Kliniska Wielkie

Kliniska Wielkie (niem. Groß Christinenberg) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Goleniów. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim. W roku 2009 wieś liczyła 1 168 mieszkańców.

Osady wchodzące w skład sołectwa:

• Pucie
• Rurka

Leśniczówka wchodząca w skład sołectwa:

• Pucko

Część wsi wchodząca w skład sołectwa:

• Kliniska Małe

Geografia

Wieś leży ok. 13 km na południowy zachód Goleniowa, przy drodze ekspresowej S3, przy trasie linii kolejowej nr 401.

Historia

Początki osadnictwa na obszarze wsi miały miejsce już w epoce ceramiki sznurowej, o czym świadczą liczne znaleziska archeologiczne. Osada na tych terenach istniała dalej, poprzez kulturę łużycką, przez epokę brązu, aż po epokę żelaza. Następne odkrycia pochodzą już z wieków IX – XI i świadczą, że w tym okresie znajdował się tutaj gród obronny z osadą. Od XIII wieku obszar ten przejęli kołbaccy cystersi. Od roku 1534 ziemie obecnych Klinisk należały do państwa, najpierw Księstwa Pomorskiego, potem Brandenburgii i Prus. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1754 roku, kiedy to założono wieś królewską, której nazwa pochodziła od imienia żony króla Fryderyka II – Krystyny. Wieś założono na planie regularnej ulicówki. W 1827 liczyła ona 425 mieszkańców. Do końca XIX wieku większość mieszkańców zajmowała się rolnictwem. Po uruchomieniu linii kolejowej Szczecin – Goleniów – Świnoujście, przebiegającej do dziś przez Kliniska, pracę znalazło tu i osiedliło się wielu kolejarzy, później zaś leśników, drwali i rzemieślników. Wieś cały czas rozbudowywała się, a po wojnie "wchłonęła" wiele mniejszych kolonii. Obecnie częścią wsi są Kliniska Małe (dawniej - Klein Christinenberg).

Zabytki i atrakcje turystyczne

Kościół filialny pw. bł. Michała Kozala z 2. poł. XX wieku, rzymskokatolicki należący do parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Rurzycy, dekanatu Szczecin-Dąbie, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej.

Przez wieś prowadzi niebieski szlak Anny Jagiellonki ze Szczecina Załomia do Stargardu Szczecińskiego.

Zabytkowe domy murowane z XIX/XX w.

Oświata

W Kliniskach Wielkich znajduje się Szkoła Podstawowa im. prof. Wiesława Grochowskiego i Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków.

Gospodarka

We wsi jest sala konferencyjna i wystawowa, sklep z pamiątkami, miejsce na ognisko, zakład produkcji tektury i opakowań z tektury falistej "Mondi", piekarnia "Asprod", składnica drewna. Działa tutaj stowarzyszenie odnowy wsi "Grodnica".

Przyroda

Jest tutaj leśna ścieżka dydaktyczna pokazująca przyrodę Puszczy Goleniowskiej. Obok rośnie 450-letnia lipa "Anna", pod którą, wg legend, odpoczywała księżna pomorska, żona Bogusława X - Anna Jagiellonka. W okolicy Klinisk Małych znajduję się uroczysko Piekiełko.

Sport

A-klasowy klub sportowy we wsi to "Leśnik" Kliniska Wielkie.

Komunikacja

W Kliniskach Wielkich znajduje się stacja kolejowa linii kolejowej nr 401.