Gąsierzyno

Gąsierzyno (do 1945 niem. Ganserin) – wieś sołecka w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Stepnica, nad Roztoką Odrzańską, w Dolinie Dolnej Odry (tereny podmokłe, łąkowe), przy drodze łączącej Stepnicę z Czarnocinem. Nieopodal na południe znajduje się Gąsierzyńska Zatoka.

Według danych z 31 grudnia 2009 r. wieś zamieszkiwało 186 osób.

Historia

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z epoki średniowiecza, z 1291, kiedy to książęta pomorscy przekazali część wsi joannitom z Goleniowa. W końcu XIII wieku Friedrich von Hindenbroch oddał część wsi cysterkom i klaryskom z Wolina, które od 1361 przejęły cały obszar Gąsierzyna. Po reformacji na Pomorzu w roku 1534 wieś została zsekularyzowana i włączona do posiadłości książęcej. Gąsierzyno powstało jako wieś o założeniu ulicowo-placowym, jednak ciągły rozwój i przyłączenie się dwóch szeregówek spowodowało rozróst wsi i przekształcenie się jej w wielodrożnicę, zbliżoną do widlicy. W XVI wieku zbudowano tutaj kościół, zaś dwa wieki później, po wykarczowaniu części lasu powstała nowa kolonia południowa. W 1870 roku Gąsierzyno liczyło sobie ok. 600 mieszkańców. Osiem lat później prawie cała wieś, w tym kościół ryglowy, spłonęła w pożarze. Świątynię szybko odbudowano, jednak została ona rozebrana po przejęciu władzy przez administrację polską. We wsi znajdowały się dwa cmentarze, jeden przy kościele, drugi w północnej części miejscowości. W trakcie II wojny światowej wieś częściowo ucierpiała. Trwała tu walka, gdy wojska radzieckie wkroczyły do wsi, były one ostrzeliwane przez niemieckie okręty z wód Zalewu i Roztoki. Ostatecznie miejscowość została zajęta w 1945 r. przez Armie Czerwoną i została przekazana administracji polskiej.

Obecnie wieś o układzie wielodrożnicy. Znajduje się tutaj wiele zagród pochodzących z przełomu XIX i XX wieku, w większości są to ceglane i otynkowane budynki murowane, występuje jednak kilka domów i budynków gospodarczych o konstrukcji ryglowej. Do zabytków należy również XIX-wieczna stodoła oraz pozostałości dwóch cmentarzy, dzisiaj zarośnięte starodrzewiami i zaniedbane. Wieś ma charakter turystyczny, nad Zatoką Gąsierzyńską znajduje się plaża. Zalew Szczeciński i jego bliskość stwarza warunki do uprawiana żeglarstwa i innych sportów wodnych. We wsi znajduje się dwa sklepy spożywcze i zakład stolarski.

Przez wieś prowadzi znakowany zielony turystyczny Szlak Stepnicki (Stepnica → Wolin) oraz zielony Międzynarodowy szlak rowerowy wokół Zalewu Szczecińskiego R-66.

Przynależność polityczno-administracyjna

	Okres	Jednostki podziału terytorialnego
	1815 - 1866	Związek Niemiecki, Królestwo Prus, prowincja Pomorze
	1866 - 1871	Związek Północnoniemiecki, Królestwo Prus, prowincja Pomorze
	1871 - 1918	Cesarstwo Niemieckie, Królestwo Prus, prowincja Pomorze
	1919 - 1933	Rzesza Niemiecka (Republika Weimarska), kraj związkowy Prusy, prowincja Pomorze
	1933 - 1945	III Rzesza, prowincja Pomorze
	1945 - 1950	Rzeczpospolita Polska (Polska Ludowa), województwo szczecińskie
	1950 - 1957	Rzeczpospolita Polska (Polska Ludowa), województwo szczecińskie
	1957 - 1975	Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo szczecińskie
	1975 - 1989	Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo szczecińskie
	1989 - 1998	Rzeczpospolita Polska, województwo szczecińskie, gmina Stepnica
	1999 - teraz	Rzeczpospolita Polska, województwo zachodniopomorskie, powiat goleniowski, gmina Stepnica