "Czarnocin", torfowiskowy, o powierzchni 419,38 ha, założony w 1974. Przez rezerwat i wieś prowadzi znakowany zielony turystyczny Szlak Stepnicki (Stepnica → Wolin) oraz zielony Międzynarodowy szlak rowerowy wokół Zalewu Szczecińskiego R-66.

Przynależność polityczno-administracyjna

	Okres	Jednostki podziału terytorialnego
	1815 - 1866	Związek Niemiecki, Królestwo Prus, prowincja Pomorze
	1866 - 1871	Związek Północnoniemiecki, Królestwo Prus, prowincja Pomorze
	1871 - 1918	Cesarstwo Niemieckie, Królestwo Prus, prowincja Pomorze
	1919 - 1933	Rzesza Niemiecka (Republika Weimarska), kraj związkowy Prusy, prowincja Pomorze
	1933 - 1945	III Rzesza, prowincja Pomorze
	1945 - 1950	Rzeczpospolita Polska (Polska Ludowa), województwo szczecińskie
	1950 - 1957	Rzeczpospolita Polska (Polska Ludowa), województwo szczecińskie
	1957 - 1975	Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo szczecińskie
	1975 - 1989	Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo szczecińskie
	1989 - 1998	Rzeczpospolita Polska, województwo szczecińskie, gmina Stepnica
	1999 - teraz	Rzeczpospolita Polska, województwo zachodniopomorskie, powiat goleniowski, gmina Stepnica

Zobacz też

• Czarnocin
• Czarnocinek
• Okoliczne miejscowości:
  • Żarnowo
  • Kopice
  • Racimierz