Rybokarty

Rybokarty – wieś w północno-zachodniej Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, w zachodniej części gminy Gryfice.

We wsi znajduje się remiza Ochotniczej Straży Pożarnej, a także świetlica wiejska. W Rybokartach znajduje się sieć wodociągowa podłączona do ujęcia wody w Wołczynie. Dzieci z miejscowości są dowożone do Szkoły Podstawowej Nr 4 w Gryficach i Gimnazjum Nr 2 w Gryficach.

Znajduje się tu siedziba leśnictwa.

Rybokarty od północy otaczają pagórki dochodzące do wysokości 56 m n.p.m., a od południa rozległe lasy.

Rys historyczny

W 1380 roku w statutach kapituły kamieńskiej pojawia się po raz pierwszy nazwa wsi Rybokarty. W 1447 roku miejscowość zostaje wymieniona jako Ribbekard. Z kolei w dokumencie z 1505 r. wieś określono jako Rybbekarth. Stanowiła lenno rycerza von Kretlow. Później właścicielem miejscowości został Henryk Bork, zwany też Czarnym Rycerzem. W 1606 roku kompleks gospodarski był już w posiadaniu Petera von Wohlde. Mapa Lubinusa z 1618 r. wymienia Ribcartz. Natomiast w dokumencie z 1628 roku wskazana jest inna nazwa wsi – Ribbekardt. Następnym właścicielem Rybokart był Christoph von Mildenitz. Z kolei po 22 latach w posiadanie Rybokart wszedł Hans von Hennig, który zmarł w 1669 r. Wówczas wieś przejął jego dalszy krewny – Georg von Edling. W 1765 roku, po śmierci ostatniego członka rodu von Edling, gospodarzem Rybokart został tajny radca Karol Adrian von Arnstadt. W 1780 roku nazwa wsi brzmiała Ribberkart. W 1791 r. wieś kupił za kwotę 2 tys. talarów generał major von Lettow. Członkowie rodu von Lettow ucznili pałac w Rybokartach jedną z najokazalszych siedzib. Potem właściciele pałacu i wsi zmieniali się często. W 1901 roku Rybokarty były własnością dr Fritza Röchlinga, który między innymi leczył tutaj klimatem osoby z zaburzeniami psychicznymi (depresjami). Od 1929 roku do 1945 roku właścicielem Rybokart był adwokat dr prawa Müller z Gdańska.

Po wojnie wieś nosiła nazwę przejściową Piaseczno. W latach 1946–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Kościół

We wsi jest zabytkowy kościół pw. św. Józefa, pochodzący z XV w. Jednonawowa na rzucie prostokąta budowla została wybudowana z kamienia polnego i cegły. W 1690 r. do elewacji zachodniej dobudowano wieżę o konstrukcji ryglowej, którą następnie smukłym hełmem. Kościół ma dość bogato wyposażone wnętrze i ołtarz barokowy z XVII w. Jest także ambona o formach barokowych. Kościół poświęcono ponownie 1 grudnia 1945 r.

Historia pałacu

We wsi znajduje się zabytkowy pałac położony nad jeziorem. Wraz z wystrojem stanowi typowy przykład stylowych przemian dworskiej rezydencji z 2. połowy XVIII w. Rozbudowany w ciągu XIX i XX wieku w stylu angielskiego neogotyku. Wystrój wnętrz pochodzi z około 1903 roku, kiedy to miała miejsce druga faza przebudowy pałacu. Wówczas przedłużono korpus pałacu w kierunku południowym o jedną oś. Po kilku latach od strony północnej wzdłuż osi podłużnej pałacu dodano całe skrzydło. Bryła pałacu wzbogacona jest dwiema wieżami, jedna z nich (czteroboczna z arkadowym podjazdem) dostawiona do elewacji północnej. Pałac otoczony jest od strony północno-wschodniej i południowo-zachodniej parkiem krajobrazowym. W parku rosną cenne stare drzewa: jodła kaukaska (obwód 295cm), modrzew europejski (obwód 350 cm), świerk syberyjski (w parku jest wielką rzadkością), a także pomnikowe dęby i buki oraz bluszcz, czy też bukszpan. Po 1945 roku rozkradziono wyposażenie pałacowe wnętrz, zniknęły ozdobne obicia, gzymsy, witraże, kafelki, kamienne płyty oraz inne elementy wykończenia. Przez pewien czas – do 1974 roku - w pałacu mieściła się szkoła podstawowa. Pałac w Rybokartach 10 maja 1974 roku został wpisany do rejestru zabytków ówczesnego województwa szczecińskiego pod nr 758. Mimo to kolejne lata przyniosły dalsze rozkradanie wyposażenia, co doprowadziło obiekt do zupełnej ruiny. Dopiero w 1991 roku pałac trafił w prywatne ręce. Pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie obecny właściciel przeprowadził konserwację i remont kapitalny budowli. Pałac posiadał w największej rozbudowie łączną kubaturę 7 tys. m². Obecnie pałac przystosowywany jest na hotel, a w dalszych planach jest prowadzenie w nim odnowy biologicznej i kawiarni w starym stylu.

Samorząd mieszkańców

Gmina Gryfice utworzyła jednostkę pomocniczą – "Sołectwo Rybokarty", które obejmuje miejscowości: Rybokarty i Lubków. Organem uchwałodawczym sołectwa jest zebranie wiejskie, na którym mieszkańcy wybierają sołtysa. Działalność sołtysa wspomaga jest rada sołecka, która liczy od 3 do 7 osób – w zależności jak ustali wyborcze zebranie wiejskie.